Filologik tadqiqot asoslari page 3 4-курс I. Ma’ruza mashg’ulotlari

Mavzuli konspekt - manba mazmunini to'liq hajmda emas, balki ma’lum 
mavzuning nuqtai nazaridan aks ettiradi. O'z navbatida mavzuli konspektlar ikki 
turga bo'linadi: 
xronologik; shartli konspektlar. 
Yuqorida bayon etilganlarning barchasi o'rganib o'qish jarayonida matnning 
kompressiya va qayd etish bilan u yoki bu darajada bog'liqdir, bu esa ilmiy 
manbani to'g'ri talqin qilish imkoniyatini beradi. 
O'qilganni talqin qilish 
Bu ilmiy o'qishning asosiy va majburiy unsurlaridan biridir. Bu o'ziga o‘zi 
o'qilyotgan matnni tushuntirish, mazkur matnni talqin qilib o'z mavzusiga 
"to‘g‘rilash”dir. O'qilganni qayd etish uslublari talqin qilish jarayonini ongli va 
yaqqol qiladi. U muallif nuqtai naza- I ining kuchli va kuchsiz taraflarini ko'rsatib, 
isbot, dalil va xulosala- mingziddiyatli emasligi va ishonchliligi darajasini, amalga 
oshirilgan ill materiali tahlilining ishonchliligi,qarashlar tizimining bahsliligi 
darajasini baholash imkoniyatini beradi. 
O'rganib o'qishdan keyin tahliliy-tanqidiy bosqich boshlanadi - bunda 
o'rganilayotgan obyektga o'z nuqtai nazarini ifodalash nazarda lutiladi, ya'ni ilmiy 
adabiyotda qanday jabhalar o'rganilmaganligi yoki In'liqsiz o'rganilganligi, qanday 
vazifalar yechim talab qilishi va bu ye- chimlar qanday konsepsiyalarda bo'lishi 
lozimligi nazarda tutiladi. 
Bularni quyidagi uslublaryordamida amalga oshirish mumkin: 
- mazkur tadqiqot sizning mavzuingizga qanday aloqadorligini .miqlash; 
- tadqiqot mavzusi bo'yicha adabiy manbalar tahlilining umumiy asoslarini 
ajratish: mavzu shakllantirilayotgan tayanch tushunchalar; 
- turli mualliflar asarlari bo'yicha qo'shma jadvallarni tuzish va bu jadval 
yordamida mazkur hodisaga nuqtai nazarlarni taqqoslash; 

---

FILOLOGIK 
TADQIQOT ASOSLARI 
Page 30 
4-курс 
- turli mualliflar tomonidan mazkur mavzu uchun muhim bo'lgan hir xil kategoriya 
va tushunchalarga berilgan tavsiflarning qiyosiy tahlili va tasnifi, tasviriy tasnif 
matnlarini tuzish; 
- referatyoki sharhlarni tuzish (bir yoki bir necha manbalar bilan og'zaki yoki 
yozma).