2) Mulokat va nisbiy huquqiy munosabatlar. Mutlak (absalyut) huquqiy munosabatlarda sub’ektiv huquq egalari uz huquqlarining buzulmasligini xar kimdan va xammadan talab kila oladilar. Mutlak huquqlar noma’lum xar bir kimsa tomonidan buzilishi mumkin bulgani sababli xar kimga kashi kuriklanadi. Ularga mulk, mualliflik huquqlari, shaxsiy va boshka ba’zi huquqlar kiradi. - 2) Mulokat va nisbiy huquqiy munosabatlar. Mutlak (absalyut) huquqiy munosabatlarda sub’ektiv huquq egalari uz huquqlarining buzulmasligini xar kimdan va xammadan talab kila oladilar. Mutlak huquqlar noma’lum xar bir kimsa tomonidan buzilishi mumkin bulgani sababli xar kimga kashi kuriklanadi. Ularga mulk, mualliflik huquqlari, shaxsiy va boshka ba’zi huquqlar kiradi.
- Nisbiy huquqiy munosabatlarga ega fakat ma’lum bir shaxs (yoki shaxslar)gina huquq yoki majburiyat oladi. Nisbiy huquqlar zimmasida majburiyat olgan ma’lum shaxs (yoki shaxslar)ga nisbatangina kuchda buladi. Nartnomaga asoslangan barcha huquqlar nisbiy huquqlar jumlasidandir. Nisbiy huquqlarga asoslangan talablarning amalga oshirilishi, majburiyatlarning bajarilishi, karzga olingan pulning tulanishi buyicha uz zimmasiga shartnoma asosida majburiyat olgan shaxsdangina talab kilish mumkin buladi.
3) Mulkiy huquqiy va majburiyat munosabatlari. Mulkiy huquqiy munosabatlar yukorida kayd etilganidek, mutlak huquqiy munosabat bulib, mulkiy xarakterga ega va ashyoni egallash, undan foydalanish va uni tasarruf etishga karatilgan. Mulkiy huquqiy munosabatlarda huquqka ega bulgan shaxslar boshka shaxslarning ijobiy xarakterlariga muxtoj bulmay, uz huquqlarini uzlari bevosita amalga oshirish imkoniyatiga ega buladilar. - 3) Mulkiy huquqiy va majburiyat munosabatlari. Mulkiy huquqiy munosabatlar yukorida kayd etilganidek, mutlak huquqiy munosabat bulib, mulkiy xarakterga ega va ashyoni egallash, undan foydalanish va uni tasarruf etishga karatilgan. Mulkiy huquqiy munosabatlarda huquqka ega bulgan shaxslar boshka shaxslarning ijobiy xarakterlariga muxtoj bulmay, uz huquqlarini uzlari bevosita amalga oshirish imkoniyatiga ega buladilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |