Fiziologiya talaba: 301-guruh Raxmonova Nigina

FIZIOLOGIYA

Talaba:301-guruh Raxmonova Nigina

ICHAKLARDA OVQATNING HAZM BO’LISHI

Reja

• 1.Ichaklarda ovqat hazm bo’lishi
• 2.Ingichka ichakda ovqat hazm bo’lishi
• 3. O’n ikki barmoqli ichakda ovqat hazmi
• 4.Yo’g’on ichakda ovqatning hazm bo’lishi

Ichaklarda ovqatning hazm bo’lishi

• Ozuqa me’daga tegishli ravishda hazm bolganidan keyin, me’da devorining, peristaltik harakati va pilorus sfinkterining faoliyati tufayli o’n ikki barmoq ichakka o’tkaziladi. Me’daga ozuqa luqmalarining tushishi undagi harakatlarni jumladan, peristaltik harakatni ancha jonlantiradi va yaxshi aralishib hazm bo’la boshlaydi hamda me’daning pilorus qismiga o’tadi. Me’da tubidan kelayotgan o’ta kislotali shu ozuqa bo’tqasi pilorus retseptorlarini ta’sirlaydi. Oqibatda hosil bo’lgan qo’zg’alish adashgan nervlarning afferent tolalari orqali uning uzunchoq miyadagi markaziy yadrosi qisqartiladi.

Markaziy javob reaksiyasi tufayli pilorus sfinkteri ochiladi va pilorusning ritm bilan ko’chli qisqarishi natijasida ozuqa u yerdagi ishqorli muhitda o’z ta’sirini avalroq namayon qila olmaydi. Shu sababli to ichakdagi ozuqaning kislotali ta’siri namayon bo’lgunicha, me’dadan ichakka ozuqa o’taveradi. Ichakka o’tgan ozuqa ko’paya borib, oqibatda o’zining kislotali ta’sirini namoyon qiladi. Oqibatda ichak devoridagi retseptorlar ta’sirlanib hosil bo’lgan qo’zg’alish markazga uzatiladi va refleks yo’li bilan pilorus sfinkterining yopilishiga sabab bo’ladi. Ichakka o’tgan ozuqa ichakdagi ishqoriy muhit ta’sirida neytrallashmaguncha, sfinkter yopiq qoladi. 

• Markaziy javob reaksiyasi tufayli pilorus sfinkteri ochiladi va pilorusning ritm bilan ko’chli qisqarishi natijasida ozuqa u yerdagi ishqorli muhitda o’z ta’sirini avalroq namayon qila olmaydi. Shu sababli to ichakdagi ozuqaning kislotali ta’siri namayon bo’lgunicha, me’dadan ichakka ozuqa o’taveradi. Ichakka o’tgan ozuqa ko’paya borib, oqibatda o’zining kislotali ta’sirini namoyon qiladi. Oqibatda ichak devoridagi retseptorlar ta’sirlanib hosil bo’lgan qo’zg’alish markazga uzatiladi va refleks yo’li bilan pilorus sfinkterining yopilishiga sabab bo’ladi. Ichakka o’tgan ozuqa ichakdagi ishqoriy muhit ta’sirida neytrallashmaguncha, sfinkter yopiq qoladi.