Faza-1 Bİtum qurğusunun tiKİNTİSİ VƏ İSTİsmari üZRƏ Əmtq
H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi
Download 16.26 Kb. Pdf ko'rish
|
H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi CƏDVƏLLƏRİN SİYAHISI Cədvəl 2.1 Təsirlərin Əhəmiyyətinin Müəyyənləşdirilməsi ..................................................................... 20 Cədvəl 3.1 Məhsulun xüsusiyyətləri ....................................................................................................... 23 Cədvəl 3.2 Texnoloji parametrlər............................................................................................................ 24 Cədvəl 4.1 Ətraf Mühit sahəsində Azərbaycan Respublikası Qanunları ............................................... 32 Cədvəl 4.2 Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin ratifikasiya etdiyi Ekoloji Konvensiyalar ............. 36 Cədvəl 5.1 Ərazidə qazılmış müxtəlif tədqiqat quyuları ......................................................................... 41 Cədvəl 5.2 Zəlzələlərin maqnitudalarının və enerji siniflərinin müqayisəsi ............................................ 43 Cədvəl 5.3 Dib çöküntüsü nümunəsi ...................................................................................................... 44 Cədvəl 5.4 Humus .................................................................................................................................. 44 Cədvəl 5.5 Neft məhsulları və yağlar ..................................................................................................... 45 Cədvəl 5.6 Qrunt sularının səviyyəsi ...................................................................................................... 48 Cədvəl 5.7 Qrunt sularının analiz nəticələri ............................................................................................ 49 Cədvəl 5.8 İlin ayrı-ayrı fəsillərində Abşeron yarımadasında atmosfer prosesləri növlərinin təkrarlanması (%-lə) .................................................................................................................................... 49 Cədvəl 5.9 Bakı meteoroloji stansiyası üzrə iqlim amillərinin göstəriciləri ............................................. 51 Cədvəl 5.10 İl ərzində müxtəlif müşahidə zamanı hədlər üzrə küləyin sürətinin təkrarlanması (%-lə) .... 52 Cədvəl 5.11 İstiqamətlər üzrə küləyin orta və maksimum sürəti (m/s ilə) ................................................ 52 Cədvəl 5.12 Atmosfer havasının əsas potensial çirkləndiricilərinin miqdarı ............................................ 53 Cədvəl 5.13 Ərazidə müşahidə olunmuş səs-küy səviyyəsi .................................................................... 55 Cədvəl 5.14 Səs-küy mənbələri və onların səs təzyiqi səviyyələrinə dair nümunələr .............................. 55 Cədvəl 5.15 Səs təzyiqi səviyyəsinin artması .......................................................................................... 56 Cədvəl 5.16 Ətraf mühitə səs-küyün təsiri üzrə BMK standartları............................................................ 56 Cədvəl 7.1 Fəaliyyətlər, aspektlər və potensial qəbuledicilər ................................................................. 65 Cədvəl 7.3 Qara solyar həcminin hesablanması .................................................................................... 71 Cədvəl 7.4 Tullantı suyunun hesablanan həcmi ..................................................................................... 71 Cədvəl 7.5 Bitum qurğusunda quraşdırılmış qoruyucu klapanlardan atılan maye çirkləndiricilərin həcmi .............................................................................................................................................. 