Guruh: 612-21 Ortiqov Maxsudbek

Virusgа qаrshi dаsturlаrning хillаri. Virusgа qаrshi dаsturlаr-ning quyidаgi хillаri fаrqlаnаdi:

• 
  Dаstur-fаglаr (virusgа qаrshi skаnеrlаr);
  
• 
  Dаstur-tаftishchilаr (CRC-skаnеrlаr);
  
• 
  Dаstur-blоkirоvkа qiluvchilаr;
  
• 
  Dаstur-immunizаtоrlаr.
  

1.3 Kompyuterni viruslardan himoyalash
Himoyalanishning asosiy texnologik sxemasi. Himoyalanishning bunday sxemasi quyidagi bosqichlardan iborat:

• 
  Yangi dasturiy mahsulotning dastlabki nazorati;
  
• 
  Qattiq diskni bir necha mantiqiy disklarga ajratish;
  
• 
  Qattiq diskni bir necha mantiqiy disklarga ajratish;
  
• 
  Rezident revizor(taftishchi) dasturlar bilan davriy ravishda axborot butligini tekshirib turish;
  
• 
  Arxivlashtirish.
  

Yangi kiritilayotgan dasturiy ta'minotni nazorat qilish: Birinchi va juda zarur himoya kiritilayotgan dastur va disketalarni nazorat qilishdir. Go'yoki, samolyotning muvaffaqiyatli parvoz qilishi uchun passajirlar batafsil tekshirilganidek, kompyuterda kiruvchi axborotlarni batafsil tekshirish viruslar yuqishining oldini oladi. Har qanday "firma" disketalariga ham ishonaverish kerak emas. Ularda ham virus bo'lishi mumkin.
Ko'pchilik mashhur fayl va boot-viruslar mavjudligini kirish nazoratining o'zidayoq aniqlash mumkin. Bu jarayon bor-yo'g'i bir necha daqiqani oladi, xolos. Aks holda ko'p vaqt axborotlarni viruslardan tozalashga ketib qoladi. Kirish nazoratini bir nechta marta saralab, maxsus tanlab olingan detektor va fagalardan o'tkazgan ma'qul. Biz quyidagilarni tavsiya etamiz. SCAN, AIDSTEST, DOCTOR, AV, TP48CLS. Fagalarni detektor rejimida ishlatish zarur.
Skanerlash viruslarni aniqlashning eng oddiy metodlaridan hisoblanadi. Skanerlash skaner-dastur tomonidan amalga oshiriladi. Bu skaner dastur viruslarning tanituvchi qismini signaturani qidirish maqsadida fayllarni korib chiqadi. Ko`pincha skaner-dasturlar aniqlangan viruslarni yo`qotishi mumkin. Bunday dasturlar polifaglar deb ataladi. Skanerlash metodi signaturalari ajratilgan va doimiy bo`lgan viruslarni aniqlashda qollanadi.
O`zgarishlarni bilib olish metodi dasturiy taftishchidan foydalanishga asoslangan. Bunday dasturlar, odatda, virus joylashadigan diskning barcha qismlari tavsifini aniqlaydi va eslab qoladi. Dasturtaftishchining davriy bajarilish jarayonida saqlanuvchi tavsiflari bilan disk qismlarini nazoratlash natijasidagi xarakteristikalar taqqoslanadi. Taftish natijasida dasturiy viruslar borligi xususida taxminga asoslangan axborotni beradi.
Viruslarga qarshi apparat-dasturiy vositalardan foydalanish viruslardan himoyalanishning eng ishonchli metodi hisoblanadi. Hozir shaxsiy kompyuterlarni himoyalashda maxsus nazoratchilar va ularning dasturiy taminotidan foydalaniladi. Nazoratchi umumiy shinadan foydalana oladi va shu sababli disk sistemasiga bo'lgan barcha murojaatlarni nazorat qila oladi. Nazoratchining dasturiy taminotida ishlashning oddiy rejimida diskning ozgartirilishi mumkin bolmagan qismlari xotirlanadi.
Viruslarga qarshi apparat-dasturiy vositalar quyidagi afzalliklarga ega: doimo ishlaydi; tasir mexanizmidan qati nazar barcha viruslarni aniqlaydi; virus tasiri yoki malakasiz foydalanuvchi ishi natijasidagi ruxsatsiz harakatlarni to'xtadi.
Doctor Web, AVP, Aidstest antivirus dasturlari Rossiyaning "Kasperskiy" laboratoriyasi tomonidan ishlab chiqarilgan va u MDH davlatlarida ko'p uchraydigan viruslardan xabari bor. Norton Antivirus mashhur Symantec firmasi tomonidan ishlab chiqarilgan bo'lib, u topa oladigan viruslar soni dan ortiq. AVP dasturi virusdan himoyalaydigan eng ishonchli antivirus dasturi hisoblanadi. DrWeb dasturining rezident tekshiruv dasturi Spider - Windows rejimida tekshiruvni olib boradi. Bitta kompyuterda bir nechta turdagi antivirus dasturlar o'rnatmagan ma'qul, chunki ularning virusni topish usullari (algoritmlari) har xil hamda ular ham ozlarini viruslar kabi tutadilar va bu holda ular o'zaro "kelisha olmay qolishlari" mumkin.
Kompyutеrni viruslar bilan zararlanishidan saqlash va axborotlarni ishonchli saqlash uchun quyidagi qoidalarga amal qilish lozim:

• 
  kompyutеrni zamonaviy antivirus dasturlar bilan ta’minlash;
  
• 
  diskеtalarni ishlatishdan oldin har doim virusga qarshi tеkshirish;
  
• 
  qimmatli axborotlarning nusxasini har doim arxiv fayl ko‘rinishida saqlash.
  

Kompyutеr viruslariga karshi kurashning quyidagi turlari mavjud:

• 
  viruslar kompyutеrga kirib buzgan fayllarni o‘z holiga qaytaruvchi dasturlarning mavjudligi;
  
• 
  kompyutеrga parol bilan kirish, disk yurituvchilarning yopiq turishi;
  
• 
  disklarni yozishdan himoyalash;
  
• 
  litsеnzion dasturiy ta’minotlardan foydalanish va o‘g‘irlangan dasturlarni qo‘llamaslik;
  
• 
  kompyutеrga kiritalayotgan dasturlarning viruslarning mavjudligini tekshirish;
  
• 
  antivirus dasturlaridan kеng foydalanish;
  
• 
  davriy ravishda kompyutеrlarni antivirus dasturlari yordamida viruslarga qarshi tеkshirish.
  

Antivirus dasturlaridan DrWeb, Adinf, AVP, VootCHK va Norton Antivirus, Kaspersky Security kabilar kеng foylalaniladi.