Firmaning turlari va ularni o’rganish uslubiyati

Firmalarni o’rganish uslubi.

O’rganilayotgan firmalar odatda 3 guruhga bo’linadi: harakat qilayotgan kliyentura (kontragentlar); taxmin qilinayotgan (potensial) kliyentura; raqib firmalar. Har bir kiziqtirayotgan firma EHMning ma’lumotlar bazasiga (roster) yoki kartotekaning tegishli bo’limiga kiritiladi. Har bir qiziqtiradigan firmalar bo’yicha quyidagi ma’lumotlar kiritiladi:

- Firma haqidagi umumiy ma’lumotlar: firmaning nomi, manzili, ro’yxatga olgan mamlakat, qayd etish raqami, teleks yoki telefaks nomeri.

- Firmaning iqtisodiy va moliyaviy holatini xarakterlaydigan ko’rsatkichlar: aksiyador kapitalning, aktivlarning, sotuvlarning o’lchovi; band bo’lganlar soni; o’z mamlakatida ilg’or kompaniyalar orasida egallab turgan o’rni va dunyodagi yirik kompaniyalar orasidagi o’rni.

- Firma xo’jalik faoliyatining turi: sanoat; savdo; transport-ekspeditorlik; injiniringli va h.k.

- Firma mulkining xarakteri: xususiy; davlat; yarimdavlat; kooperativ.

- Firmaning huquqiy holati: aksiyador jamiyat; korporasiya (AQSh); ommaviy kompaniya; mas’uliyati cheklangan jamiyat; xususiy kompaniya; to’liq o’rtoqlik; kommandit o’rtoqlik; shaxsiy firma.

- Kapital va nazorat bo’yicha firmani taaluqligi: milliy; xorijiy; aralash.

- Firmani tashkillanish tarixi va rivojlanish xususiyatlari: tashkil etilgan yili; asosiy birlashuvlar, qamrab olishlar; nomini o’zgarishlari.

- Firma kiradigan birlashmaning turi va unda firmaning holati: asosiy kompaniya (materinskaya kompaniya); filial; qizlik kompaniya (dochernyaya); assosiasiyali kompaniya.

• 
  Ishlab chiqariladigan va sotiladigan mahsulot nomenklaturasi:
  

asosiy tovarlar yoki tovarlar guruhi; mutaxassislik yo’nalishi; eksport va import nomenklaturasi.

- Muhim ishlab chiqariladigan mahsulotlar bo’yicha firmani dunyo bozoridagi o’rni: asosiy tovarlarni milliy (dunyo bo’yicha) ishlab chiqarish (sotish)da firmaning (udelnыy ves); mamlakatning eksporti va importidagi ulushi.

- Firma tashqi iqtisodiy faoliyatining ahamiyati va xarakteri: xorijdagi qizlik kompaniyalarning soni, shu jumladan ishlab chiqaruvchi, ularning joylashishi, faoliyat turi; firmaning (butunlay va muhim mahsulotlari bo’yicha) faoliyatida ishlab chiqaruvchi mamlakatdan eksportning ahamiyati (ulushi); firma faoliyatida import operasiyalarning ahamiyati, ularni geografik yo’nalganligi.

- Firmaning ishlab chiqarish va moddiy-texnik bazasi: ishlab chiqarish korxonalarning soni, joylashishi va ularning quvvati; sotuv korxonalarining, skladlarning va texnik xizmat ko’rsatish stansiyalarning soni, ularning joylashishi.

- Chiqariladigan yoki sotiladigan mahsulotlarning asosiy turlari bo’yicha muhim firmalar-kontragentlar va raqib firmalar.

- Boshqa firmalar bilan ishlab chiqarish-texnik va boshqa xo’jalik aloqalar (firmalarning nomlari, aloqa shakllari ko’rsatiladi).

- Firma boshqaruv apparatining tarkibi: direktorlar kengashi va boshqarmaning sonli tarkibi; ishlab chiqarish bo’limlarning nomlari, ularga biriktirilgan mahsulot nomenklaturasi, xo’jalik mustaqillik va javobgarlik darajasi.

• 
  Aksiyador kapital: mulkdorlar orasida aksiyalarni taqsimlash;
  

aksiyalarning asosiy paketi, ularning taaluqliligi va egalari.

- Firmani banklar bilan aloqasi va bu aloqalarning xarakteri.