Geo graf iya

Lava — vulqonlar otilganda yer ichi- 
dan oqib chiqadigan juda issiq, erigan tog‘ 
jinslari.
Litosfera — Yerning ustki, qattiq tosh 
qobig‘i.
Litosfera plitalari - litosferaning Yer 
po‘sti yoriqlari bilan bo‘linib hosil bo‘lgan 
yirik qismlari.
Magma — Yerning yuqori mantiyasida 
murakkab jarayonlar natijasida hosil 
bo‘lgan yuqori haroratli suyuq modda. 
Vulqon otilganda yer yuziga chiqib, 
undan lava (otqindi jinslar) hosil bo‘ladi.
Masshtab — joy plani, xarita, chizma- 
lardagi 
nuqtalar orasidagi uzunlikning 
joydagi masofalar uzunligiga nisbati. 
Masshtab uch xil bo‘ladi: sonli, chiziqli va 
nomli (izohli).
Manba, 
daryo 
boshi 
—
daryo 
boshlanadigan, suv oladigan joy: tog‘dagi 
qor, muzlik, buloq, ko‘l, botqoqlik.
Mantiya - Yerning Yer po‘sti bilan 
yadrosi orasidagi qobig‘i.
M aterik sayozligi — m ateriklarning 
suv ostidagi davomi. Chuqurligi 200 m 
gacha, eni 1200-1500 km gacha boradi. 
Ko‘plab neft, gaz va boshqa konlar bor.
Mavzuli xaritalar — m alum bir xil 
geografik obyekt va hodisalar tasvir- 
langan xaritalar. Masalan, iqlim xaritasi, 
tuproqlar xaritasi.
Meridian 
-
geografik 
qutblarni 
tutashtiruvchi Yer yuzasidan o‘tkazilgan 
yarim aylana chiziqlar.
Mezosfera — atmosferaning o‘rta qat- 
lami. Yer yuzasidan 50-55 km dan 80­
85 km gacha balandlikda joylashgan. 
Havo siyrak. Harorat quyi qismida 0 °C 
+10 °C dan, yuqori qismida -9 0 °C gacha 
pasayadi.
Mo‘tadil mintaqalar — 40°-60° shi­
moliy kengliklar va 42°-55° janubiy keng- 
liklar orasidagi geografik mintaqalar. 
Yilning 4 ta fasli aniq ajralib turadi.
М т е ^ suv — tarkibida erigan holda 
turli mineral tuzlar mavjud bo‘lgan suv. 
Masalan, Toshkent mineral suvi.