TUZLAR
GIDROLIZI
A N D I J O N 2 0 2 0
Gidroliz – (lotincha hydro – suv, lizis – parchalanish) moddalarning suv ta’sirida parchalanish reaksiyasidir.
Anorganik moddalardan asosan tuzlarning gidrolizi muhim ahamiyatga ega.
Gidroliz
Tuzlar gidroliz reaksiyasiga ko’ra 4 ta sinfga bo’linadi
- 1. Kuchli asos va kuchli kislotadan hosil bo’lgan tuzlar.
1
- Kuchli asos va kuchsiz kislotadan hosil bo’lgan tuzlar
2
- Kuchsiz asos va kuchli kislotadan hosil bo’lgan tuzlar.
3
- Kuchsiz asos va kuchsiz kislotadan hosil bo’lgan tuzlar
4
Gidroliz
Kuchli
kislotalar
| | |
1.
|
HClO4
|
Perxlorat
|
2.
|
H2SO4
|
Sulfat
|
3.
|
HNO3
|
Nitrat
|
4.
|
HMnO4
|
Permanganat
|
5.
|
H2MnO4
|
Manganat
|
6.
|
HClO3
|
Xlorat
|
7.
|
H2Cr2O7
|
Dixromat
|
8.
|
HJ
|
Yodid
|
9.
|
HBr
|
Bromid
|
10.
|
HCl
|
Xlorid
|
11.
|
H2CrO4
|
Xromat
|
Kuchli
Asoslar
Ishqoriy metallar: Li, Na, K, Rb, Cs, Fr
Ishqoriy yer metallari
( Be va Mg dan tashqari )
Ca, Sr, Ba
Gidroliz
Tarkibi
|
Gidroliz
|
Muhit
|
Lakmus
|
Fenol-ftalein
|
Reaksiyaning
borishi
|
Kuchli asos
Kuchli k-ta
|
____
|
neytral pH = 7
|
rangsiz
|
rangsiz
|
_____
|
Kuchli asos Kuchsiz k-ta
|
qaytar
|
ishqoriy
pH > 7
|
ko`k
|
pushti
|
Anion
bo`yicha
|
Kuchsiz asos
Kuchli k-ta
|
qaytar
|
kislotali pH < 7
|
qizil
|
rangsiz
|
Kation
bo`yicha
|
Kuchsiz asos
Kuchsiz k-ta
|
qaytmas
|
neytral
|
rangsiz
|
rangsiz
|
ham kation
ham anion
|
Gidroliz
Tuz
|
Kuchaytirish
|
Susaytirish
|
Kuchli asos Kuchsiz
k-ta
|
1. Temperaturani oshirish
2. Suv qo’shish (suyultirish)
3. Kislota qo’shish
4. Kislotali muhit hosil qiluvchi tuz qo’shish
|
1. Temperaturani pasaytirish
2. Tuz konsentratsiyasini oshirish
3. Ishqor qo’shish
4. Ishqoriy muhit hosil qiluvchi tuz qo’shish
|
Kuchsiz asos
Kuchli k-ta
|
1. Temperaturani oshirish
2. Suv qo’shish (suyultirish)
3. Ishqor qo’shish
4. Ishqoriy muhit hosil qiluvchi tuz qo’shish
|
1. Temperaturani pasaytirish
2. Tuz konsentratsiyasini oshirish
3. Kislota qo’shish
4. Kislotali muhit hosil qiluvchi tuz qo’shish
|
Kuchli asos
Kuchli k-ta
|
Tarkibida kuchsiz ion yo’qligi hisobiga gidrolizga uchramaydi.
| |
Kuchsiz asos
Kuchsiz
k-ta
|
Tarkibidagi ikkala ion ham kuchsiz bo’lganligi uchun juda yaxshi gidrolizlanadi. Gidroliz reaksiyasi qaytmas, oxirigacha to’liq boradi.
| |
E’tiboringiz uchun rahmat!!!
Kimyo fani o’qituvchisi:Rasulov Muslimbek
Do'stlaringiz bilan baham: |