Guruchga bo’lgan taklif egri chizig’ini tasavvur qiling. Quyidagi hodisalar unga qanday ta’sir etadi?

---

Guruchga bo’lgan taklif egri chizig’ini tasavvur qiling. Quyidagi hodisalar unga qanday ta’sir etadi?
a) Hukumat guruch yetishtiruvchi fermerlarga subsidiya ajratishi 
b) Kimyoviy o’g’itlar narxining arzonlashuvi 
v) Qurg’oqchilik 
g) Kelajakda guruchga bo’lgan narxning keskin oshishini targ’ib qiluvchi shov-shuvlar 
Paxta yog’iga bo’lgan talab egri chizig’ini tasavvur qiling. Quyidagi hodisalar unga qanday ta’sir etadi?
a) Hukumat paxta yetishtiruvchi fermerlarga subsidiya ajratishi 
b) Kimyoviy o’g’itlar narxining arzonlashuvi 
v) Qurg’oqchilik 
g) Kelajakda paxta yog’iga bo’lgan narxning keskin oshishini targ’ib qiluvchi shov-shuvlar 
O’zingiz yashaydigan viloyatda ishlab chiqariladigan va sotiladigan sut mahsulotlarini bozorini tahlil qiling. 
1. Sut mahsulotlariga bo’lgan talab va taklifga ta’sir etuvchi omillarni sanang. 
2. Narxga bog’liq elastiklikni tavsiflang. 
3. Elastiklik darajasini hisobga olgan holda sutga bo’lgan talab va taklif egri chizig’ini chizing. 
Erkin bozor iqtisodiyoti sharoitlarida faoliyat yuritadigan ulgurji qishloq xo’jaligi mahsulotlari bozorida turli narxlarda “Alanga” navli guruchga bo’lgan 
talab va taklif miqdorlari quyidagi jadvalda keltirilgan.
Bir tonna guruch narxi ($) 
100 150 180 220 260 300 340 380 
Haftalik taklif etiladigan 
guruch miqdori 
(tonnalarda) 
220 250 300 400 500 640 880 1400 
Haftalik talab etiladigan 
guruch miqdori 
(tonnalarda) 
770 680 610 550 500 460 400 320 
a) Narx $180dan $220ga oshganda talab va taklif elastikligini hisoblang. 

---

b) Narx $220dan $180ga tushganda talab va taklif elastikligini hisoblang. 
v) Yuqoridagi ikki holatda nega ikki hil javob chiqqanini tushuntiring. Muammoni qanday bartaraf etish mumkin? 
Erkin bozor iqtisodiyoti sharoitlarida faoliyat yuritadigan ulgurji qishloq xo’jaligi mahsulotlari bozorida turli narxlarda “Alanga” navli guruchga bo’lgan 
talab va taklif miqdorlari quyidagi jadvalda keltirilgan.
Bir tonna guruch narxi 
($) 
100 150 180 220 260 300 340 380 
Haftalik taklif etiladigan 
guruch miqdori 
(tonnalarda) 
220 250 300 400 500 640 880 1400 
Haftalik talab etiladigan 
guruch miqdori 
(tonnalarda) 
770 680 610 550 500 460 400 320 
a) Narx $260dan $300ga oshganda talab va taklif elastikligini hisoblang. 
b) Narx $300dan $260ga tushganda talab va taklif elastikligini hisoblang. 
v) Yuqoridagi ikki holatda nega ikki hil javob chiqqanini tushuntiring. Muammoni qanday bartaraf etish mumkin? 
Biznesmenlar va talabalarning Toshkentdan Samarqandga boradigan Afrosiyob poyezdi biletiga bo’lgan talablari quyidagi jadvalda aks etgan: 
Narx
(ming so’m) 
Talab miqdori 
(biznesmenlar) 
Talab miqdori 
 (talabalar) 
150 
2 200 
1 000 
180 
2 000 
600 
220 
1 900 
400 
300 
350 
1 800 
1 500 
200 
80 
a. Agar narx $220dan $300ga oshsa, talabning (biznesmenlar va talabalar uchun alohida) narxga bog’liq bo’lgan elastikligini hisoblang (o’rta qiymat 
usulidan foydalaning) 
b. Nima uchun talabalar va biznesmenlarda ikki xil elastiklik chiqmoqda? 
Biznesmenlar va talabalarning Toshkentdan Samarqandga boradigan Afrosiyob poyezdi biletiga bo’lgan talablari quyidagi jadvalda aks etgan: 
Narx
(ming so’m) 
Talab miqdori 
(biznesmenlar) 
Talab miqdori 
 (talabalar) 

---

150 
2 200 
1 000 
180 
2 000 
600 
220 
1 900 
400 
300 
350 
1 800 
1 500 
200 
80 
a. Agar narx $300dan $350ga oshsa, talabning (biznesmenlar va talabalar uchun alohida) narxga bog’liq bo’lgan elastikligini hisoblang (o’rta qiymat 
usulidan foydalaning) 
b. Nima uchun talabalar va biznesmenlarda ikki xil elastiklik chiqmoqda? 
O’zingiz yashaydigan viloyatda ishlab chiqariladigan va sotiladigan quruq meva bozorini tahlil qiling. 
1. Quruq meva mahsulotlariga bo’lgan talab va taklifga ta’sir etuvchi omillarni sanang. 
2. Mazkur mahsulotning narxga bog’liq elastiklikni tavsiflang. 
3. Elastiklik darajasini hisobga olgan holda quruq mevaga bo’lgan talab va taklif egri chizig’ini chizing.