O’zbekiston Respublikasi Toshkent Shahar Toshkent davlat transport universiteti

Mikroprotsessor

Markaziy mikroprotsessor (barcha hisoblashlarni va axborot almashinuvini bajaruvchi katta bo’lmagan mikrosxema) – bu ShK yadrosi hisoblanadi. IBM PC turidagi kompyuterlarda Intel firmasining mikroprotsessorlari ishlatiladi va u bilan mos tushadigan boshqa firmalarning mikroprotsessorlari ishlatiladi.

Mikroprotsessor komponentlari:
-AMQ – arigmetik va mantiqiy operatsiyalarni bajaradi
-BQ – SkHning barcha qurilmalarini boshqaradi
-Registrlar – ma’lumotlarni saqlash va manzillash uchun ishlatiladi.
-Portlar va shinalarni boshqarish sxemasi – mikroprotsessor bilan qurilmalar o’rtasida ma’lumotlar almashishga, kiritish - chiqarish portlariga sharoit yaratadi, adreslar va boshqaruv shinasini boshqaradi.
Mikroprotsessor yoki protsessor komp'yuterning miyasi. Komp'yuter ishini boshqarish, barcha hisob-kitoblar va buyruqlarni bajarilishini ta`minlaydi. U kichkina, to’rtburchak elektron sxema bo’lib, sekundiga bir necha yuz million amallarni bajaradi. Uning tezligi Megagerslarda hisoblanadi va protsessor nomidan keyin yoziladi.
Intel Pentium IV protsessorida kuchliroq issiqlik ajratgich va quvvatli sovutish ventilyatori ishlatiladi. Tizimli platani buzilishini oldini olish uchun Intel kompaniyasi tomonidan maxsus karkasli takomillashtirilgan ATX korpusi ishlab chiqilgan bo’lib, issiqlik ajratgich va sovutish ventilyatori unga tog’ri keladi.
Bundan tashqari Pentium IV ni ba`zi tizimli platalari maxsus tayanchli plastina bilan komplektda keltiriladi, ular ATX standart korpuslarida issiqlik ajralib chiqishini quvvatlashga xizmat qiladi. Pentium IV protsessoriga zaruriy kuchlanish berish uchun, shuningdek, ma`lum turdagi qo’shimchà kuchlanish ajratgichi o’rnatiladi. Pentium IV uchun mo’ljallangan elektr ta`minoti bloklari mavjud, yoki mavjud yuqori kuchlanishli ta`minot manbalaridan protsessorga energiya uzatish uchun qo’shimchà adapterdan foydalanish mumkin.

2. Tezkor xotira