Hamma iqtisodiy tizimlar uchun fundamental muammo bo‘lib hisoblanadi, bu

Hamma iqtisodiy tizimlar uchun fundamental muammo bo‘lib hisoblanadi, bu:
{= Noyoblik va taqchillik
~ Investitsiya
~ Ishlab chiqarish
~ Iste’mol. }

Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi. Quyidagi tuzilgan savollardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:?

{= Nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
~ To‘liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi?
~ Inflyatsiyadan qanday qutulish mumkin?
~ Iqtisodiy o‘sishni qanday rag‘batlantirish mumkin? }

«Mikroiqtisodiyot» fani nimani o’rganadi:

{= birinchidan alohida iqtisodiy sub‘ektlarning (iste‘molchilar va ishlab chiqaruvchilar) harakatini, ikkinchidan alohida bozorlarning faoliyat ko’rsatish mexanizmini o’rganadi
~ iqtisodiy tizimning harakatini va rivojlanishini yaxlit o’rganadi
~ jamiyatning ehtiyojlarini qondirish uchun zarur bo’lgan ishlab chiqarish resurslaridan foydalanish yo’llarini o’rganadi
~ bozor iqtisodiyotining rivojlanishi mexanizmini o’rganadi }

Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari ko‘paysa, u holda:

{= Iqtisodiyot tovar va xizmatlar ishlab chiqarishini ko‘paytirish imkoniga ega bo‘ladi
~ Tovar va xizmatlar yoki ishlab chiqarish ko‘payadi
~ Ishlab chiqarish texnologiyasi yaxshilanadi
~ Hayot kechirish farovonligi oshadi }

Iqtisodiy agentlar deb nimaga aytiladi?

{= iqtisodiy ne’matlarni ishlab chiqarish,taqsimlash,ayriboshlash va iste’mol qilishda qatnashuvchi iqtisodiy munosabatlar sub’ektlardir
~ ishlab chiqaruvchi korxonalar
~ iste’molchilar
~ uy xo’jaligi }

Iqtisodiy resurslar deganda nimani tushunasiz?

{= yer, mehnat, kapital, tadbirkorlik qobiliyati va axborotdan iborat ishlab chiqarish omillari
~ tadbirkorlik qobiliyatidir.
~ iqtisodiy resurslar – bu iqtisodiy ne‘matdir
~ moddiy resurslar }

Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi.

{= talab
~ ehtiyoj.
~ zaruriyat.
~ xohish. }

Talab qonuni deyiladi, agar:

{= mahsulotning narxi pasaysa, uni olish hajmi ko‘paysa
~ iste’molchilarning daromadi ko‘paysa, u holda ular tovarlarni ko‘proq sotib oladilar
~ talab egri chizig‘i musbat qiyalikka eg
~ taklif hajmining talab hajmidan oshib ketishi bahoni tushushiga olib keladi. }

Ishlab chiqaruvchi o‘zining X turdagi mahsulotining narxini 5 foizga tushirdi, oqibatda sotuv hajmi 4 foizga ko‘tarildi. X mahsulotga bo‘lgan talab:

{= noelastik
~ elastik.
~ birlik elastik
~ mutloq elastik }

X mahsulotga bo‘lgan talab chizig‘i siljishini nima bilan izohlash mumkin:

{= Iste’molchilar didlarining o‘zgarganligi munosabati bilan X tovarni har qanday bahoda ham oldingisiga nisbatan ko‘proq sotib olishni xohlaydilar..
~ X mahsulotning taklifi turli sabablarga ko‘ra pasaydi
~ X mahsulotning bahosi o‘sganligi uchun iste’molchilar ushbu tovarni kamroq sotib olishga qaror qabul qilishdilar.
~ X tovarning narxi pasayganligi uchun iste’molchilar uni ko‘proq sotib olishga harakat qildilar. }

Texnologiyaning takomillashuvi nimaning siljishiga olib keladi:?

{= Egri taklif chizig‘ini yuqori va o‘ngga.
~ Egri talab chizig‘ini chapga va pastga
~ Egri taklif chizig‘ini chapga va pastga.
~ }

Talab hajmiga quyidagi omillardan qaysi biri ta’sir ko‘rsatmaydi?

{= Resurslarning narxi.
~ Iste’molchilar daromadi.
~ To‘ldiruvchi tovarlar narxining o‘zgarishi..
~ Iste’molchilar soni.. }

Taklif qonuniga ko‘ra, boshqa omillar o‘zgarmas bo‘lgan sharoitda tovar narxining ko‘tarilishi:.