71 Cədvəl 7.6 İnseneratorda yandırılan üç növ tüstü qazları ...................................................................... 73 Cədvəl 7.7 Tüstü borusundan çıxan qaz tullantılarının həcminin ölçülməsi .......................................... 74 Cədvəl 7.8 Tüstü borusundan (23-ST-102) çıxan qaz tullantılarının həcminin ölçülməsi ...................... 75 Cədvəl 7.9 Bitum qurğusunda quraşdırılmış qoruyucu təzyiq klapanlarından atılan qaz formalı tullantıların ümumi həcmi ..................................................................................................... 75 Cədvəl 7.10 Atqı xəttində atılmalar qiymətləndirilməsi ............................................................................. 76 Cədvəl 8.2 Ətraf Mühitin Monitorinqi Planı ............................................................................................. 86 EKOLOGİYA İDARƏSİ 5 H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi İxtisarlar AB Avropa Birliyi AMSI Amerika Milli Standartlar İnstitutu AN Avropa Normaları AWWA American Water Works Association - Amerika Su İşləri Assosiasiyasi Standartları ASTM Materialların Sınağı üzrə Amerika Standartları AQS Avropa Qonşuluq Siyasəti AŞ Avropa Şurası ABŞ EMA Amerika Birləşmiş Ştatları Ekoloji Mühafizə Agentliyi BBAH Buraxila Bilən Axinti Həddi BDÖZ Heydər Əliyev adına Bakı Dərin Özüllər Zavodu BMT Birləşmiş Millətlər Təşkilatı BS Britaniya Standartları ÇSTQ Çirkab Su Təmizləmə Qurğusu dB(A) Desibel-səs səviyyəsi – “A” şkalalı səs səviyyəsi filtrindən istifadə etməklə ölçülür DST Dünya Səhiyyə Təşkilatı DEE Dövlət Ekoloji Ekspertizası DSK Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi EM Ekoloji Meneceri EİQ Ekoloji İdarəetmə Qrupu ETSN Azərbaycan Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi ƏMTQ Ətraf Mühitə Təsirlərin Qiymətləndirilməsi ƏMİP Ətraf Mühiti İdarəetmə Planı FHN Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyi FMV Fərdi Mühafizə Vasitələri IUCN Beynəlxalq Təbiətin və Təbii Sərvətlərin Mühafizəsi Birliyi ISO Beynəlxalq Standartlar Təşkilatı İFC Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası İMSTKL İkinci Milli Su Təchizatı və Kanalizasiya Layihəsi KTN Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi QHT Qeyri-Hökumət Təşkilatları QOST Dövlət Sahə Standartlari QKH Qazın Kompleks Hazırlanması MLSS Aktiv Lil və Çirkab Su Qarışığında Asılı Bərk Hissəciklər MİP Materialları İdarəetmə Planı OKT Oksigenə Kimyəvi Tələbat OBT Oksigenə Bioloji Tələbat RİH Rayon İcra Hakimiyyəti EKOLOGİYA İDARƏSİ 6 H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi SOCAR State Oil Company of Azerbaijan Republic (Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti) SN Səhiyyə Nazirliyi SIPE Qurğu və Avadanlıqların Təchizatı və Quraşdırılması STQ Su Təmizləmə Qurğusu SNIP Tikinti Normaları və Qaydaları TTTS Təhlükəsiz Təsirin Təxmini Səviyyəsi TƏS Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişi TP Təhlükəsizlik Planı TİP Tullantıların İdarəetmə Planı ÜDM Ümumi Daxili Məhsul YQSS Yeraltı Qaz Saxlama Stansiyası YVQH Yol Verilən Qatılıq Həddi EKOLOGİYA İDARƏSİ 7 H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi Anlayışlar: Alternativlər Bunlar plan və ya təklifin məqsədlərinə nail olmağın müxtəlif yollarıdır. Alternativlərə variantlar da deyilir. Quru İqlim İllik yağıntının 254 mm-dən az olması ilə xarakterizə olunan iqlim növü. Yayınmaq Təsirlərin ilk növbədə baş verməsinin qarşısı alınmasına yönələn tədbirlər. Ətraf Mühitin İlkin Vəziyyəti Hər hansı gələcək dəyişiklikləri müqayisə etmək üçün ətraf mühitin müəyyən və təsvir olunmuş vəziyyəti. Təzminat Təbii yaşayış məskənlərinin