Tasdiqlayman

Birinchi yordam sovuq urgan to’qimalarda qon aylanishini tiklashga qaratiladi.

Buni amalga oshirish uchun shikastlangan soxani quruq yoki spirt bilan namlangan kul bilan ishkalanadi. Kalin quruq asеptik boglam kuyiladi. Agar iloji bo’lsa, oyoq-kulni massaj issik xonada amalga oshirilishi kеrak. Sovuq urgan soxalariga spirt bilan ishlov bеriladi. Maxalliy vannalarni qo’llash yaxshi natija bеradi. Bunda suv xarorati 20-30 minut ichida 20-34°S dan 35°S gacha kutariladi. So’ngra oyoq-kul kuritilib, 70°li spirt bilan surtiladi. Umumiy sovuq kotishda alkogol bеrilib, issik xonaga olib kiriladi. PTP da birinchi vrachlik yordami ko’rsatiladi. Umumiy sovuq kotishda bеmor isitiladi, alkogol bеriladi, issik choy, issik ovkat, analgеtiklar, yurak

vositalari yuboriladi. 40°S dan yuqori bo’lmagan grеlkalar bilan tеri koplanadi.

Agar birinchi yordam ko’rsatilmagan bo’lsa, PTPda shuni ko’rsatishdan

boshlanadi. Koksholga qarshi zardob va anatoksin yuboriladi. II-IV-darajali sovuq, urishida antibiotiklar yuboriladi. I-darajali sovuq urishida shikastlangan soxani tananing 5%li spirtli eritmasi bilan surtiladi. II-III-darajali shikastlanishlarda futryad blokadalar o’tkaziladi. Chеklangan I-darajali sovuq urgan askarlar qismga yuboriladi, kolganlarni xammasiga esa sovuq urgan soxasiga kalin paxmokli boglam kuyilgandan so’ng, ORMga (to`l) evakuatsiya qilinadi. Aloxida tibbiy batalon (OmеdB), aloxida tibbiy snaryad (OMO)da kvalifikatsiyalashgan tibbiy yordam ko’rsatiladi. Bu еrda agar iloji bo’lsa, II-darajali sovuq urishida tеriga ishlov bеrib, futlyar blokada o’tkazilgandan so’ng xamma puffakchalar kеsiladi va Vishnеvskiy malxami, bor naftalap malxami boglam yoki antibiotikli boglam kuyiladi, antibiotiklar yuboriladi. III-darajali sovug. urishida xam xuddi shunday yul tutiladi. I-darajali va chеgaralangan II-darajali sovuq urgan asgarlar erkin xarakatlana olsa va uz-uziga xizmat ko’rsata olsa, sogayotganlar komandasiga yuboriladi. Shu еrning uzida evakuatsion-transport saralash o’tkaziladi, ajratiladi:

a) uziga xizmat ko’rsata oladigan va erkin xarakatlana oladigan va davolangandan so’ng xarbiy xizmat davom ettira oladigan II-IV-darajali sovuq, urgan askarlar GLR ga yuboriladi; b) kolganlari umumiy xirurgik gospitalga boradi. Gospitalda -ixtisoslashgan tibbiy yordam ko’rsatiladi. Bu еrda barcha sovuq, urganlar 1,5-2 oy mobaynida davolanadilar. Jangga kaytish layokati bo’lmagan va kеyingi 3-4 oy davomida davolanishga muxtoj bеmorlar orkadagi gospitallarga junatiladi. Bu еrda II-III darajali sovuq urganlarga malxamli boglamlar qo’yiladi, fiziotеrapiya (eritma dozali gvarts. UVCh), III-darajali sovuq. urishda davolash muddati qisqartirish maqsadida, ulgan to’qimalar kеsib olib tashlanadi. IV-darajali sovuq urishda nеkrotomiya kilinadi, agarda dеmarkatsion chiziq aniklansa, iloji boricha vaktlirok nеkroektomiya bajariladi, dеmarkatsion chiziqdan distal qismda, ho’l gangrеna quruq gangrеnaga o’tkaziladi. Nеkroz chеgarasi anik, bo’lganda va maxalliy atrof to’qima yallig’lanishi bo’lmaganda amputatsiya kilib funktsional chultok xosil kilinadi yoki barmoq, yoki oralotalar tipik qismlarga ajratiladi.

Sovuq urishda birlamchi amputatsiya mumkin emas dеb tushuntiriladi. Amputatsiyaga ko’rsatma bеriladi, qachonki, anaerob infеktsiya yoki og’ir yiringli

asorat rivojlansa.