Toshtimerova Maftuna REJA: - Diffuziya haqida ma’lumot;
- Gazlarda diffuziya hodisasi;
- Xulosa;
Diffuziya haqida ma’lumot - Diffuziya uzi nima? Biz diffuziyani hayotimiz davomida kup marotaba, hattoki bir kunda bir necha bor duch kelamiz. Xush, unda diffuziyani birinchi hayotdan olib tushintirsak, atir, asvijitel, yoki hidi chiqadigan xohlagan narsani olaylik, ovqat ham misol. Xonaga olib kirib, sepsak, yoki qopqog’ini ochsak bir necha soniyada xonadan u hid anqib turadi, bu esa diffuziya hodisasi bilan tushintiriladi.
- Diffuziya (lotincha: diffusio — singish, tarqalish) — molekulalar, atomlar, ionlar va kolloid zarralarning tar-tibsiz issiklik harakati natijasida bir moddaning ikkinchi moddaga oʻz-oʻzidan oʻtishi, birining ikkinchisiga singib ketishi.
- Diffuziya gaz, suyuklik yoki qattiq jismlarda boʻladi va tezligi moddaning zichligi va qovushoqligi, temperatura, diffuziyalanuvchi zarraning tabiatiga va h. k.ga bogʻliq. Temperatura koʻtarilishi bilan diffuziya tezlashadi.
- Diffuziyani nemis fizigi Fik tajribada aniqlagan. Quyidagi formula bilan diffuziya hodisasi aniqlanadi;
Gazlarda diffuziya hodisasi - Yuqorida keltirgan namunamiz bu gazlardagi diffuziya hodisasiga misol buladi, xonamizga tarqab ketgan atirimizni hidi xonadagi havoning gaz zarrazchali bilan aralashib, gazlarda diffuziya hodisasini keltirib chiqaradi, bu albbata real hayotda ko’rishimiz mumkin bo;lgan oddiy misol.
Gazlarda diffuziya hodisasi
Diffuziya koeffisienti
ifodaga teng bo`lib, gazning mikroparametrlari – molekulalar o`rtacha tezligi va erkin yugurrish o`rtacha masofasi bilan va oddiy sharoitlarda ba`zi gazlar uchun ≈10- 8m va ≈102m/s lar bo`lsa
ga teng bo`ladi.
Ko`pincha diffuzion oqim yuza birligidan vaqt birligida o`tgan molekulalar soni bilan ham aniqlanadi.
D- diffuziya koeffisienti, u gazlar xossasiga va diffuziya amalga oshayotgan sharoitga bog`liq.
Diffuziya ta`sirida, yani konsentrasiyalar farqi natijasida molekulalarni bir joydan ikkinchi joyga ko`chishi diffuzion oqimni hosil qiladi.
Hayotimzda uchrashimiz mumkin bo’lgan diffuziya hodisalari Nazorat uchun savollar; 1.Diffuziya nima? 2.Diffuziya koeffisentining formulasi? 3.Diffuziya hodisasiga misollar keltiring. 4. Diffuziya hodisasini kim aniqlagan? XULOSA - Demak,diffuziya hodisasi har kuni, har soniyada uchratishimiz mumkin bulgan hodisa ekan, bu hodisaning ayniqsa, gazlardagi diffuziyasi keng tarqalgan, har joyda kurishimiz mumkin bulgan hodisa ekan.
- Masalan, birgina ovqat qilayotganimzda ikki xil diffuziyaga duch kelamiz, ovqatga suv solganimzda suyuqlik aralashib, tami, ranggi uzgarishi bulsa, ikkinchi hodisasi bu gazlarda, yani xonaga qilayotgan ovqatimizni hidi chiqishi bilan kuzatiladi.
E'TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT
Do'stlaringiz bilan baham: |
