Funksiyasi kabi, get funksiyasi

Tanlashorqalisaralash (Selection
sort).Navbatdagiiterasiyabo‘yichamassivdagiminimumnijoriyelementda
nkeyintopamizvakerakbo‘lsaubilano‘zgartiramiz. Shundayqilib, i-
iterasiyadankeyinbirinchi i elementlaro‘zjoylaridaqoladi.
murakkabligiengyaxshi, o‘rtachavaengyomonholatlardaO(n2).
Busaralashniikkiyo‘lbilanamalgaoshirilishimumkinliginiunutmang -
minimalvauningindekstutib, yokishunchakiularnoto‘g‘ritartibdabo‘lsa,
ko‘ribchiqilayotganvajoriyelemento‘rinalmashtirishkerak.
Birinchiusulbiroztezroq.
Piramidakabisaralash
(Heapsort).Tanlashorqalisaralashg‘oyasinirivojlantirilganvarianti.
Piramidashaklidagima’lumotstrukturasidanfoydalanaylik.
Elementlarniqo‘shishvaminimuminichiqarishorqaliO(logn), O(1)
minimuminiolishimkoniniberadi. Shundayqilib, O(nlogn)
murakkabligiengyomon, o‘rtachavaengyaxshiholatlarda. C++ da
priority_queue konteynerimavjudbo‘lsa-da,
bu konteyner juda sekin bo‘lgani uchun Piramidaga yo‘natirilgan yangi to‘pla
m sinfni amalga oshirdim.

14. 
    MS Visual Studio muhit oynasi
    

Visual C++ da Windows ilovalarniyaratish. Windows
ilovalarniyaratishgakirishdanoldinmuhitnio‘rnatishvauningimkoniyatlari
gato‘xtalibo‘tamiz. Visual Studio standart o‘rnatishassida C++
tilinirivojlantirishuchunzarurelementlarniqo‘shish/o‘chirishimkoninibera
450

di. Masalan, anʻanaviy C++dasturlariniishlabchiqish, C++da mobil

ilovalarniishlabchiqish, C++da Linux
muhitiuchunvositalarniishlabchiqish,
C++tilidao‘yinishlabchiqishvaboshqayanabirqatorimkoniyatlarniberadi.
Visual C++ da Windows ilovalarniyaratishuchunavvalo, MS
Visual Studio nio‘rnatishkerak.
Kompyuterningtexnikimkoniyatlaridankelibchiqqanholda,
mosversiyatanlanadi. Mazkurversiyanio‘rnatish,
internetmanbalarijudakshpuchraydi.
Odatdaoddiymuhitlarkabio‘rnatiladi.
MS Visual Studio ninghammaversiyalarida Windows
ilovalarniturlichayaratishmumkin.
Ammoengqulayvaumumiyfoydalanuvchiuchunmosbo‘lganinterfeysnio‘r
natishuchunharxilversiyalargaharxilsozlashlarnibajarishkerak. Masalan,
MS Visual Studio 2012 da Windows ilovalarniyaratishuchun, Windows
oynasitayyorkomponentanio‘rnatishuchun, 9.1-
rasmdakeltirilganfayllarni VCvcprojectsvcNET/ VC++
papkasiganusxalashlozim.

Integrallashganmuhitoynasi.
Muhitoynasi 5 qismdaniborat. Ularquyidagilar:
1. Sarlavhasatri. Bundatizimlimenyu (chaptomondagitizimbelgisi),
tizimvajoriyproektnomi, tizimlitugmachalar (yig‘ishtirish,
oynao‘lchaminio‘zgartirish, oynaniyopish)
2. Muhitningmenyusi.
3. Muhitninguskunalarpaleni
(foydalanuvchitomonidankerakliuskunalarbilanto‘ldirilishimumkin).
4. Muhitningishchimaydoni
(Foydalanuvchiningjoriyproektuchunzarurkomponentalarvaularniboshqa
rish, kuzatishimkoniyatlarimavjud)
5. Muhitningholatsatri.
Yangiproektyaratilishibilanproektgamoskeraklivajoriyqilingankomp
onentalarfaollashadi. Windows
ilovalarniyaratishuchunbirnechtavarinatlarmavjud.
Ularningengko‘ptarqalganvariantimenyudanfoydalanibyaratishdir.
Windows ilovalarniyaratishuchun [File → New → Project]
ketmaketligiyoki [Ctrl+Shift+N] tugmachalarmajmuasinibosishyetarli.
Ekranga [new Project] nomlimuloqotoynasihosilbo‘ladi (9.3-
rasmgaqarang).
Birinchimarta MS Visual Studio
ishgatushirgandaasosiytilnitanlashniso‘raydi.
AgarC++tilinitanlaganbo‘lsangiz,
avtomatikshutildayaratilishimumkinbo‘lganloyihalarro‘yxatihosilbo‘ladi
. Agaroldinboshqatilnitanlaganbo‘lsangiz, [Other Languages] bandidan
452

Visual C++ tilinitanlashingizlozim. Visual C++

tilasosidayaratishmumkinbo‘lgankonseptualloyihalarro‘yxatichiqadivab
ularningo‘zibirnechtaloyihalargabo‘lnadi (9.3-
rasmningchaptomonidaqarang).
Visual C++ da Windows ilovalarniyaratishuchunavvalo [CLR]
loyihamenedjeritanlanadi. CLR - Common Language Runtime -
birnechaqo‘llab-
quvvatlanadigantillardaharqandayyozilgandasturlarijrosiniboshqaradidas
turlashbo‘lib,
ularnitillariharqandayyozilganumumiyob’ektgayo‘naltirilgansinflargaal
mashishimkoniniberuvchiloyihamenedjeridir.
Yangiloyihayaratishoynasi.
[CLR] loyihamenedjeribirnechtaloyihalaryaratishimkoniniberadi:
1. Class Library – boshqaproektlargafoydalanishuchun CLR
sinflarniyaratishimkoniniberadi.
2. CLR Console Application – CLR
asosidakonsolloyihayaratishuchunishlatiladi.
3. CLR Empty Project -
yangihechnimayozilmaganloyixalarasosidalokalloyihalarniyaratishuchun
ishlatiladi.
4. Windows Forms application – Windows
oynaliloyihalarniyaratishimkoniniberadi.
5. Windows Forms Control Library - Windows
ilovalarniboshqarishuchunfoydalaniladigankutubxonalarniyaratishimkon
iniberadi.
453

Harbirloyihanio‘zo‘rnidayaratishfoydalanishmuzimdirvaharbirinitan

laganingizdaularningizohioynaningo‘ngtomonidachiqadi.
[CLR] loyihamenedjeridanfoydalanibloyihayaratishda .NET
Framework ningvariantihammuhimrolo‘ynadi. Shuninguchun .NET
Framework
larningimkoniyatlaribilanoldindanyaxshilabtanishibchiqishlozim. Harbir
.NET Framework ningo‘ziningimkoniyatlariborvashuningdek Visual
C++ da Windows ilovalarniyaratishuchun .NET Framework 4.5 yoki
4.5.2 variantlaridanfoydalanishnitavsiyaqilamiz. .NET Framework
nitanlashloyihaturinitanlashoynasiningustidajoylashgan.
Loyihayaratishoynasinigpastkiqismidaloyixanomi, joylashganjoyini,
loyihaningishchipapkasiningnomiko‘rsatiladi.
Kerakliamallarnibajargandanso‘ng [ok] tugmasinibossangiz,
birnechtaavtomatiksozlashdanso‘ngloyihaningilkko‘rinishihosilbo‘ladi
(9.4-rasmgaqarang).

15.