TuriZMİn kavrami ve tarihsel geliŞİMİ Farzona Marufjonova Öğrenci no: 0510200114

Dünyada Turizmin Tarihsel Gelişimi
İlk çağlarda, turizm analamı yoktu. O zamanlar çoğunlukla turizm dört nedenle yapılmıştır:
1.Ekonomi 3.Din
2.Spor 4.Sağlık
Diğer yandan Eski Mısır, M.Ö. 3000 yıllarında gezginlerin en fazla ziyaret ettikleri yerlerin başında gelmekteydi. Gezginler Mısır’a, piramitleri ve diğer eserleri görmeye geliyorlardı. Yapılan bu ziyaretler dolayısıyla Mısır’daki konaklama tesislerinin nitelikleri iyi bir düzeye ulaşmıştı. Babil Krallığı’nda Hammurabi’nin yasalarında yiyecek-içecek satışlarına ilişkin düzenlemeler de yer almaktadır. Modern anlamda turizm olayı Eski Yunan’da daha yoğun ve belirgin olarak görülmeye başlamıştır. Örneğin, M.Ö. 700 yıllarında Olimpiyat Oyunları’nın başlamasıyla oyunlarsırasında bu ülkeye çok sayıda turistin geldiği bilinmektedir. Tarihe baktığımızda, meraktan dolayı seyahat edenler arasında ilkçağların bize göstereceği kişiler, belki de yalnız Heredot ve Paunaias olacaktır. Tarihçi ve coğrafyacı Heredot, M.Ö. 480-421 arasında ülkesinin ilk turistlerinden birisi olmuştur. Heredot, ziyaret ettiği yerlerin geleneklerini ve göreneklerini öğrenmeye çalışmıştır (Kozak ve ark., 2013: 27).
Ortaçağ’da turizme damgasını vuran en önemli unsur, dini yerlerin ziyaret edilmesidir. Dini turizm bu çağda, hem Avrupa hem de Ortadoğu’da kendisini göstermiştir. 17. ve 18. yüzyıllarda aristokrat sınıfında yer alan aileler çocuklarını bir ila üç yıl arasında değişen sürelerde iyi planlanmış eğitim seyahatlerine gönderirlerdi. Bu seyahatlere daha sonraları “Grand Tour” adı verilmiştir (Akoğlan ve Maviş 1998;Kozak ve ark., 2013: 27). Tarih içinde pek çok olayda yaşandığı gibi, olaylar ile sonuçları arasında yakın bir ilişki bulunmaktadır. Turizm olayı da Sanayi Devrimi ile yaşanmaya başlayan gelişmelerle çok yakın bir ilişki içindedir. Tarihte bilinen ilk paket turun 1841 yılında Thomas Cook tarafından 570 kişinin bir festivale götürülmesi ile gerçekleştirilmesi de rastgele bir olay değildir (Kozak ve ark., 2013: 27). Dikkat edilirse Thomas Cook’un gerçekleştirdiği bu paket turun tarihi ile Sanayi Devrimi’nin yaşandığı yıllar örtüşmektedir. Thomas Cook’un bu ilk paket tur deneyi, rastgele bir çalışma olsaydı, 1865’te yine aynı kişi tarafından ilk tur organizatörlüğü ortaya çıkarılmaz; izleyen yıllarda Amerika’da “American Express Company” (1848) ve 1896 yılında “Wagons -Lift” isimli firmalar turizme dönük olarak çalışmalarına başlamazlardı. Sonuç olarak, Sanayi Devrimi, çağdaş turizmin doğması ve gelişmesi için gerekli altyapıyı hazırlamış ve zaman içerisinde turizm hareketlerini hızlandıran önemli bir etken olmuştur (Kozak ve ark., 2013: 31).
Ayrıca çok yönlü olarak gelişen uluslararası ilişkiler, ülkelerin entegrasyonlar oluşturmak suretiyle sınırları ortadan kaldırmalarıyla seyahatlerin kolaylaşması, bazı ülkelerde meydana gelen yapısal değişiklerle yurt dışına çıkışlara ve ülkeye girişlere izin verilmesi, barış ortamının sağlanarak güvenliğin artması, turizmin gelişmesinde etkili olan diğer faktörler olarak sayılabilir. Yukarıda başlıklar halinde verilen, dünyada turizmin gelişmesine etki eden faktörleri aşağıda ki gibi şematize ederek özetlemek mümkündür (Kozak, 2012: 43)