Galogenlar Xlorning kimyoviy xossalarini о‘rgarish. Metallarning xlorda yonishi

- yod

-Yod tanadagi metabolizmni boshqaruvchi gormon bo'lgan qalqonsimon bezning ishlashida ishtirok etadi. Qalqonsimon bez T3 va T4 gormonlarini ajratadi, ular maqsad organlariga ta'sir qiladi. Masalan, yurak mushaklaridagi gormonal ta'sir qon bosimi va yurak urish tezligining oshishiga olib keladi.
-Hamda yod kraxmal borligini aniqlash uchun ishlatiladi. Kumush yodid - fotosuratlarni ishlab chiqishda ishlatiladigan reaktiv.

- Ftor

-Tish pastalariga qorin bo'shlig'ining oldini olish uchun ba'zi ftorli birikmalar qo'shiladi. Ftorning hosilalari turli anestezikalarda mavjud. Farmatsevtika sanoatida ular ftoridni organizmga ta'sirini yaxshilanishini o'rganish uchun dorilarga kiritadilar.
-Gidroflorik kislota shishani maydalash uchun ishlatiladi. Shuningdek, galogonlar ishlab chiqarishda (yong'inga qarshi gazlar, masalan, freon). Ftorli birikma uning tozalanishiga erishish uchun alyuminiy elektrolizida ishlatiladi.
-Antilflektiv qoplamalar tarkibida ftor birikmasi mavjud. Bu plazma ekranlar, tekis ekranlar va mikroelektromekanik tizimlarni ishlab chiqarishda qo'llaniladi. Ftor ba'zi bir keramikalarda ishlatiladigan loyda ham mavjud.

- Astato

Qalqonsimon bez faoliyatini boshqarishda astatinning yodga yordam berishi mumkin deb o'ylashadi. Shuningdek, uning radioaktiv izotopi (²¹⁰At) sichqonlardagi saraton tadqiqotlarida ishlatilgan.
Galoggenlarni elementlar davri sisemasidagi о‘rni, Elektron konfiguratsiyalari, atomlarining о‘lchamlari, iamoyoi qiladigan okgidlanish danajalarn. Galoggilar molekulalarining elektroi konfiguratsiyalari. Galogenlar molekulalarida bog‘lanish energiyalari qanday о‘zgaradi.
Xlor- sang‘ish-yashil rangli zaharli gaz oz miqdorda xlor bilan nafas olinganda yо‘tal bо‘ladi. Kо‘p miqdordagisi nafas yо‘llarini kuchli darajada yallig‘lantiradi va yomon oqibatlarga olib keladi. Xlor bilan hamma tajribalar mо‘rili shkafda о‘qituvchi ishtirokida bajariladi. Xlor bilan zaharlanganda quyidagi yordam kо‘rsatiladi: tezlik bilan toza havoga-olib chiqariladi, kuchsiz ammiakning eritmasi yoki etil spirt xidlatiladi va kо‘krak hamda tamoqqa sovuq kompress qо‘yiladi. Agar zaharlanish jiddiy bо‘lsa tez yordam chaqiriladi.
Turli oksidlovchilarga xlorid kislota ta’sir ettirib xlor olish.
a) Uchta probirka olib, ularga quyidagi oksidlovchilarning 2-3 ta kristallaridan soling: birinchisiga kaliy permargarat, ikkinchisiga NbO2 uchinchisiga K2G2O7 va ularning har biriga I ml dan konsentrlangan (i= 1,19 g/gm3) xlorid , kislota quying. Probirkalardan xlor ajralib chikishini uning xididan va rangidan bilib oling. Agar reaksiya yetarlicha tez bormasa, probirkalarni ozgina qizdiring.
Eslatma: Har bir tajribadan sо‘ng xlor ajralib chiqayotgan probirkaga bir necha tomchi natriy tiosulfat eritmasidan tomizing va dar hol probirkani yuvib tozalang
Reaksiya tenglamalarini yozing.
1) Marganets va kо‘rg‘oshinning (P) valentli holatga, xromning (SH) valentlikka о‘tishini hisobga olib, xlor olish reaksiyalarini:
2) Suvrn hisobga olib va reaksiya mahsulotlani sifatida oltingugurt, xlorid kislota, natriy sulfat hosil bо‘lishini nazarda tutib, xlorning tiosulfat bilan о‘zaro ta’sirini va bu reaksiyalarda oksidlovchi va qaytaruvchilarni kо‘rsating: Elektronlarning о‘tish sxemasini tuzing.
b) 4-rasmga qarab xloi olish asbobini yig‘ing. Vyurs kolbasiga (1) marganets (IV) oksididan 5g solib, uning ustiga tomizgich voronkadan (2) konsertilangan xlorid kislotadan ( i-1,19 g/gm3) tomizing. Ajralib chiqayotgan xlorning hajmi 50-100 ml li salrndisa (bankachalardan ham foydalanish mumkin) (3) yig‘ing va ular gazga tulgandan keyin shisha plastrnka bilan berkitib, keyingi tajribalar uchun saqlab qо‘ying. Hamma idishlar xlor bilan tо‘ldirilgandan keyin asbobri mо‘rili shkafda qismlarga ajrating va yuvib qо‘ying.