Guliston davlat universiteti kafedra "iqtisodiyot" soliq va soliqqa tortish

 

---

143 
Mavzuga doir masalalar: 
 
1-masala. Neft qazib oluvchi korxona hisobot davrida 1600 tonna neft 
qazib olgan. Korxona qayta ishlash uchun 1600 ming so‗mga (QQS va aktsiz 
solig‗isiz) realizatsiya qilgan. Korxonaning hisobot davrida to‗lashi lozim 
bo‗lgan yer qa‗ridan foydalanganlik uchun soliq summasini aniqlang? 
Echilishi: 
1. Neft mahsulotlarini qayta ishlashdan olingan haqiqatda sotilish 
qiymatidan 20,0 % da to‗lanishi belgilangan; 
2. Neft mahsulotlarining qayta ishlashdan olingan mahsulotning haqiqatda 
sotilish qiymati va belgilangan soliq stavkasidan kelib chiqib er qa‗ridan 
foydalanganlik uchun soliq summasini hisoblaymiz.: 
1600 x 20 % = 320,0 ming so‗m
2-masala. Ko‗mir qazib oluvchi korxona hisobot davrida 1900 tonna 
ko‗mir qazib olgan va uning 45 foizini 8400 ming so‗mga realizatsiya qilgan. 
Korxonaning to‗lashi lozim bo‗lgan yer qa‗ridan foydalanganlik uchun soliq 
summasini hisoblang? 
3-masala. Korxona hisobot davrida 2500 tonna temir rudasini qazib olib, 
uning bir qismini 1300 ming so‗mga QQS bilan realizatsiya qilgan. 
Korxonaning to‗lashi lozim bo‗lgan yer qa‗ridan foydalanganlik uchun soliq 
summasini hisoblang? 
Nazorat savollari: 
1. Yer qa‗ridan foydalanganda soliqqa tortishning zarurligi nimada? 
2. Bonuslar nima? 
3. Rentals nima? 
4. Yer qa‗ridan foydalanganlik uchun soliq tushumi asosan qaysi yer osti 
qazilma boyliklari hissasiga to‗g‗ri keladi? 
5. Respublikamizda eng yirik soliq to‗lovchilar jumlasiga qaysi korxonalar 
kiradi? 
6. Yer qa‗ridan foydalanganlik uchun soliq tushumining asosiy qismi 
respublikamizning qaysi xududlari hissasiga to‗g‗ri keladi?
7. Yer qa‗ridan foydalanganda soliqqa tortish ob‗ekti va bazasi qanday 
aniqlanadi? 
8. Qaysi mezonlar asosida soliq stavkalari tabaqalashtiriladi? 
9. Hozirgi vaqtda yer osti qazilma boyliklarning nechta turiga nisbatan soliq 
stavkalari belgilangan? 
10. Soliq kodeksida yer qa‗ridan foydalanganlik uchun soliqdan imtiyozlar 
ko‗zda tutilganmi? 
11. Keng tarqalgan foydali qazilmalarni qazib olish bilan shug‗ullanuvchi 
jismoniy shaxslar qanday tartibda soliq majburiyatlarini amalga 
oshiradilar? 

---

144