Foiz risklarining iqtisodiy mohiyati va uni yuzaga kelish sabablari

Foiz risklarining iqtisodiy mohiyati va uni yuzaga kelish sabablari

Bozor risklari mamlakatdagi makroiqtisodiy sharoit va bozoridagi ishbilarmonlik darajasiga bog`liq bo`ladi. Bozor risklarini keltirib chiqaruvchi risklar tarkibiga Iqtisodiy, siyosiy, valyuta, foiz, inflatsiya va qonunchilik bilan bog`liq risklar kiradi.

Bozor risklarini keltirib chiqaruvchi risklar Qonunchilik bilan bog`liq risklarValyuta riski Inflatsiya riski Foiz riski Iqtisodiy va siyosiy risk2. Bozorlarda faoliyat yuritish bilan bog`liq risklarni hisobga olish va baholashning ahamiyati Bozor risklarini aniqlash ishlarini olib borishdagi izchillik bosqichma-bosqich amalga oshiriladigan jarayon bo`lib, ular quyidagilarni o`z ichiga oladi: - muammolarning qo`yilishi; kerakli ma`lumotlarni yig`ish va tahlil qilish; baholash usullarini tanlash va ularni qo`llash; bozor bahosiga ta`sir etuvchi omillarni tahlil qilish; bozor risklarini faoliyatga ta’siri va uni jilovlash yuzasidan belgilangan shaklda hisobot tuzish. Bozor risklarini baholash turlari sifat tahlili miqdoriy tahlil Bozor uchun korxonada baholashning har bir bosqichi quyidagi pog`onalarga bo`linadi: korxonaning to’liq baholash predmetini aniqlash;

• 
  baholash vaqtini belgilash;
  
• 
  baholanishining maqsad va vazifalarini aniqlash;
  
• 
  baholanishning turlarini aniqlash;
  
• 
  buyurtmachi va baholovchi manfaatlarini himoyalash.
  

Bozor riskini baholashning ikki predmeti bor:

• 
  mulk shakllari turli bo`lgan korxonalarni baholash, bunday baholash ularning moddiy va nomoddiy aktivlarini baholash ishiga asoslanadi;
  
• 
  kelajakda kutilayotgan taxminiy foydani ta`minlovchi mulkka egalik qilish huquqi, texnologiyalar va aktivlar “biznes liniya”ni baholash majmui hisoblanadi.
  

3. Bozor risklarini tahlil qilish va baholash

Bugungi kun amaliyotida bozor risklarini tahlil qilishda bir qancha usullardan foydalaniladi. Jumladan “Zararsizlik tahlili” deb nomlanuvchi baholash usuli juda ko`plab korxonalar tomonidan qo`llaniladi.