və/və ya növlərinin tam itirilməməsi məqsədilə qalıq təsirlərin təbii yaşayış məskənlərinə və/və ya onun növlərinə olan təsirlərini kompensasiya etmək üçün təbii yaşayış məskəninin genişləndirilməsi, bərpası və ya yaradılması üçün görülən tədbirlər. Bu kimi tədbirlər adətən ərazidən uzaq olmaqla yanaşı, eyni zamanda əraziyə mümkün qədər də yaxın olur. Mədəni İrs Mədəni əhəmiyyəti olan hər hansı yer və ya obyekt, o cümlədən tikililər, strukturlar, məzarlar, landşaftlar, geoloji, arxeoloji və paleontoloji ərazilər. Kumulyativ Təsirlər Layihə, plan, proqram və ya siyasətin digər keçmiş, hazırkı və ya yaxın gələcəkdə nəzərdə tutulan planlar və tədbirlərlə birgə törətdiyi dəyişikliklərdən yaranan təsirlər. Kumulyativ təsirlərin nəzərə alınması təsirlərlə bağlı geniş və ətraflı məlumatlara ehtiyac olduğunu vurğulayır. Tullantı Su Çirkab suların təmizlənməsi qurğusundan, kanalizasiya və ya sənaye xəttindən çıxan təmizlənmiş və ya təmizlənməmiş maye, məsələn, çirkab su. Ətraf Mühit İnsanların mövcud olduğu və aşağıdakılardan ibarət olan ətraf aləm: a. Torpaq, su və Yerin atmosferi. b. Mikroorqanizmlər, bitki və heyvanat aləmi. c. a və b bəndlərində göstərilənlərin hər hansı bir hissəsi və ya onların kombinasiyası, onlar arasındakı qarşılıqlı münasibətlər. d. Yuxarıda göstərilənlərin insan sağlamlığına və rifahına təsir edə biləcək fiziki, kimyəvi, estetik və mədəni xüsusiyyətləri və şəraitləri. Ekoloji Qiymətləndirmə Əhəmiyyətli ekoloji təsirləri qiymətləndirməklə ekoloji məsələlərin qərar qəbul etmə prosesinə inteqrasiyasını ifadə edən ümumi anlayış. Ekoloji Təsirlər Arzu olunan və ya arzu olunmayan fəaliyyətin ekoloji aspektindən yaranan ətraf mühitdə baş verən dəyişiklik. Təsir fəaliyyətin birbaşa və ya dolayı nəticəsi ola bilər. Ətraf Mühitə Təsirlərin Qiymətləndirilməsi (ƏMTQ) Layihə, plan, proqram və ya siyasətin keçmiş, hazırkı və ya yaxın gələcəkdə nəzərdə tutulan planlar və tədbirlərlə birgə törətdiyi dəyişikliklərdən yaranan təsirlər. Layihələrə tətbiq olunan ekoloji qiymətləndirmə. Ətraf Mühiti İdarəetmə Planı (ƏMİP): Layihənin fəaliyyəti dövründə müsbət təsirlərin genişləndirilməsi və/və ya mənfi ekoloji təsirlərin məhdudlaşdırılması və ya qarşısının alınması üzrə tövsiyələrin həyata keçirilməsini təmin etmək üçün hazırlanmış ətraflı tədbirlər planı. Ümumi Ümumi anlayış əhəmiyyətli ekoloji təsirləri qiymətləndirməklə yanaşı ekoloji məsələlərin qərar qəbul etmə prosesinə inteqrasiyasını təsvir edən EKOLOGİYA İDARƏSİ 8 H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi anlayışdır. Göstərici Çox zaman məqsədlərə nail olmanı ifadə etmək üçün istifadə olunan dəyişənlərin zaman keçdikcə qiymətləndirilməsi. Yumşaltma Təsirləri onların heç bir əks təsirə (yəni qalıq təsirə) malik olmadığı səviyyəyədək azaldılmasına yönəlmiş tədbirlər. Monitorinq Plan, proqram və ya layihə qəbul olunması barədə qərar qəbul olunduqdan sonra onun həyata keçirilməsini yoxlamaq üçün görülən işlər. Məsələn, monitorinq əhəmiyyətli ekoloji təsirlərin təxmin edildiyi kimi baş verdiyini yoxlamaq, yaxud yumşaltma tədbirlərinin icra olunub olunmadığını müəyyən etmək üçün aparılır. Məqsəd Nəyin nəzərdə tutulmasının ifadəsini, tendensiyalarda dəyişikliklərin arzu olunan istiqamətini bildirir. Balanslaşdırma Qalıq təsirlərin neytrallaşdırılması məqsədilə görülə bilən geniş tədbirlər, məsələn, təbii yaşayış məskəninin bərpası, ərazinin qorunmasının və idarə edilməsinin təkmilləşdirilməsi və bacarıqların yaranması. Plan Məqsədə nail olmaq üçün əvvəlcədən işlənib hazırlanmış ətraflı təklif, sxem, proqram və ya metodlar. Plan hazırlayan orqan Plan və ya layihəni işləyib hazırlayan səlahiyyətli qurum. Ehtiyatlılıq prinsipi Elmi dəlillərin bir