Fizikadan masalalar 10 10-sinf masalalari va test savollari to`plami

VIII bobni yakunlash yuzasidan test savollari
1. Tok manbayining elektr yurituvchi kuchi qanday birlikda ifodalanadi?

A) N; B) J; C) A; D) V.

2. Manbaning EYuK 12 V. Manba ichida 50 C zaryadni bir qutbdan ikkinchisiga ko‘chirishda chet kuchlar necha joul ish bajaradi?

A) 60; B) 50; C) 330; D) 600.

3. Metallar elektr o‘tkazuvchanligining klassik nazariyasini kim birin-chi bo‘lib yaratgaan?

A) P.Drude va golland fi zigi X.Lorens; B) E.R. Siemens;

C) K.Rikke; D) T.Styuart va R.Tolmen.

4. Ampermetrga ulanadigan shunt qanday tanlanadi va ulanadi?

RA– ampermetr qarshiligi, r – shunt qarshiligi.

A) RA>r, parallel ulanadi; B) RA>r, ketma-ket ulanadi;

C) RA

5. Voltmetrga ulanadigan qo‘shimcha qarshilik qanday tanlanadi va ulanadi? Rv– voltmetr qarshiligi, r – qo‘shimcha qarshiligi.

A) Rv>r, parallel ulanadi B) Rv>r, ketma-ket ulanadi

C) Rv

6. Elektr zanjiri qarshiligi 4 Ω bo‘lgan rezistordan va EYuK 12 V, ichki qarshiligi 2 Ω bo‘lgan tok manbayidan tuzilgan. Rezistordagi kuchlanish tushuvi necha volt?

A) 8; B) 2; C) 4; D) 12.

7. Gapni to‘ldiring. n ta elementni ... .. ulab, batareya tuzilganda umumiy EYuk n marta......

A) ... ketma-ket ... ortadi; B) ... ketma-ket ... kamayadi;

C) ... ketma-ket ... o‘zgarmaydi; D) ...parallel ... ortadi.

8. n ta elementni...... ulab batareya tuzilganda umumiy EYuK ..., ichki qarshiligi n marta...

A) ... parallel ... o‘zgarmaydi ... kamayadi;

B) ... parallel ... ortadi ... kamayadi;

C) ... parallel ... o‘zgarmaydi ... ortadi;

D) ... ketma-ket ... o‘zgarmaydi ... kamayadi.

9. Ichki qarshiligi 0,01 Ω bo‘lgan tok manbayi qisqa tutashganda, tok kuchi 1000 A bo‘ldi. Manba EYuKni toping (V).

A) 10; B) 9; C) 12; D) 15.

10. Ichki qarshiligi 2 Ω bo‘lgan batareyaga 50 Ω li tashqi qarshilik ulandi. Agar batareyaning EYuK 12 V bo‘lsa, FIK (%) ni toping.

A) 92; B) 89; C) 96; D)100.

S	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
J	D	D	A	D	C	A	A	A

9-mashq

1-masala

Mis sterjendan 0,5 s davomida zichligi 9 A/mm2 bo‘lgan tok o‘tganda uning temperaturasi qanday o‘zgaradi? Misning solishtirma qarshiligi 1,7 · 10–8 Ω · m , z ich l ig i 89 0 0 kg /m 3, solishtirma issiqlik sig‘imi 380 J/(kg K)

Javobi: 0,20 oC).

Berilgan j c=380 J/kg K

Formulasi:   

Yechilishi:

2-masala

Niobiydan yasalgan spiral 100 o C ga qizdirilsa uning solishtirma qarshiligi necha marta o‘zgaradi? Niobiy uchun α = 0,003 K–1 (Javobi: 1,3 marta ortadi).

Berilgan 

Formulasi:

Yechilishi:

3-masala

Nikelin simning 20 oC dagi qarshiligi 20 Ω ga teng edi. Uni 120 oC gacha qizdirilsa, qarshiligi nimaga teng bo‘ladi? Nikelin uchun α = 0,0001 K–1.

Berilgan 

Formulasi: Yechilishi:

4-masala

Vakuumli diodda elektron anodga 8 Mm/s tezlik bilan yetib boradi. Anod kuchlanishini toping (Javobi: 180 V).

Berilgan 

Formulasi: 

Yechilishi:

5-masala

Vakuumli diodda anoddagi maksimal tok kuchi 50 mA ga teng bo‘ldi. Katoddan har sekundda nechta elektron uchib chiqmoqda? (Javobi: 3,1 · 1017).

Berilgan 

Formulasi:

Yechilishi:

6-masala

Yarimo‘tkazgichlarda musbat ion bilan kovak orasida farq bormi?

