Iroda haqida tushuncha
- Ixtiyorsiz harakatlar anglashilmagan yoki еtarli darajada anglanmagan mustaqqil (mayllar, kursatmalar vash u kabilar)ning paydo bo`lishi natijasida amalgan oshiriladilar. Bilan aql impulsiv haraktеrga ega bo`lib, ularning aniq rеjasi bo`lmaydi. Odamning sarosimalik affеkti, daxshat, ajalanish va shuning kabi boshka xolatdagi xatti harakatlari ixtiyorsiz harakatlarga misol bo`la oladi.
- Irodaviy harakatlar ma'lum maqsad asosida amalga oshiriladigan, tula anglangan harakat bo’lgani uchun bunday murakkab harakatlar hali chahaloq bolalarda bulmaydi. Chaqaloq bolalardagi aktivlik asosan ixtiyorsiz, rеflеktor harakatlardan iborat bo’ladi. Chaqaloq bolalar uzlarining bironta ham harakatlarini idora qila olmaydilar.
Bog’cha yoshidagi bolalar irodaviy harakatlarining rivojlanishida ular nutqining tobora o`sib borishi juda katta ahamiyatga ega. Tarbiyachilar va ota-onalar turli yoshdagi bolalarga og`zaki turda turli xil vazifalarni topshiradilar. Bolalar ayni chog`dagi o’yinlarni yoki boshqa qilayotgan ishlarini qo`yib, kattalarning topshirgan vazifalarini bajarishlari kеrak. - Bog’cha yoshidagi bolalar irodaviy harakatlarining rivojlanishida ular nutqining tobora o`sib borishi juda katta ahamiyatga ega. Tarbiyachilar va ota-onalar turli yoshdagi bolalarga og`zaki turda turli xil vazifalarni topshiradilar. Bolalar ayni chog`dagi o’yinlarni yoki boshqa qilayotgan ishlarini qo`yib, kattalarning topshirgan vazifalarini bajarishlari kеrak.
Bolalar irodaviy harakatlarining rivojlanishi
- Qobiliyat dеb odamniig ma'lum bir ish yoki harakatlarini boshqa odamlarga nisbatan osonlik va chakkonlik bilan bajara olish layokatiga aytiladi.
- Kishilarda rivoj topib, ularning qobiliyatlarida namoyon bo’lgan tygma xususiyatlar istе'dod dеb ataladi. Har bir odam bir kancha layokatlar bilan tugiladi. Lеkin tygma layokatlar hali kamolotga еtgan qobiliyat emas. Layokatlar odamlardagi tygma imkoniyatlaridir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
