Seysmik to`lqinlar reja: Yer sharining turli qavatlardan tashkil topganligi yer qobig‘i, mantiya va yadrodan

2. Alp – Himolay mintaqasiga O‘rta yer dengizi, Karpat, Kavkaz, Markaziy Osiyo, Oltoy, Baykaldan Indoneziyagacha bo‘lgan hududlar kiradi.

Tektonika- yer qobig'idagi bo'ladigan harakatlari o'rganadigan fanir. Yer qobig’i doimo harakatda bo'ladi. Bu harakatlar bir joyda kuchli bo'lishi mumkin. Tektonik harakatlar sust bo'ladigan yerning qismiga platforma deyiladi. Kichli harakatlar sodir bo'ladigan qismiga esa geosinklinal deyiladi. Tektonik harakat natijasuda tektonik hodisalar ro'y beradi. Ularga tog'larning hosil bo'lishi, tog' qavatlari yemirishining o'zgarishi kabi hodisalar kiradi.

Tektonika- yer qobig'idagi bo'ladigan harakatlari o'rganadigan fanir. Yer qobig’i doimo harakatda bo'ladi. Bu harakatlar bir joyda kuchli bo'lishi mumkin. Tektonik harakatlar sust bo'ladigan yerning qismiga platforma deyiladi. Kichli harakatlar sodir bo'ladigan qismiga esa geosinklinal deyiladi. Tektonik harakat natijasuda tektonik hodisalar ro'y beradi. Ularga tog'larning hosil bo'lishi, tog' qavatlari yemirishining o'zgarishi kabi hodisalar kiradi.

Kuchsiz tektonik harakatlar natijasida tog' jinslarinig qavatlari buzilmasdan shaklini o'zgarishiga buralma dislokatsiya deyiladi. Ularga misol: antiklinal (tog‘lar hosil bo'ladi), sinklinal (daryo vodiylari hosil bo'ladi) kiradi.

Kuchli tektonik harakatlar natijasida uzilma dislokatsiyala hosil bo‘ladi. Ularga misol: uzilma, ko‘tarma , siljish, siljiq, do‘nglik, o‘pirilmalar kiradi.

Kuchli tektonik harakatlar natijasida uzilma dislokatsiyala hosil bo‘ladi. Ularga misol: uzilma, ko‘tarma , siljish, siljiq, do‘nglik, o‘pirilmalar kiradi.

Uzilma natijasuda hosil bo‘lgan yoriqlar tektonik yoriqlar deyiladi. Bu yoriqlarning kengligi 1 smdan bir necha yuz, ming metrgacha boradi. Bu yoriqlar tog‘ jinslarining nuragan mahsuloti bilan to‘lib qolishi, ularda yer osti suvlari paydo bo‘lishi mumkin

Seysmik hodisa. Tog‘ jinslarini turli ta‘sirlar natijasida tebranishiga zilzila deyiladi. Yer yuzasida zilzi natijasida sodir bo‘ladigan o‘zgarishlar yig‘indisiga seysmik xodisa deyiladi. Har yili yer shari bo‘yicha bit necha ming zilzila bo‘lib turadi. Ularning yuztasi kuchli zilza hisoblanadi.