Javob: Kovak elektron tark etgan joy musbat ion kovagi bor atom

7-masala

Nima sababdan tashqi sharoitlar o‘zgarmagani holda elektron-kovak jufti to‘xtovsiz hosil bo‘lib tursada, yarimo‘tkazgichda erkin zaryad tashuvchilar soni o‘zgarmaydi.

Javob: Chunki elektron kovaklardan joy almashadi

8-masala

Germaniyga fosfor, rux, kaliy kiritilsa, qanday turdagi o‘tkazuvchanlik hosil bo‘ladi?

Javob:

9-masala

Nima sababdan bir xil kuchlanishda to‘g‘ri p–n o‘tishdagi tok, teskari o‘tishdagi tokka nisbatan ancha katta bo‘ladi?Javob : P+ ga n-ga ulanganda ichki va tashqi maydon yo’nalishi bir xilda bo’ladi va maydon zaryadlangan zarralar ko’proq kiradi.

10-masala

Termistor (qarshiligi temperaturaga qarab o‘zgaradigan yarim o‘kazgichli asbob) uchiga ketma-ket holda 1 kΩ li qarshilik ulanib, unga 20 V kuchlanish berildi. Xona temperaturasida zanjirdagi tok kuchi 5 mA edi. Termistorni issiq suvga tushirilganda undan o‘tuvchi tok kuchi 10 mA bo‘lib qoldi. Termistor qarshiligi necha marta kamaygan? (Javobi: 3 marta).

Berilgan R=10^3Ω U=20V I1=5 mA I2=10 mA

Yechilishi: 








IX bobni yakunlash yuzasidan test savollari

1. Gapni to‘ldiring. Metallarning qizishi tufayli ulardan elektron uchib chiqish hodisasiga ... deyiladi.

A) ... termoelektron emissiya...; B). ..elektron emissiya...;

C) ...chiqish ishi...; D) ...to‘yinish toki....

2. Vakuumda elektr tokining tabiati nimadan iborat?

A) elektronlar oqimining bir tomonga harakatidan;

B) musbat ionlarning bir tomonga harakatidan;

C) manfi y ionlar oqimining bir tomonga harakatidan;

D) elektronlar, musbat va manfi y ionlarning bir tomonga harakatidan iborat.

3. Donor aralashmali yarimo‘tkazgichlar qanday turdagi o‘tkazuvchanlikka ega?

A) asosan elektron o‘tkazuvchanlikka;

B) asosan teshikli o‘tkazuvchanlikka;

C) teng miqdorda elektron va teshikli o‘tkazuvchanlikka;

D) elektr tokini o‘tkazmaydi.

4. Toza yarimo‘tkazgichdan elektronlarning tartibli harakati tufayli 1 mA tok o‘tmoqda. Yarimo‘tkazgichdan o‘tayotgan to‘la tok kuchi nimaga teng?

A) I mA; B) 2 mA; C) 0,5 mA; D) 0.

5. Gapni davom ettiring. “Temperatura ortishi bilan yarimo‘tkazgichning qarshiligi...”

A) ... ortadi; B) ... avval ortadi, so‘ngra kamayadi;

C) ... kamayadi; D) ... avval kamayadi, so‘ngra ortadi.

6. Yarimo‘tkazgichda teshik va elektron uchrashganda nima hosil bo‘ladi?

A) musbat ion; B) neytral atom;C) manfi y ion; D) musbat va manfi y ionlar.
7. Aralashmali o‘tkazuvchanlik qanday zarralarning harakati bilan bog‘langan?

A) asosan erkin elektronlar;

B) asosan kovaklar;

C) teng miqdordagi erkin elektronlar va kovaklar;

D) turli miqdordagi erkin elektronlar yoki kovaklar.
8. “To‘g‘ri p–n o‘tishda yarimo‘tkazgichdagi berkituvchi qatlam ...” Gapni davom ettiring.

A) ... kengayadi;

B) ... torayadi;

C) ... o‘zgarmasdan qoladi;

D) ... kuchlanish kattaligiga qarab chiziqli o‘zgaradi.
9. Kovalent bog‘lanishda nechta elektron qatnashadi?

A) 1 ta; B) 2 ta; C) 3 ta; D) 4 ta.

10. n–p–n turdagi tranzistor bazasiga emitterga nisbatan qanday ishoradagi potensial berilganda tranzistordan tok o‘tadi?

A) musbat; C) nol;

B) manfi y; D) qanday ishorada berilishining ahamiyati yo‘q.

S	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
J	A	A	A	B	C	B	C	B	B	A

MUSTAQIL YECHISH UCHUN MASALALAR TO`PLAMI