Fuqarolik ishlari bo‘yicha tumanlararo sudining 2019-yil 16-sentabrdagi sud buyrug‘iga
Download 1.37 Mb. Pdf ko'rish
|
MA\'MURIY SUD ISH YURITUVI
- Bu sahifa navigatsiya:
- Kazusga javob: Birinchi savolga javob beradigan bo’lsak, avvalo ma’muriy sudlarga taalluqli ishlar masalasini hal etishimiz kerak. MSIYK ning 26-moddasiga
- 27-moddaning ikkinchi qismida
|
12-kazus (Abdunasimova Nargiza) “Olam” fermer xo‘jaligi raisi I.Salimov 2022-yil 5-yanvar kuni tumanlararo ma’muriy sudga murojaat qilib tuman hokimining 2021-yil 21-avgustdagi o‘ziga ijaraga berilgan yerni hokimiyat zaxirasiga qaytarish to‘g‘risidagi 213-son qarorini haqiqiy emas deb topishni va hokimning ushbu yerni boshqa fermerga ijaraga berish bilan bog‘liq harakatlarni amalga oshirishni taqiqlash majburiyatini yuklashni so‘radi. Tumanlararo ma’muriy sudi sudyasi F.Egamov ariza bilan murojaat qilish muddati o‘tganligi sababli arizani qaytarish to‘g‘risida ajrim chiqardi. Bundan norozi bo‘lgan arizachi apellatsiya shikoyati keltirgan. 1-savol (20%) Mazkur vaziyatda fermer xo’jaligiga qarashli yerni ijaraga berishni taqiqlash majburiyatini yuklash talabi ma’muriy sudga taalluqlimi? 2-savol (20%) Sudya tomonidan dastlabki himoya choralarini qo’llash to’g’risidagi masalani hal qilish tartibi va muddatini tushuntiring. 3-savol (20%) Mazkur vaziyatda sud tomonidan hokim qarori haqiqiy emas deb topilganda arizachining huquqlari qanday usulda tiklanishi mumkinligini tahlil qiling. 4-savol (20%) Mazkur vaziyatdan kelib chiqib ajrim ustidan shikoyat qilish tartibi, muddatlari va arizaga ilova qilinadigan hujjatlarni tushuntirib bering. 5-savol (20%) .Mazkur vaziyatda apellatsiya instansiya sudi tomonidan ishni ko’rib chiqish doirasi va qabul qilishi lozim bo’lgan sud hujjatining mazmunini tavsiflang. Kazusga javob: Birinchi savolga javob beradigan bo’lsak, avvalo ma’muriy sudlarga taalluqli ishlar masalasini hal etishimiz kerak. MSIYK ning 26-moddasiga ko’ra ma’muriy sudlarga taalluqli ishlar “Ma’muriy sudga fuqarolar va yuridik shaxslarning buzilgan yoki nizolashilayotgan huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish to‘g‘risidagi, ma’muriy va boshqa ommaviy huquqiy munosabatlardan kelib chiqadigan ishlar taalluqlidir,…” deb keltirilgan undan tashqari aniqroq qilib aytadigan bo’lsak, ma’muriy sudlarga taalluqli ishlar ro’yhatida ya’ni 27-moddaning ikkinchi qismida “ mahalliy davlat hokimiyati organlarining, davlat boshqaruvi organlarining, ma’muriy-huquqiy faoliyatni amalga oshirishga vakolatli bo‘lgan boshqa organlarning (bundan buyon matnda ma’muriy organlar deb yuritiladi), fuqarolar o‘zini o‘zi boshqarish organlarining va ular mansabdor shaxslarining qonunchilikka mos kelmaydigan hamda fuqarolar yoki yuridik shaxslarning huquqlarini va qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini buzadigan qarorlari, harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish to‘g‘risidagi” oshlar ma’muriy sudga taalluqliligi keltirib o’tilgan bo’lib, ushbu tushunchalarni kazusimizga bog’laydigan bo’lsak, kazusda bir tomonda ma’muriy organ ya’ni tuman hokimi ikkinchi tomonda esa fuqaro ya’ni fermer xo’jaligi raisi turibdi, bundan kelib chiqadiki, ushbu nizo ma’muriy huququiy munosabat hisoblanadi. Shu bilan birga, tuman hokimining chiqargan qarori ustidan nizo kelib chiqishi hamda huquqlari buzilgan tomon ya’ni fermer xo’jaligining manfaatlariga zid kelishi 27-moddaning ikkinchi qismiga to’g’ri keladi va ushbu kazusni ma’muriy sudga taalluqli desak bo’ladi. Bizdan birinchi savolda qo’shimcha narsa so’ralmoqda ya’ni fermer xo’jaligiga qarashli yerni ijaraga berishni taqiqlash majburiyatini yuklash talabi ma’muriy sudga taalluqlimi degan masala qo’yilgan bo’lib, ushbu savolga ha deb javob bersak bo’ladi, yuqorida aytib o’tganimizdek nizoli vaziyat ma’muriy sudga taalluqli hisoblanadi, undan tashqari “ 1) javobgarga muayyan harakatlarni amalga oshirishni taqiqlash” (93-modda) ya’ni ma’muriy sudda dastlabki himoya choralarini qo’llashga 2ta asos bo’lsa, ya’ni ishda ishtirok etuvchi shaxsning arizasiga ko’ra; 1) ma’muriy ishni ko‘rish yakuni bo‘yicha chiqariladigan sud hujjati qabul qilinguniga qadar arizachining yoki manfaatlarini ko‘zlab ariza berilgan shaxsning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari buzilishining aniq xavfi mavjud bo‘lsa; 2) arizachining huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini bunday choralarni ko‘rmasdan turib himoya qilish mumkin bo‘lmasa yoki qiyin bo‘lsa, dastlabki himoya choralarini ko‘rishi mumkin (92-modda). Shunga asoslanib aytishimiz mumkinki, ushbu ikkita xavf bo’lmasligi uchun arizachi suddan dastlabki himoya chorasini qo’llashni so’ragan, uning mazmuni esa javobgarga muayyan harakatni amalga oshirishni taqiqlash hisoblanadi va bu ma’muriy sudga taalluqli deb javob berishimiz mumkin. Dastlabki himoya choralarini qo’llash bilan bog’liq masalani hal etish tartibi va muddatiga keladigan bo’lsak, yuqorida ta’kidlaganimdek, dastlabki himoya choralari ishda ishtirok etuvchi shaxsning arizasiga ko’ra ko’rilishi mumkin. Dastlabki himoya choralarining 4ta turi bo’lib, 93-moddaga asosan, “1) javobgarga muayyan harakatlarni amalga oshirishni taqiqlash; 2) boshqa shaxslarga nizo predmetiga taalluqli bo‘lgan muayyan harakatlarni amalga oshirishni taqiqlash; 3) mol-mulkni realizatsiya qilishni to‘xtatib turish; 4) ma’muriy organning, fuqarolar o‘zini o‘zi boshqarish organining nizolashilayotgan hujjati ijrosini to‘liq yoki qisman to‘xtatib turish; 5) javobgarning mol-mulkini yoki pul mablag‘larini xatlash” kabi dastlabki himoya choralari qo’llaniladi. Dastlabki himoya choralarini ko‘rish to‘g‘risidagi ariza sudga ariza (shikoyat) bilan bir vaqtda yoki ish yuritish jarayonida berilishi mumkin (94-modda). Ushbu paytda berilgan dastlabki himoya choralarini ko’rish ish yuritishga qabul qilish va ish Download 1.37 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|