Gidroenergetik qurilmalar elektr qismi, rele himoyasi va avtomatikasi

Himoyaning ishlash toki I
xish
– himoyaning ishlashi uchun kerak boʻlgan tok. 
Relening ishlash toki I
rish
– relening ishlashi uchun kerak boʻlgan tok 
Birlamchi releli maksimal tokli himoya - kuchlanishi 6-10 kV li tarmoqlarda 
sxemalari qoʻllaniladi, birlamchi relelar uzgichning yuritmasiga joylashtiriladi 
Tokli kesim - tezkor tokli himoya hisoblanadi, tanlovchanligi himoyalanayotgan 
qismning oxiridagi eng katta tokka bog’liq boʻladi. Tokli kesim faqat yaqin 
boʻlgan qisqa tutashuvlarda ishlaydi. 
Tokli kesimning ta’sir zonasi - liniya uzunligining bir qismini tashkil etadi va 
tizimning ish rejimiga bog’lik ravishda oʻzgarib turadi. 
Yoʻnaltirilgan himoyalar – Maksimal tokli himoyada quvvat yoʻnalishiga qarab 
ishlaydigan yordamchi organ bor. 
Himoyalarning sabr vaqti - pog’onalik prinsipi boʻyicha tanlanadi, ya’ni buning 
uchun himoya xar bir liniyaning 2 tomoniga oʻrnatiladi. 
Sabr vaqti pog’onali prinsip boʻyicha bir yoʻnalishda quyidagicha aniqlanadi: 
t
5
< t
3
< t
1 
 

---

204 
Differensial – lotincha «ayirma» degan ma’noni anglatadi. Differsial tokli himoya 
esa toklarining ayirmasiga bog’liq ravishda ishlaydigan himoya hisoblanadi 
Boʻylama differensial himoya - Himoyalanayotgan elementning boshidagi va 
oxiridagi toklar solishtiriladi 
Koʻndalang differensial himoyalar - parallel liniyalarning bir xil nomli 
fazalaridagi toklarni solishtirishga asoslangan. Liniyalarning qarshiliklari teng yoki 
juda kam farq qilish kerak 
«Oʻlik zona» - liniyaning ma’lum bir uzunligida reledagi tok relening ishlash 
tokidan kichik boʻlib qoladi: I
r

 I
rish
, bu xolatda ximoya ishga tushmaydi