{= Taklif xajmining oshishiga
~ Taklifning oshishiga.
~ Taklifning pasayishiga.
~ Taklif xajmining pasayishiga olib keladi. }

Mahsulot narxi davlat tomonidan aholini ijtimoiy himoya qilish maqsadida maksimal belgilansa

{= defitsit yuzaga keladi
~ tovar ortiqchaligi paydo bo‘ladi
~ ishsizlik ko‘payadi
~ muvozanat holat ta’minlanadi }

Talab va taklifning muvofiqlashtirish mexanizmi buzilishi nimaga olib keladi?

{= mahsulotlarning ortiqcha yoki defitsit bo’lishiga olib keladi
~ daromadning ko’payishiga
~ resurslar bozorida baxoning pasayishiga
~ ishlab chiqarish xarajatlarini ko’payishiga }

Agarda mahsulotning narxi oshib borsa taklif qonuni:

{= taklif hajmining ko’payishida namoyon bo’ladi
~ taklifning kamayishida namoyon bo’ladi
~ taklifning ko’payishida namoyon bo’ladi
~ talab va taklifning muvozanatlashuvi namoyon bo’ladi }

Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda deyiladi, agar

{= Taklif hajmi talab hajmiga teng bo‘lsa.
~ Talab taklifga teng bo‘lsa..
~ Narx xarajatlar qo‘shilgan foydaga teng bo‘lsa.
~ Texnologiya darajasi bosqichma – bosqich o‘zgarib tursa.. }

Agar tovar bahosi talab va taklif egri chiziqlarining kesishish nuqtasidan past bo‘lsa

{= Taqchillik yuzaga keladi
~ Tovar ortiqchaligi paydo bo‘ladi.
~ Muvozanat holat ta’minlanadi
~ }

Vaqt omilini hisobga olgan holda talab va taklif muvozanatini birinchilardan bo‘lib tahlil qilgan olim:

{= A. Marshall.
~ E. Bem-Baverk.
~ P. Samuelson.
~ J. Xiks. }

Tovar narxining bir foizgaga kamayishi natijasida unga bo‘lgan talab hajmi ikki foizga ga oshsa, bunday talabga:

{= elastik.
~ noelastik.
~ birlik elastik.
~ mutloq noelastik talab deyiladi. }

Tovar narxining 1 % ga kamayishi natijasida unga bo‘lgan talab hajmi 2 % ga oshsa, bunday talabga:

{= Elastik..
~ Noelastik.
~ Birlik elastik.
~ Mutloq noelastik talab deyiladi. }

Noelastik talab deyiladi, agar:

{= Baho 1 % ga ko‘tarilganda unga bo‘lgan talab hajmi 1 % dan kam miqdorda o‘zgarsa.
~ Baho 1 % ko‘tarilganda unga bo‘lgan talab hajmi 1 % dan ko‘p miqdorda o‘zgarsa.
~ Bahoning har qanday o‘zgarishi umumiy tushumning o‘zgarmasligiga olib kelsa.
~ Bahoning 1 % ga ko‘tarilishi talab hajmining oshishiga olib kelmasa. }

Narxga bog‘liq talab elastikligi qanday holda yuqori bo‘ladi:

{= Iste’molchi uchun unchalik muhim bo‘lmagan tovar uchun
~ Qimmatbaho buyumlarga nisbatan birlamchi zaruriy tovarlarga
~ Iste’molchi tomonidan eng zaruriy naf keltiradigan tovar deb hisoblanganda
~ Alternativ xarajatlari yuqori bo‘lgan tovarlarga }

Sifatsiz tovar sirasiga kiritiladi, agar:

{= Daromadga bog‘liq talab elastikligi – 0,5 ga teng bo‘lsa.
~ Narxga bog‘liq talab elastikligi – 1,3 ga teng bo‘lsa.
~ Kesishgan talab elastikligi – 0,7 ga teng bo‘lsa.
~ Daromadga bog‘liq talab elastikligi – 1,3 ga teng bo‘lsa }

Mutloq noelastik talab chizig‘i qanday ko‘rinishga ega?

{= Vertikal chiziq.
~ Gorizontal chiziq.
~ Egri chiziq.
~ To‘g‘ri chiziq }

Tubandagi daromadga bog‘liq elastiklik koeffitsiyentlardan qaysi biri birlamchi extiyojlar uchun ishlatiladigan tovarlarni aks ettiradi?