nəticəyə gələ bilmədiyi, lakin potensial ziyanın əhəmiyyətli ola biləcəyi hallarda ətraf mühitə dəyən ziyanın mümkünlüyünü aradan qaldıran ehtiyatlılıq tədbiri. Layihə proqramı “Tikinti işlərinin və ya digər tapşırıqların və ya sxemlərin icra olunması – təbii mühitdə və landşaftda, o cümlədən mineral ehtiyatların çıxarılmasını nəzərdə tutan digər müdaxilələr” . Bəzi dövlət və özəl layihələrin ətraf mühitə təsirinin qiymətləndirilməsi üzrə 85/337/EEC saylı (97/11/EC saylı direktivlə dəyişdirildiyi kimi) Direktivdə müəyyən edilir. Çirklənmə Tullantıların və ya maddələrin saxlanması və ya təmizlənməsindən, tikinti və xidmət göstərilməsindən yaranan, hər hansı şəxs və ya dövlət orqanı tərəfindən icra olunan fəaliyyətin səbəb olduğu ekoloji dəyişikliklərdir ki, onlar da insan sağlamlığına, rifahına, təbii və ya idarə edilən ekosistemlərin tərkibinə, davamlılığına, məhsuldarlığına, yaxud insanlara faydalı olan materiallara əks təsirlər göstərir, yaxud gələcəkdə belə təsirlər göstərə bilmək potensialı vardır. Qalıq təsirlər Yumşaltma tədbirləri nəzərə alındıqdan sonra qalan təsirlər Nəzərdən keçirmə Plan və ya proqramın SEQ, yaxud layihənin ƏMTQ tələb edib etmədiyini müəyyən etməsi prosesidir. Çərçivənin müəyyənləşdirilməsi SEQ və ya ƏMTQ-nin hüdudlarının və incələmə səviyyəsinin, o cümlədən nəzərə alınmalı olan ekoloji təsirlərin və alternativlərin, istifadə ediləcək qiymətləndirmə metodlarının və Hesabatın strukturunun və məzmununun müəyyənləşdirilməsi prosesi. Bərk tullantı Bütün bərk tullantılar, o cümlədən tikinti tullantıları, kimyəvi tullantılar, artıq sement/beton, qablaşdırma materialları, ağac, konserv qabları, çəlləklər, məftil, mismar, ərzaq və məişət tullantıları (məsələn, plastik paketlər və örtüklər). Strateji Ekoloji Qiymətləndirmə (SEQ) Siyasətlərə, planlara və proqramlara aid olan ekoloji qiymətləndirmə üçün ümumi anlayış. Davamlılıq Qiymətləndirməsi Qərarların davamlı inkişaf yönlü verilməsinə şərait yaratmaq üçün hazırlıq prosesinin başlanğıcından planın iqtisadi, ekoloji və sosial təsirlərinin EKOLOGİYA İDARƏSİ 9 H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi (DQ) müəyyənləşdirilməsi. Davamlı İnkişaf Davamlı inkişafın beynəlxalq aləmdə geniş istifadə edilən və qəbul olunan tərifi belədir: “Gələcək nəsillərin öz ehtiyaclarını ödəmək qabiliyyətini qurban vermədən hazırkı ehtiyacların ödənilməsini təmin edən inkişaf”. Təbəqələşmə Məntiqi iyerarxiyaya nail olmaq və qiymətləndirmə işinin lüzumsuz duplikasiyasının qarşısını almaq üçün siyasətlərin, planların, proqramların və layihələrin qiymətləndirilməsinin əlaqələndirilməsi. Çirkab su Yaşayış evlərindən, işgüzar binalardan və digər su istifadəçilərindən atılan tullantı suları. Kanalizasiya suları. Su hövzəsi Açıq su hövzələri, o cümlədən suaxarlar, bəndlər, çaylar, göllər və dənizlər daxildir. Su ekosistemi Xüsusi bitki aləminin mövcud ola bildiyi mövsümi, müvəqqəti və ya daimi su ilə örtülü olan ərazidir. O, adətən təbiət etibarilə su ekosistemidir. EKOLOGİYA İDARƏSİ 10 H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi FƏSİL 1 1 GİRİŞ 1.1 Ümumi məlumat Heydər Əliyev adına Neft Emalı Zavodu (keçmiş Yeni Bakı neftayırma zavodu, ‹Azərneftyanacaq› İstehsalat Birliyi, «Azərneftyanacaq» neft emalı zavodu) keçmiş SSRİ Neft Sənayesi Nazirliyinin 1953-cü il 29 iyul tarixli əmri ilə yaradılmışdır. Yarandığı ilk günlərdən zavod Azərbaycan Respublikasının yanacaq istehsalı sektorunda ən iri və qabaqcıl müəssisəyə çevrilmişdir. 50 ildən çox müddət ərzində Heydər Əliyev adına Bakı Neft Emalı Zavodunda 300 mln. tondan artıq neft emal olunmuş, yeni qurğular tikilmiş, müasir texnologiya tətbiq edilmiş, müxtəlif növ neft məhsulları istehsal edilmişdir. Hazırda Azərbaycan neftinin 24 çeşidindən 21-i Heydər Əliyev adına Bakı Neft Emalı Zavodunda emal olunur ki, bunlardan da öz növbəsində 15 adda neft məhsulu, o cümlədən avtomobil benzinləri, aviasiya kerosini, dizel yanacağı, mazut, neft koksu və s. istehsal olunur. Zavod respublikanın neft məhsullarına olan tələbatını tam ödəyir. Bundan əlavə, istehsal olunan neft məhsullarının 45%-i xarici ölkələrə ixrac edilir. Zavodda neftin ilkin emalı üzrə ED-AV-6 qurğusu (istismara verildiyi il - 1976), katalitik riforminq qurğusu (1980-ci il), tədrici kokslaşma qurğusu (1986-cı il), katalitik krekinq qurğusu (1993-cü il) kimi yüksək texnoloji gücləri fəaliyyət göstərir. Zavodun əsas texnoloji qurğusu 1976-cı ildə istismara buraxılmış ED-AV-6 elektrik duzsuzlaşdırma və mazutun vakuum distillə edilməsi blokları ilə birlikdə neftin ilkin emalı qurğusudur. Neft məhsullarının keyfiyyətinin dünya standartları səviyyəsinə çatdırmaq məqsədilə «Merikem» (ABŞ) şirkətinin lisenziyası ilə həmin qurğuda yanacağın qələvi ilə təmizlənməsi və naften turşuları xammalının istehsalı üzrə lahiyə həyata keçirilmişdir. 1993-cü ildə tikilib istifadəyə verilmiş avtobenzinlərin yüksək oktanlı komponentlərinin istehsalı üzrə katalitik krekinq qurğusu 1980-ci ildə istismara daxil edilmiş katalitik riforminq qurğusu ilə yanaşı istehsal edilən avtobenzinlərin və dizel yanacaqlarının keyfiyyətini yüksəltməyə imkan vermişdir. 22 aprel 2004-cü ildə Azərbaycanın neft emalı sənayesinin flaqmanı olan "Azərneftyanacaq" NEZ-ə 50 illik yubileyi ilə əlaqədar və istehsal fəaliyyətində nail olduğu göstəriciləri nəzərə alaraq Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin adı verilmişdir. Uzun illər ərzində istifadə olunan qurğuların fiziki və mənəvi cəhətdən köhnəlməsi, onların bir sıra müasir norma və standartlara cavab verməməsi, istehsal olunan məhsullara olan tələbatın artması zavodun yenidən qurulması, daha müasir qurğuların quraşdırılması zərurətini meydana çıxarmışdır. Eləcə də ölkəmizdə ətraf mühitin yaxşılaşdırılması yönümündə aparılan tədbirlər də ekologiyaya zərər vurmadan, insan sağlamlığına və ətraf mühitə təsirlər baxımından beynəlxalq standartlara cavab verən yeni qurğuların quraşdırılmasını tələb edir. 1.2 Layihələndirmə üçün ilkin verilənlər Məqsəd: Heydər Əliyev adına Neft Emalı Zavodu: • Növbəti 15-20 il üçün ölkənin yanacaq tələbatının ödənilməsi, ixrac potensialının artırılması; • Yeni Bitum istehsalatının təşkili; 1 • Avro-5 standartlarına cavab verən Dizel və Benzin yanacağının istehsalı; 1 Hal-hazırkı ƏM sənədi məhz yeni tikiləcək Bitum qurğusu üçün hazırlanmlşdır EKOLOGİYA İDARƏSİ 11 H.Əliyev adına Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi layihəsinin Faza-1 – Bitum qurğusunun tikintisi və istismarı üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi • Ətraf mühit məsələlərinin həll olunması; “Azərneftyağ” neft emalı zavodu: • Tədrici olaraq istismardan çıxarılması və torpağın təmizlənməsi; H.Əliyev adına NEZ-də Yenidənqurma işlərinin nəticəsi olaraq: Zavodun İlkin emal gücü 6 mln. Tondan 7.5 mln. tona qədər artırılacaq; Katalitik Krekinq qurğusunun gücü ildə 2 mln. Tondan 2.5 tona qədər artırılacaq; Yeni Bitum qurğusu inşa olunacaq; 1 Avro 5 standartlara cavab verən Dizel və Benzin istehsal olunacaq; Ümumi Zavod Təsərrüfatı yenidən qurulacaq; Zavodun istismar xərcləri optimallaşdırılacaq; “Azərikimya” İB qaz xammalı (LPG) ilə təmin olunacaq; “Azərneftyağ” NEZ-in infrastrukturu istismardan çıxarılacaq və ərazi boşaldılacaq; Layinənin əsas mərhələləri: İyul 2018: Yeni Bitum qurğusu və müvafiq ümumzavod təsərrüfatının istismara verilməsi 1 Download 16.26 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling