Gidroenergetik qurilmalar elektr qismi, rele himoyasi va avtomatikasi

Boʻlgich – oʻzgarmas va oʻzgaruvchan tok kuchlanishi 1000 Vdan kam boʻlgan 
elektr zanjirlarini qoʻlda uzish va ulash uchun xizmat qiladi.
 
Qayta ulagich – bu elektr zanjirlarini qayta ulash uchun xizmat qiluvchi kontaktli 
kommutatsion apparat.
Qisqa tutashtirgich – bu elektr zanjirlari sun’iy qisqa tutashuv hosil qilish uchun 
moʻljallangan kommutatsion apparat.
 
Saqlagich – bu tokni ma’lum bir qiymatidan oshishi ta’sirida aynan shu uchun 
moʻljallangan tok yurituvchi qismlarini buzilishi natijasida himoyalanayotgan, 
zanjirni uchirishga moʻljallangan kommutatsion elektr apparat. 
Releli himoya - elektr avtomatikaniig asosiy turi boʻlib, u siz hozirgi zamon elektr 
tizimlari normal, va mustahkam ishlay olmaydilar. U energetika tizimining barcha 
elementlarining holatlarini doimo tekshirib, nazorat qilib boradi. 
Qisqa tutashuv - shikastlanishga olib keladigan eng xavfli va og’ir holatdir. Qisqa 
tutashuv paytida manbaning e.yu.k. transformator yoki liniyalarning kichik 
qarshiligi orqali tutashib qoladi. 

---

200 
Nonormal rejimlar - tok kuchi, kuchlanish va chastota qiymatlarini chegaradan 
chiqib ketishi yoki qurilma va elektr tizimini turg’un ishlashiga xavf tug’ilishiga 
aytiladi. 
Tanlovchanlik (selektivlik) - tanlovchanlik bu himoyaning shunday xususiyatiki, 
bunda u faqat elektr tarmoqning shikastlangan qisminigina oʻchiradi. 
Tezkorlik (tezlik bilan oʻchirish) - qisqa tutashuvni mumkin qadar katta tezlikda, 
qisqa vaqtda oʻchirish kerak.
Sezgirlik - himoya qisqa tutashuv paytida oʻzgarishlarni sezishi uchun oʻrnatilgan 
zonalarda bir sezgirlikka ega boʻlishi kerak. 
Ishonchlilik - Himoyaning ishonchliligi sxemaning soddaligiga, unda oʻrnatilgan 
relelar va ularning kontaktlari soniga, oʻrnatilish va bajarilish sifatiga, oʻrnatish 
materiallariga va xizmat koʻrsatishga bog’liq.