{= 0 dan katta ammo 1 dan kichik bo‘lsa
~ 0 dan kichik bo‘lsa;
~ 1 dan katta bo‘lsa;
~ 1 ga teng bo‘lsa. }

Ishlab chiqaruvchi o‘zining X turdagi mahsulotining narxini 5 foizga tushirdi, oqibatda sotuv hajmi 4 foizga ko‘tarildi. X mahsulotga bo‘lgan talab:

{= Noelastik
~ Elastik.
~ Birlik elastik
~ Mutloq elastik. }

Talab hajmining o’zgarishi mahsulot narxi o’zgarmaganda sodir bo’ladigan holat bu:

{= yagona elastik talabdir
~ mutlaqo elastik talabdir
~ mutlaqo noelastik talabdir
~ noelastikk talabdir }

Izokosta chizig’i joylashgan xar qanday nuqta nimani bildiradi?

{= Tovarning umumiy hajmi oshadi
~ Baho ko‘tariladi
~ Baho mo‘tadil qoladi;
~ Jamiyatning farovonligi oshadi. }

Iste’molchi uchun befarqlik chizig‘ining joylashuvi va yotiqligi nimani anglatadi?

{= Faqat uning hohishini.
~ Uning hohishi va daromadi hajmini. ;
~ Faqat tovar mahsulotining narxini;
~ Iste’molchining hohishini, daromadi hajmini va sotib olayotgan tovar narxini }

Izokvanta va izokosta chiziqlarida joylashgan xar qanday nuqta nimani bildiradi?

{= Xarajatlar summasini
~ Ishlab chiqarilayotgan mahsulot xajmini.
~ Qiymat ko‘rinishidagi mahsulot xajmini.
~ Resurslar xajmi kombinatsiyasini }

Izokvanta nimani anglatadi?

{= Bir xil xajmda mahsulot ishlab chiqarishni ta’minlovchi omillar kolmbinatsiyasini
~ Yalpi egri ishlab chiqarish xajmini
~ Berilgan resurslar xajmida turlicha ishlab chiqarish xajmlarini.
~ O‘rtacha egri maxsulotni. }

Agar ikkita individ bir-biri bilan tovarlarni ayirboshlaydigan bo‘lsa, oqibatda ikkalasi ham yutuqqa ega bo‘lishadi, chunki:

{= Mahsulotning umumiy nafliligi ortadi
~ Yalpi mahsulot hajmi ko‘payadi.
~ Umumiy xarajatlar miqdori kamayadi.
~ Umumiy iste’mol hajmi ko‘payadi }

Qaysi hollarda befarqlik kartasida joylashgan nuqtaga iste’molchining muvozanat holati deymiz?

{= Byudjet chizig‘i bilan befarqlik chizig‘ining burchak koeffitsiyenti bir biriga teng bo‘lganda.;
~ Byudjet chizig‘i bilan befarqlik egri chizig‘i kesishgan har qanday nuqtaga.;
~ Eng yuqorida joylashgan befarqlik chizig‘iga.;
~ Byudjet chizig‘i chegarasidan tashqarida yotgan nuqtaga. }

“Daromad samarasi” qanday hollarda vujudga keladi?

{= mahsulotning narxi pasayganda, iste’molchi ushbu tovarni boshqa tovarlar xaridini pasaytirmasdan oshirgand
~ agar iste’molchilarning daromadi qisqarganda ular ushbu mahsulotni kamroq sotib olganlarid
~ iste’molchilar daromadi ko‘tarilganda ayrim mahsulotlar xaridi pasayib ketgand
~ iste’molchilar daromadi oshganda ular daromadning bir qismini jamg‘arganlarid }

Quyidagi tovarlardan qaysi birining daromad samarasi pastroq?

{= qulupnay
~ go’sht
~ Kartoshka
~ tuz }

Quyidagilardan qaysi biri past qiymatli tovar hisoblanadi:

{= o’tgan yilgi gazetalar
~ qog’oz salfetka
~ shampan vinosi
~ alp tog’lariga sayohat }

Izokvanta va izokosta chiziqlarida joylashgan xar qanday nuqta nimani bildiradi?

{= Xarajatlar summasini
~ Ishlab chiqarilayotgan mahsulot xajmini.
~ Qiymat ko‘rinishidagi mahsulot xajmini..
~ Resurslar xajmi kombinatsiyasini.. }

Ishlab chiqarish resursi hisoblanmaydigan qatorni belgilang

{= Iste’mol mollari
~ Foydali qazilmalar
~ Malakali ishchi kuchi
~ Laboratoriya jihozlari }

Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir. Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o‘sishga erishish mumkin?

{= yana va yana ko‘plab resurslar talab etiladi
~ qo‘shimcha omillarning o‘sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi
~ resurslarni oshirish zarur, ammo qo‘shimcha birlik kiritilgan resursning narxi oshib boradi
~ iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi }

Firmaning doimiy xarajatlari – bu:?

{= Ishlab chiqarish hajmiga bog‘liq bo‘lmagan xarajatlar
~ Resurslar sotib olinayotganda ularga ketgan xarajatlar
~ Har qanday mahsulot ishlab chiqarish hajmida minimal miqdorda sarflanayotgan xarajatlar.
~ Ishchi xodimlarga to‘lanayotgan haqdir. }

Quyidagilardan qaysi biri umumiy xarajatni aks ettiradi?

{= Doimiy bilan o‘zgaruvchan xarajatlar yig‘indisi
~ Chekli xarajat
~ O‘zgaruvchan xarajatdan doimiy xarajatni chegirsa
~ Doimiy ,o‘zgaruvchan ,chekli xarajatlar yig‘indisi }

Uzoq muddatli oraliqda:

{= Barcha xarajatlar o‘zgaruvchan bo‘ladi.
~ Hamma xarajatlar doimiy hisoblanadi.
~ O‘zgaruvchan xarajatlar doimiy xarajatlarga nisbatan tez sur’atlar bilan o‘sib boradi.
~ Doimiy xarajatlar o‘zgaruvchan xarajatlarga nisbatan tez sur’atlar bilan o‘sib boradi. }

Qanday hollarda o‘rtacha umumiy xarajatlar miqdori minimal qiymatga erishadi?

{= Chekli xarajat o‘rtacha umumiy xarajatga teng bo‘lsa
~ O‘rtacha o‘zgaruvchan xarajat doimiy xarajatga teng bo‘lsa
~ Foyda maksimal bo‘lganda.
~ Chekli xarajat o‘rtacha o‘zgaruvchan xarajatga teng bo‘lsa }

Qanday hollarda o‘rtacha umumiy xarajatlar miqdori minimal qiymatga erishadi?

{= chekli xarajat o‘rtacha umumiy xarajatga teng bo‘lsaa
~ foyda maksimal bo‘lgand
~ chekli xarajat o‘rtacha o‘zgaruvchan xarajatga teng bo‘lsaa
~ o‘rtacha o‘zgaruvchan xarajat doimiy xarajatga teng bo‘lsaa }

Quyidagi tengliklardan qaysi biri to‘g‘ri hisoblanadi?

{= buxgalterlik foyda-noaniq xarajatlar=iqtisodiy foyd
~ iqtisodiy foyda-buxgalterlik foyda=aniq xarajatlar.
~ buxgalterlik xarajatlari+ iqtisodiy xarajatlar= normal foyd
~ iqtisodiy foyda-noaniq xarajatlar=buxgalterlik foyd }

Korxona mahsulotining tannarxi va uning foydasi kabi ko’rsatkichlarni iqtisodiyotning qaysi kursi o’rganaadi:

{= mikroiqtisodiyot
~ buxgalteriya hisobi
~ xalqaro moliya
~ makroiqtisodiyot }

Asosiy kapital sirasiga nimalar kiradi:

{= texnika va texnologiyalar
~ davlat obligatsiyalari
~ tashkilot kassasidagi qoldiq pullar
~ tashkilotning hisobida mavjud bo‘lgan mablag‘ }

Firmaning chekli xarajatlari:

{= uning minimum qiymatida ortacha xarajatlarga teng bo’ladi
~ umumiy xarajatlarni ko’paytiradi
~ doimo oshib boradi
~ agar umumiy xarajatlarni oshirsa, ijobiy hisoblanadi }

Mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin holat kuzatiladigan bozor:

{= Bug‘doy bozori;
~ Yengil avtomobillar bozori;
~ Qalamlar bozori
~ Xizmatlar bozori; }

Agar mahsulotning bahosi ishlab chiqarish uchun sarflanayotgan o‘rtacha umumiy xarajatlarni qoplamaydigan bo‘lsa, u holda firma:

{= Mahsulot ishlab chiqarish hajmini narx o‘rtacha o‘zgaruvchan xarajatdan katta bo‘lgani holda,narx chekli xarajatga tengligi ta’minlanguncha tanlash kerak;
~ Ishlab chiqarishni zudlik bilan to‘xtashi kerak;
~ Yangi texnologiyani tanlash kerak;
~ Ustama xarajatlarni qisqartirish lozim }

O‘rtacha xarajatlar chizig‘i egri talab chizig‘i bilan kesishganda qanday holat yuz beradi?

