O'zbekiston respublikasi profi universitety


Download 1.91 Mb.
Pdf ko'rish
bet78/258
Sana17.06.2023
Hajmi1.91 Mb.
#1544935
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   258
Bog'liq
Psixologiya ilk tushunchalar

Sangvinik 
temperament
I.P.Pavlov 
sangvinik 
temperamentiga 
quyidagicha ta'rif beradi: “Sangvinik - qiziqqon. Bunday odamlar uchun qiziqarli 
ishlar ko'p bo'lsa, u juda sermahsul bo'ladi. Agar bunday ishlar bo'lmasa, u juda 
zerikarli va lanj bo'lib qoladi”. Sangvinik hayotning o'zgaruvchan sharoitlariga 
oson moslashib keta olishi, atrofidagi odamlar bilan muloqotga (aloqaga) kirishib 
keta olish darajasining yuqoriligi, muloqotmandligi bilan farqlanib turadi. 
Sangvinikning hissiy kechinmalari, hissiyoti oson yuzaga chiqadi va tezda 
o'zgaradi. Uning stereotiplari ancha harakatchan, shartli reflekslari tez 
mustahkamlanadi.
Yangi sharoitlarda u o'zini noqulay his qilmaydi, diqqati va faoliyatini tezda 
boshqa narsaga ko'chira oladi, hissiy turg'un. Sangvinik tipiga mansub odamlarga 
tezkor qarorlar qabul qilish, irodaviy zo'r berish, diqqatning bo'linuvchanligini 
talab qiladigan ishlar ko'proq mos keladi.
Xolerik temperament. Xolerik tip, - bu yaqqol namoyon bo'lib turgan 
jangari tip, jizzaki, qiziqqon. Oson va tez jahli chiqadigan tip. Bu tipga mansub 
odamlar biron bir ishga berilib ketar ekan, o'z imkoniyatlari, vositalari va kuchiga 
haddan ziyod tayanib yuboradi va oxir oqibat qattiq toliqadi, keragidan ortiqcha 
kuch sarflab yuboradi, u boshqa chidab (davom ettirib) bo'lmaydigan darajagacha 
ishlaydi. 
Xolerik uchun ko'tarinki hissiy reaktivlik, harakatlaridagi keskinlik va tezkor 
temp xos. Xolerikning noqulay sharoitlardagi ko'tarinki ta'sirlanuvchanligi, uning 
serjahlligiga va hatto tajovuzkorligiga asos bo'lishi ham mumkin. 
Tegishli (o'rinli) motivatsiya bo'lgan hollarda xolerik ishga katta ishtiyoq 
bilan kirishib, ancha og'ir qiyinchiliklarni ham yenga oladi. Uning uchun 
kayfiyatni keskin o'zgartira olish xosdir (xarakterlidir). 
Xolerik temperamentiga mansub odam ko'tarinki reaktivlik va bir vaqtning 
o'zida kuchli irodaviy zo'riqishni talab qiladigan faoliyat turlarida samarali xizmat 
qiladi.

Download 1.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   258




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling