Gabsburglar sulolasi

GABSBURGLAR SULOLASI
Mundarija :
KIRISH....................................................................................................................2
I BOB. GABSBURGLAR ISPANIYASI YOKI ISPANIYA QIROLLIGI GABSBURGLAR SULOLASI HUKMRONLIGI …………………..…….….4
1.1. Ispaniya oʻz kuchining choʻqqisiga chiqishi…………………………….….. 4
1.2. 1504-yilda qirolicha Izabella vafot etishi .......................................................14
II BOB. Ispaniya qiroli Filipp III (1598-1621-yillar hukmronligi)……….….16
2.1. Gollandiyaning Birlashgan provinsiyalarini yoʻq qilish.................................16
2.2.Angliya urushga kirdi va Yamayka yerlarini bosib olishin............................23
2.3.Pere Oromig. Moriskolarni Valensiyadan haydab chiqarish…………………28
XULOSA…………………………………………………………………..……..37
FOYDALANILGAN ……………………………………………………………39
Kirish
Gabsburglar Ispaniyasi yoki Ispaniya qirolligi Gabsburglar sulolasi hukmronligi — Ispaniya tarixidagi 16-17-asrlar (1516-1700) davri boʻlib, qirollikda Gabsburglar sulolasi hukmronlik qilgan boʻlib, Markaziy Yevropa tarixida muhim rol oʻynagan. Bu davr katolik qirollari (Aragon, Kastiliya va Leon qirolliklarini hukmronligi ostida birlashtirgan) hukmronligi davriga toʻgʻri keldi va 1516-yilda Ispaniya monarxi boʻlgan qirol Karl I hukmronligi bilan boshlandi va 1700-yilda tugadi. Hech qanday merosxoʻr qoldirmagan qirol Karl II oʻlimi, bu Ispaniya vorisligi uchun urushga va Burbonlarning ispan taxtiga oʻtirishiga olib keldi.
Ekspansiya davri deb ataladigan oʻsha davrning birinchi yarmida Ispaniya oʻz kuchining choʻqqisiga chiqdi. Bu davrda Buyuk geografik kashfiyotlar bilan bir vaqtda Ispaniya imperiyasi vujudga keldi va qurildi. Uning nazorati ostida, Pireney yarim orolining Ispaniya qismidan tashqari, Amerikada, Sharqiy Hindistonda, Yevropada ular Ispaniya Gollandiyasini, zamonaviy Italiyaning katta hududini va Oʻrta Yer dengizidagi boshqa hududlarni, masalan, Maltani boshqargan keng yerlari, Shimoliy Afrikadagi kichik anklavlar: Seuta, Oran yerlarini egallagan edi. 1580-1640-yillarda, Iberiya ittifoqiga koʻra, Ispaniya Portugaliyaga va uning butun mustamlaka imperiyasiga egalik qilgan.
Gabsburglar sulolasi hukmronligi ostida Yevropaning eng qudratli davlati maqomiga erishgach, Ispaniya davlati sulolaning keyingi qirollari hukmronligi ostida, ayniqsa, 17-asrning ikkinchi yarmida siyosiy va iqtisodiy hayotda nisbatan pasayishini boshdan kechirdi.
Gabsburg davri ham ispan madaniyatining oltin davri hisoblanadi. Bu davrning eng muhim sanʼatkorlari orasida Diego Velaskes, El Greko, Tereza Avila, Migel de Servantes, Pedro Kalderon va Fransisko Suares bor edi.
Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]
Imperiya tashkil etish boshlanishi (1504-1521)[tahrir | manbasini tahrirlash]
Karl I gerbi, Ispaniya hududlari (yuqorida) va boshqa Yevropa mulklari (pastda)
Bu davr ham falsafiy tafakkurning gullagan davriga aylandi. Salamanka maktabi falsafa, iqtisod va huquq fanlariga katta hissa qoʻshgan.Undan kegin taxtga FilipV ega boldi u birinchi ispani Burgan sulolasigadan boʻldi va u taxtga vorislik qilish shaklini kiritdi. Shuningdek, Iberiy yarimorolida Gabsburg Ispaniyasi birinchi de facto yagona hukmron mamlakatga aylandi, uning tarkibiga qisqa muddat Portugaliya ham kirdi. Andoza:История Испании Siyosiy geografiyada Ispaniya[1] deb ataladigan hudud aslida bir nechta qadimgi alohida qirolliklarni – Aragon, Kastiliya, Leon va Navarrani oʻz ichiga olgan konfederatsiya edi. Bir necha marta bu alohida qirolliklarning oʻzlari konfederatsiyalar boʻlgan, ayniqsa, Aragon toji (Kataloniya knyazligi, Aragon Qirolligi, Valensiya Qirolligi va Mallorka Qirolligi). 1469-yilda Kastiliyalik Izabella I va Aragonlik Ferdinand II ning nikohi ushbu yirik qirolliklarning ikkitasini – Kastiliya va Aragonni birlashtirdi, ular mavrlarga qarshi juda muvaffaqiyatli yurishlarini olib borishdi va 1492-yilda Granadani zabt etish bilan tugadi.