Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат

 
MATEMATIKA DARSLARIDA MASALALARNI YECHISHDA ELEKTRON 
TA’LIM RESURSLARIDAN FOYDALANISH 
 
Tangirov X.E., Sindarova M.Sh., Narzullayeva M.Q. 
Jizzax davlat pedagogika instituti, Jizzax shahar 12-maktab o‘qituvchisi, JDPI 
talabasi, Jizzax
Matematika fanini o‘qitish jarayonida asosiy e’tibor matematik tushunchalarni 
o‘rgatish bilan bir qatorda formulalar yordamida hisoblash ishlarini to‘g‘ri amalga 
oshirishdan iboratdir. Ayniqsa, berilgan masalani hal qilishda, avvalo, qo‘yilgan 
shartni va noma’lumni aniqlab olish kerak. Shunga monand matematik model qurib 
olinadi va tenglama shakliga keltiriladi. Tenglamani yechish orqali esa noma’lumni 
aniqlaymiz va qo‘yilgan masalaning shartiga e’tibor qaratamiz. Chunki, noma’lumni 
aniqlaganimiz bilan qo‘yilgan masalani hal qilgan bo‘lmaymiz. Demak, qo‘yilgan 

---

336 
masalani tasavvur qilib, ko‘z oldimizga keltirishimiz kerak bo‘ladi. Bu jarayon, ya’ni 
tasavvur qilish, ayniqsa, maktab o‘quvchilarida hali unchalik darajada shakllanmagan 
bo‘ladi. Natijada matnli masalalarni hal qilish jarayonida o‘quvchilarda qiyinchiliklar 
vujudga keladi. Ana shunday qiyinchiliklarni bartaraf etishda elektron o‘quv 
qo‘llanmaning ahamiyati shundaki, unda berilgan matnli masalalarning ba’zilarini 
bosqichma-bosqich yechish jarayoni keltirilgan. Unda harakatli tasvirlar orqali 
o‘quvchilarning tasavvur qilishlariga undaydi va matnli masalalarni hal qilishda 
nimaga ahamiyat berilishi kerakligiga turtki beradi. Quyida matnli masalalarni elektron 
o‘quv qo‘llanma orqali yechish jarayonini keltiramiz. 
Masala-1. Sayohatchilar 3 marta har 6 km dan keyin dam olib, so‘ngra yana 7 km 
yo‘l bosdilar. Agar boradigan manzillarigacha bo‘lgan masofa 34 km bo‘lsa, ular yana 
qancha yo‘l yurishlari kerak bo‘ladi?