Fuqarolik jamiyati shakllanishining umumiy jihatlarini quyidagilar tashkil qiladi

boshqa mamlkatlarda sodir bo’lgan ko’poruvchilik harakatlarining zararli oqibatlari).

Terrorizm (lotincha qo’rquv, dahshat mahnolarini ifoda etadi) – ma’lum yovuz maqsadlar

yo’lida, kuch ishlatib, odamlarni jismoniy yo’q qilishdan iborat bo’lgan g’oyaga ososlangan

zo’ravonlik usuli. Qo’rqitish va dahshatga solish orqali o’z hukmini o’tkazishga urinish

terrorchilikka xosdir. U  iqtisodiy,  siyosiy, g’oyaviy,  milliy,  individual shakllarda  namoyon

bo’lishi  mumkin.  SHu  boisdan ham  terrorizm  demokratik  jamiyatning  rivojlanishiga  to’sqinlik

qiladi,

mamlakatni  boshi  berk  ko’chaga  olib  kelishi  mumkin.  Tahqib,  zo’ravonlik,

qo’poruvchilik va qotillik terrorchilikning har qanday ko’rinishi uchun umumiy xususiyat bo’lib,

gumanizm, demokratiya, adolat tamoyillariga ziddir. SHuning uchun terrorizm qanday «bayroq»

ostida amalga oshirilmasin, mohiyatan insoniyatga, taraqqiyotga, ezgulikka qarshi jinoyatdir.

Iqtisodiy manfaatlarni ko’zlovchi va moddiy

boyliklarni o’zlashtirishni maqsad qilib olgan

terrorchilik keng tarqalgan. Unda raqiblarni yoki ularning yaqinlarini jismoniy yo’q qilish,

o’g’irlab ketish, zo’ravonlik, tajovvuz bilan qo’rqitib, o’z hukmini o’tkazishga urinish,

boyliklarini o’zlashtirib olish yo’llaridan foydalaniladi.

Hozirgi kunda jahonda 500 dan ortiq turli xil xalqaro terroristik tashkilotlar, markazlar va

guruhlar mavjud. «Al-qoida» xalqaro terroristik tashkilotini bunga misol qilib olish mumkin. Bu

tashkilotning tub maqsadi va mafkurasi dunyoviy  taraqqiyot yo’lidan borayotgan mamlakatlar,

birinchi  navbatda  AQSH,  Yevropa  mamlakatlari  xalqlari hayotiga  dahshat  urug’ini  sochib,

mazkur  xalqlarning  o’z hukumatlari  siyosatini  Yaqin  SHarq  muammosi  (Falastin,  Afg’oniston,

Iroq)ni xal etishga, o’zgartirishga erishishdan iborat. Terroristik harakatlar mamlakatimizda 1991

yil dekabrida Namanganda,    1999 yil 16 fevralda Toshkentda sodir bo’ldi.Terorchi kuchlar,

siyosiy, diniy ekstremistlar tomonidan Toshkentda uyushtirilgan terrorchilik harakati oqibatida

16 nafar begunoh insonlar shohid ketdi. 120 nafar kishi tan jarohati oldi. O’zbekiston markazida

diniy

ekstremiz

maxsus

mashinalarga,

xudi

Afg’onistonu

CHechinistonda

terorchilar

ishlatayotgan qo’lbola bombalarni joylab, eng muhim mahkamalar qoshida portlatdilar. Bu

dahshatli falokat alamzada dushmanning mustaqil davlat asoschisi Islom Karimovni mahv

---

58

etishga urindilar, terrorchilar o’z qilmishlariga yarasha jazo oladilar. Afg’oniston hududida

o’rnashib olgan terrorchi kuchlarning bir guruhi 1999 yilda Yangiobod, 2000 yilda Sariosiyo va

Uzun tumanlarida, Burchmullaga bostirib kirib, mamlakatimiz tinchligini buzdilar. 2004 yil.

28 mart – 1 aprel kunlari Toshkent shahri, Buxoroning Romitan tumanida, Toshkent

viloyatlarida takroran terrorchilik haraktlari sodir bo’ldi.  2005 yil 12-13 may kunlari Andijon

shahrida ana shunday ko’poruvchilik haraktlari natijasida 200 ga yaqin O’zbekiston fuqarolari

halok bo’ldi.

SHuni alohida ta’kidlash kerakki,  2001 yil 11 sentyabrida AQSHda yuz bergan

qo’poruvchilik, terrorchilik oqibatlari mamlakatga katta ma’naviy va moddiy zarar keltirdi.

Ko’plab insonlar halok bo’lishiga olib kelgan bunday dahshatli terrorchilik harakatlariga

birgalikda kurash masalasini Prezidentimiz doimo xalqaro tashkilotlar anjumanlarida bir necha

bor ta’kidlab kelmoqda. SHu boisdan ham 1996 yilda tuzilgan SHanxay hamkorlik tashkilotiga

O’zbekiston 2001 yilda ahzo bo’lib kirdi. Bu tashkilot xalqaro terrorizmga, ekstremizmga, har

qanday qo’poruvchilik harakatlariga, separatizmga birgalikda kurashib kelmoqda.