Guliston davlat universiteti sirtqi bo’lim filologiya tillarni o’qitish: O’zbek tili va adabiyoti yo’nalishi mustaqil ish mavzu: Barkamol shaxsni shakllantirishda pedagogikaning o’rni
Download 32.29 Kb.
|
1 2
Bog'liq1-mavzu Barkamol shaxsni shakllantirishda pedagogikaning o’rni.
kasbining tutgan o'rni haqida. Jamiyat tomonidan o'qituvchi shaxsiga
qo'yilayotgan talablar o'z davrida Sharq mutafakkirlari hamda G'arb ma'rifatparvarlarining asarlarida o'z aksini topgan. Muhammad al-Xorazmiy, Abu Nasr Forobiy hamda Abu Rayhon Beruniylar o'qituvchining ma'naviy-axloqiy jihatdan yetuk bo'lishlariga alohida ahamiyat qaratadilar. Ularning fikrlaricha, yaxshi o'qituvchi boshqalardan bir jihati bilan farq qiladi, ya'ni, u o'zi ega bo'lgan bilimlarni yoshlarga beminnat o'rgatadi, har bir ishda ularga namuna bo'la oladi. 5.Pedagog kasbi unga mansub bo‘lgan shaxsga shunday talab va vazifalarni qo‘yadiki ular, birinchi navbatda, faoliyat ob‘ekti bo`lgan bola shaxsiga bo`lgan munosabatda o`z aksini topishi lozim. Buyuk polyak pedagogini Yamush Karchak buni ‗bolalarni sevmoq kerak‘ –deb e‘tirof etgan. Buning uchun esa pedagogning o`zi haqiqiy inson bo`lmog`i lozim. Haqiqiy inson esa, birinchi galda, insonparvar, ya‘ni kim bo`lishidan qat‘iy nazar uni sevmog`i, bola shaxsini esa insoniyatning kelajagi sifatida hurmat qilmog`i lozim. O`zbek xalqining pedagog va uning sifatlari, roli to`g`risida muqaddas donishlari mavjud, ya‘ni ‗ustoz otangday ulug`, ustoz ko`rmagan shogird yuz usulda yo‘rg`alar, ota-ona bolani dunyoga keltiradi, lekin ustoz ularni inson qilib tarbiyalaydi va hokazolar. Ustoz bola shaxsini tarkib toptirar ekan, uning o`zi to`liq ma‘noda ijobiy axloqiy sifatlarga ega bo`lmog`i lozom, ular quyidagilardan iborat: samimiylik va beg`arazlik, bag`rikenglik, olijanoblik va xushfellik, kechirimlilik sofdillik va pokizalik adolatlilik va insoflilik, hamdardlik va hayrixoxlik, andishalik, sabr- toqatlilik, bosiqlik, kamtarinlik, iltifotlilik, fidoiylik, rahimdillilik, g`amxurlik, mehribonlik, sadoqatlilik, vafodorlilik, mas‘uliyatlilik, aqllilik va boshqalar. Ushbu xususiyatlar qanchalik ko`proq darajada ustozda tarkib topgan bo`lsa, uning bolalar o`rtasidagi o`rni, obro`yi shunchalik yuqori bo`ladi. Obro`ni pedagoglar esa har qanday o`quv muassasaning faxri o`quvchilarning yaqin maslakdoshi, do`sti, haqiqiy ma`noda belgisi hisoblanadi. O`quvchilar bunday pedagogga talpinadilar ular bilan turli o`quv, hayotiy muammolarini echishga harakat qiladilar, namunali ustozlarga o`xshash uchun ta`qlid qiladilar. O`qituvchi pedagogning asosiy xislatlaridan yana biri talab va xurmat tarozisining to`g`ri his qilish hamda uni muvozanat holatida saqlay bilishdir. Ya‘ni o`qituvchi talabalarga qanchalik ko`p talablar qo`ysa uni shaxsini shu talablar darajasida hurmat qilish lozim. Agar talab ko`p bo`lib hurmat pasangisi kamayib ketsa, o`qituvchi o`z obro`sini yo`qota boshlaydi, o`quvchi o`z faoliyatiga Download 32.29 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling