Guliston davlat universiteti kafedra "iqtisodiyot" soliq va soliqqa tortish

Soliq stavkalari va soliqdan imtiyozlar 
Yagona soliq to‗lovini yuridik shaxslar mustaqil ravishda belgilangan soliq 
stavkalaridan kelib chiqib hisoblaydilar. Yagona soliq to‗lovi stavkalari 2011 yil 
uchun O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining 2010 yil 24 dekabrdagi PQ-
1449-sonli qarori bilan tasdiqlangan bo‗lib, u quyidagicha tabaqalashtirilgan: 
12-jadval 
Mikrofirmalar va kichik korxonalar uchun yagona soliq to„lovi 
stavkalari
25
 
 
№ Soliq to„lovchilar 
Soliq 
stavkasi 
yalpi tushumga 
nisbatan 
%larda 
1 2 
3 
1 
Iqtisodiyotning 
barcha 
tarmoqlari 
korxonalari, 
2-6-
bandlarda ko‗rsatib o‗tilganlari bundan mustasno 
6* 
2 
Kompyuter dasturiy mahsulotlarini ishlab chiqish va joriy 
etish tovarlar (ish, xizmatlar) realizatsiyasi umumiy 
hajmining kamida 80 foizini tashkil etadigan korxonalar 
5 
3 
Qishloq xo‗jaligi korxonalari asosiy faoliyati bo‗yicha, 
yagona yer solig‗i to‗lovchilari hisoblanadigan qishloq 
xo‗jaligi tovar ishlab chiqaruvchilari bundan mustasno 
6 
4 
Gastrol-kontsert 
faoliyati bilan shug‗ullanish uchun 
litsenziyaga ega bo‗lgan yuridik va jismoniy shaxslarni 
(shu jumladan norzidentlarni) jalb etish yo‗li bilan 
ommaviy tomosha tadbirlarini tashkil etishdan daromad 
oladigan korxonalar 
30 
5 
Tayoyrlov va ta‗minot-sotish tashkilotlari, brokerlik 
idoralari 
(6-bandda 
ko‗rsatilganlaridan 
tashqari), 
shuningdek vositachilik (topshiriq) shartnomalari bo‗yicha 
vositachilik xizmatlari ko‗rsatilgan korxonalar 
33** 
6 
Qimmatli qog‗ozlar bozorida brokerlik faoliyatini amalga 
oshiradigan korxonalar 
13** 
7 
Oziq-ovqat va nooziqovqat tovarlarini sotish uchun turg‗un 
savdo shahobchalarini ijaraga berishga ixtisoslashgan 
(ijaraga berishdan olinadigan daromadlar 60 foizdan 
ortig‗ini tashkil etadigan) korxonala 
30 
8 O‗zi 
ishlab chiqargan tovarlar (ishlar, xizmatlar) 
25
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2010 yil 24 dekabrdagi PQ-1449-sonli qarori. 

---

171 
eksportining 
ulushi 
(ishlar 
bajarilgan 
va 
xizmatlar 
ko‗rsatilgan joydan qat‘i nazar) erkin almashtiriladigan 
valyutada quyidagilarni tashkil etadigan korxonalar uchun 
(O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining 1997 yil 10 
oktyabrdagi 
PF-1871-sonli 
farmonida 
ro‗yxati 
keltirilganlar bundan mustasno): 
sotishning umumiy hajmidan 15 foizdan 30 foizgacha 
belgilangan 
stavka 30%ga 
pasaytiriladi 
sotishning umumiy hajmida 30 foiz va undan ortiq foizni 
belgilangan 
stavka 50%ga 
pasaytiriladi 
9 
Maishiy xizmatlar sohasi korxonalari uchun plastik 
kartalarni qo‗llagan holda to‗langan ko‗rsatilgan xizmatlar 
hajmi bo‗yicha 
belgilangan 
stavka 10%ga 
pasaytiriladi 
 
 *) lizing kompaniyalari uchun lizing beruvchining daromadiga nisbatan 
foizlarda (marja). 
**) haq (yalpi daromad) summasiga nisbatan foizlarda. 
Bundan tashqari, alohida toifadagi korxonalar jumlasiga kiruvchi 
loteriyalar o‗yinlarini tashkil etish bo‗yicha faoliyatni amalga oshiruvchi 
korxonalar soliq solinadigan bazaga nisbatan 33 foiz miqdorida soliqqa 
tortiladilar. 
Quyidagi mikrofirma va kichik korxonalar yagona soliq to‗lovini 
to‗lashdan to‗liq ozod etiladi:
- nogironlarning jamoat birlashmalari, "Nuroniy" jamg‗armasi va 
"O‗zbekiston chernobilchilari" uyushmasining mulki bo‗lgan, ishlovchilar 
umumiy sonining kamida ellik foizini nogironlar, 1941-1945 yillardagi urush va 
mexnat fronti faxriylari tashkil etgan korxonalar (savdo, vositachilik, ta‗minot-
sotish va tayyorlov faoliyati bilan shug‗ullanuvchi korxonalardan tashqari); 
2005 yil 1 iyuldan boshlab yagona soliq to‗lovini to‗lovchilar hisoblangan 
mikrofirmalar va kichik korxonalarga quyidagi preferentsiyalar nazarda tutiladi: 
1) ilgari kichik biznes sub‗ektlariga yagona soliq bo‗yicha berilgan 
imtiyozlardan foydalanish huquqi. Bu uni to‗lashdan to‗liq ozod qilishga 
nisbatan ham, soliq stavkasini pasaytirishga nisbatan ham belgilanadi;
2) yagona soliq to‗lovini to‗lash muddatini bir yilga kechiktirish, 
kechiktirilgan summani imtiyozli davr tugagandan keyin teng ulushlarda 12 oy 
davomida to‗lash huquqi. Ushbu qoida faqat yangi tashkil etilayotgan (2005 
yilning 1 iyulida va undan keyin ro‘yxatdan o‘tkazilgan) mikrofirmalar va kichik 
korxonalarga tadbiq etiladi.  
3) qonun hujjatlariga muvofiq ijaraga olingan er maydonlari uchun 
byudjetga ijara haqini to‗lamaslik huquqi. 

---

172 
Soliq amaliyotiga yagona soliq to‗lovining kiritilishi kichik biznes 
sub‗ektlarini va mikrofirmalarni soliqqa tortish uslubiyatini yanada 
soddalashtirdi.