Fuqarolik ishlari bo‘yicha tumanlararo sudining 2019-yil 16-sentabrdagi sud buyrug‘iga

qonunga xilof deb topishni so’ragan. Bu yerda ma’muriy organ -Bektemir tumani 
majburiy ijro buyrosi, qonunchilikka mos kelmaydigan hamda manfaatdor 
shaxs(arizachi Suyunov)ning huquqlarini va qonun bilan qo‘riqlanadigan 
manfaatlarini buzadigan harakatsizligi - 10 oy 22 kun o‘tganligiga qaramasdan 
Majburiy ijro byurosining Toshkent shahar Bektemir tuman bo‘limi mansabdor shaxslari 
tomonidan sud qarori ijrosini taʼminlanmasdan va unga yetkazilgan zarar undirilmasdan 
kelinayotganligi 
hamda 
Bektemir 
tuman 
bo‘limiga yuborilgan O‘zbekiston 
Respublikasining “Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida”gi 
Qonunning 23, 30, 85-modda talablari buzilganligini. 
Kazusdagi holat MSIYtKning 27-moddasi 1-qismi 2-bandida ko’rsatilgan ma’muriy 
sudlar tomonidan hal qilinadigan ishlar sirasiga kiradi: 
2) mahalliy davlat hokimiyati organlarining, davlat boshqaruvi organlarining, ma’muriy- 
huquqiy faoliyatni amalga oshirishga vakolatli bo‘lgan boshqa organlarning (bundan 
buyon matnda ma’muriy organlar deb yuritiladi), fuqarolar o‘zini o‘zi boshqarish 
organlarining va ular mansabdor shaxslarining qonunchilikka mos kelmaydigan hamda 
fuqarolar yoki yuridik shaxslarning huquqlarini va qonun bilan qo‘riqlanadigan 
manfaatlarini buzadigan qarorlari, harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish 
to‘g‘risidagi; 
2. Kazusdagi vaziyatdan kelib chiqib maʼmuriy sudlarda vakillikning o‘ziga xos 
jihatlarini tahlil qiling. 
Sudda yuridik shaxslarning ishlarini ularning qonunchilikda yoki ta’sis hujjatlarida 
berilgan vakolatlar doirasida harakat qiladigan organlari va (yoki) ularning vakillari 
yuritadi. Fuqarolar o‘z ishlarini sudda shaxsan o‘zlari va (yoki) vakillari orqali yuritishga 
haqlidir. Fuqaroning ishda shaxsan ishtirok etishi uni ish bo‘yicha vakilga ega bo‘lish 

---

huquqidan mahrum qilmaydi. Kazusdagi holatda ham arizachi O. Suyarovning vakili 
A.Dadajonov sudda arizachining o’zi ishtirok etgan bo’lsada, uning arizasini qo’llab 
sudda ishtirok etgan. Shuningdek, vakillikning turlari(qonuniy va ixtiyoriy) MSIYtKning 
59- 60-moddalarida o’z aksini topadi. 
59-modda. Qonuniy vakillik 

---

Muomalaga layoqatsiz yoki muomala layoqati cheklangan shaxslarning huquqlari va 
qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini sudda ularning qonuniy vakillari (ota-onalari, 
ularni farzandlikka olganlar, vasiylar, homiylar) himoya qiladi. 
Belgilangan tartibda bedarak yo‘qolgan deb topilgan fuqaro ishtirok etishi lozim bo‘lgan 
ish bo‘yicha uning vakili sifatida bedarak yo‘qolgan shaxsning mol-mulkini qo‘riqlash va 
boshqarish uchun tayinlangan shaxs qatnashadi. 
Vafot etgan yoki belgilangan tartibda vafot etgan deb e’lon qilingan shaxsning merosxo‘ri 
ishtirok etishi kerak bo‘lgan ish bo‘yicha, agar merosni hali hech kim qabul qilib olmagan 
bo‘lsa, vasiy yoxud meros mol-mulkni saqlash va boshqarish uchun tayinlangan saqlovchi 
merosxo‘rning vakili sifatida qatnashadi. 
Qonuniy vakil sudda ish olib borishni o‘zi vakil sifatida tanlagan boshqa shaxsga 
topshirish huquqiga ega. 
O‘n to‘rt yoshga to‘lmagan voyaga yetmagan shaxsning, muomalaga layoqatsiz yoki 
bedarak yo‘qolgan deb topilgan shaxsning qonuniy vakili vakillik qilinayotgan shaxsning 
huquqlari va qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlariga taalluqli ishlar ko‘rib 
chiqilayotganda uning manfaatlarini ko‘zlab barcha protsessual harakatlarni amalga 
oshiradi. 
O‘n to‘rt yoshdan o‘n sakkiz yoshgacha bo‘lgan voyaga yetmagan shaxsning, muomala 
layoqati cheklangan deb topilgan shaxsning qonuniy vakili ishlar ko‘rib chiqilayotganda 
shu shaxsning manfaatlarini ko‘zlab barcha protsessual harakatlarni cheklangan huquqlar 
doirasida amalga oshiradi. 
Qonuniy vakillar va vakillar o‘z manfaatlarini ko‘zlab yoki uni vakil qilgan shaxsning 
manfaatlariga zid ravishda protsessual harakatlarni amalga oshirishga haqli emas.