Toshkent Farmatsevtika Insituti Sanoat Farmatsiya yo’nalishi 101-”B” guruh talabasi Bajardi: Rahimjonova Xosiyat

Parallel bo'lganda elektron kam va barqaror bo‘ladi, antiparallel bo‘lganda, aksincha, elektronlarni barqaror holatdan energiyasi ko‘p holatga o‘tkazish (elektron hosil qiladigan magnit maydoni yo‘nalishini teskarisiga almashtirish) uchun tashqaridan mikroto‘lqin chastotali generator yordamida hosil qilinadi va moddaga ta’sir ettiriladi. EPR spektroskopiya 1944-yilda B.K.Zavoyskiy tomonidan kashf qilingan, ammo 50-yillarda niderland fizigi K. Gortertomonidan tajribada qo'llanilgan.

• 
  Parallel bo'lganda elektron kam va barqaror bo‘ladi, antiparallel bo‘lganda, aksincha, elektronlarni barqaror holatdan energiyasi ko‘p holatga o‘tkazish (elektron hosil qiladigan magnit maydoni yo‘nalishini teskarisiga almashtirish) uchun tashqaridan mikroto‘lqin chastotali generator yordamida hosil qilinadi va moddaga ta’sir ettiriladi. EPR spektroskopiya 1944-yilda B.K.Zavoyskiy tomonidan kashf qilingan, ammo 50-yillarda niderland fizigi K. Gortertomonidan tajribada qo'llanilgan.
  

  2rV=dN

• 
  bu yerda: d - giromagnit; V — chastota; N - vektor.
  
• 
  Radikal larkibidtt proton bo‘lmasa, EPR spektr sodda ko‘rinishda bo‘ladi, agar radikalda proton, ya’ni vodorod bo‘lsa, ular ham mitti magnitchalar kabi magnit maydoni hosil qiladi. Bu maydonlar ham tashqi maydonni kuchaytiradi yoki susaytiradi.Umuman, EPR spektroskopiya yordamida radikallarni bilib olishdan tashqari, ularning konsentratsiyasi, delokallanish zarrachasini aniqlash mumkin.EPR spektri radiasion kimyoda, foto'kimyoda, katalizda, yarim o‘tkazgichlari aniqlashda, biokimyo, kristalla kimyoda qo'llaniladi
  

EPR hosil bo’lish to’lqini

Spektometr

Ba’zi jismlar yorug`lik, ultrabinafsha yoki rentgen nurlari ta’sirida shu’lalanadi, boshqacha aytganda nurlanish chiqaradi. Bu nurlanish lyuminessensiya deb ataladi. Bayon etilgan hodisa nurlar ta’sirida vujudga kelganligi tufayli uni fotolyuminessensiya deb ham ataladi.Nurlardan boshqa ta’sirlar ham lyuminessensiyani vujudga keltirishi mumkin.Jism elektronlar yoki boshqa zarralar bilan bombardimon qilinganda hosil qilingan nurlanish katodolyuminessensiya (televizor ekranining nurlanishi) deyiladi. Jismdan elektr tok o`tganda elektrolyuminessensiya kuzatiladi. Хimiyaviy reaksiya tufayli vujudga keladigan nurlanish xemilyuminessensiya deyiladi. (fosforning oksidlanishidagi nurlanish). Lyuminessension nurlanish chiqaradigan jismlar juda ham ko`p: ba’zi elementlarni bug`lari va gazlar ba’zi jismlarning tuzlari va eritmalari benzol, naftalin, antratsid kabi organik jismlar.Тarkibiga metall ionlari aralashgan ba’zinoorganik jismlar. Bu jismlarning hammasi lyuminoforlar deb ataladi. Тajribalarda lyuminessensiyani vujudga keltiruvchi sabab ta’siri to`xtagandan so`ng nurlanishi ma’lum muddat davom etadi. So`nish vaqti 10-9-10-8s bo`lgan lyuminessensiyani fluoressensiya deyiladi.

• 
  Ba’zi jismlar yorug`lik, ultrabinafsha yoki rentgen nurlari ta’sirida shu’lalanadi, boshqacha aytganda nurlanish chiqaradi. Bu nurlanish lyuminessensiya deb ataladi. Bayon etilgan hodisa nurlar ta’sirida vujudga kelganligi tufayli uni fotolyuminessensiya deb ham ataladi.Nurlardan boshqa ta’sirlar ham lyuminessensiyani vujudga keltirishi mumkin.Jism elektronlar yoki boshqa zarralar bilan bombardimon qilinganda hosil qilingan nurlanish katodolyuminessensiya (televizor ekranining nurlanishi) deyiladi. Jismdan elektr tok o`tganda elektrolyuminessensiya kuzatiladi. Хimiyaviy reaksiya tufayli vujudga keladigan nurlanish xemilyuminessensiya deyiladi. (fosforning oksidlanishidagi nurlanish). Lyuminessension nurlanish chiqaradigan jismlar juda ham ko`p: ba’zi elementlarni bug`lari va gazlar ba’zi jismlarning tuzlari va eritmalari benzol, naftalin, antratsid kabi organik jismlar.Тarkibiga metall ionlari aralashgan ba’zinoorganik jismlar. Bu jismlarning hammasi lyuminoforlar deb ataladi. Тajribalarda lyuminessensiyani vujudga keltiruvchi sabab ta’siri to`xtagandan so`ng nurlanishi ma’lum muddat davom etadi. So`nish vaqti 10-9-10-8s bo`lgan lyuminessensiyani fluoressensiya deyiladi.