{= Firma normal foyda olish holatida bo‘ladi;
~ Foyda maksimal bo‘ladi;
~ Normal foyda nolga teng bo‘ladi;
~ Buxgalterlik foyda nolga teng bo‘ladi; }

Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsulotning narxidan past bo‘ladi, chunki:

{= Narx chekli daromaddan yuqori.;
~ Narx chekli daromaddan pastdir.;
~ Chekli xarajat o‘rtacha xarajatlardan past.
~ Chekli xarajat o‘rtacha xarajatdan yuqoridir.; }

Mukammal raqobatlashgan bozorning kamchiliklari hisoblanadi:

{= Ilmiy-izlanish va tajriba-konstruktorlik harajatlarining past darajasi
~ Ishlab chiqarish hajmining kamligi
~ Reklama harajatlarining yuqori darajasi;
~ Narxning beqarorligi; }

Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo‘ladi?

{= Raqobatlashgan bozorda
~ Raqobatlashgan monopoliyada.
~ Sof monopoliyada.
~ Oligopoliyada }

Agar monopolist foydani chekli daromad,chekli xarajat,o‘rtacha xarajatlar tengligini ta’minlaganda maksimallashtiradigan bo‘lsa, u holda iqtisodiy foyda:

{= Nolga teng bo‘ladi;
~ Manfiy bo‘ladi.
~ Musbat bo‘ladi;
~ Ham musbat ham manfiy bo‘ladi; }

Quyidagilardan qaysi biri monopoliyani vujudga keltirmaydi

{= bitta tovar manbai ustidan nazorat
~ avtorlik huquqi
~ Litsenziyalar
~ bozorda ko’pgina orinbosarlari mavjud bo’lgan tovarlarni ishlab chiqarish va sotish }

Qizil atirgullar bozori quyidagi bozor turiga kiradi:

{= monopol bozor
~ erkin raqobat bozori
~ monopolistik raqobat bozori
~ kartel }

Raqobatlashuvchi firmadan farqli o‘laroq monopolist:

{= berilgan bozor talabi doirasida maksimal foydani ta’minlaydigan mahsulot ishlab chiqarish hajmi va bahosini tanlay oladi
~ o‘z foydasini maksimallashtirish maqsadida chekli xarajatlarini chekli daromadga teng holatda ushlab turadi
~ istagan hajmda mahsulot ishlab chiqaradi va uni xohlagan narxda sota olish imkoniyatiga ega
~ o‘z mahsulotiga istagan bahoni qo‘ya oladi }

Agar monopolist foydani chekli daromad,chekli xarajat,o‘rtacha xarajatlar tengligini ta’minlaganda maksimallashtiradigan bo‘lsaa, u holda iqtisodiy foyda:

{= nolga teng bo‘ladi
~ musbat bo‘ladi.
~ manfiy bo‘ladi.
~ ham musbat ham manfiy bo‘ladi }

Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi?

{= toshkent metropoliteni
~ ibm – kompaniyasi
~ “sharq” nashriyoti
~ opek – xalqaro neft karteli }

Monopolist foydani maksimallashtirishga harakat qilayotgan o‘z mahsuloti bahosini pasaytiradi, agar:

{= chekli daromad chekli xarajatlardan yuqori bo‘lsa
~ o‘rtacha xarajatlar pasaysa
~ chekli daromad o‘zgaruvchan xarajatlarga teng bo‘lsa
~ o‘rtacha xarajatlar kupaysa }

Agar resurs taklifi mutloq noelastik bo’lsa, iqtisodiy renta:

{= resurs narxiga teng bo’ladi
~ nolga teng bo’ladi
~ resurs uchun to’lov miqdoriga teng bo’ladi
~ noldan katta bo’ladi }

Sof monopoliya va raqobatlashgan bozorning uxshash jihatlarini ko‘rsating:

{= bozorda xaridorlar ko‘pchilikni tashkil etadi
~ xar xil tovarlarni ishlab chiqarishadi
~ har qaysi firma gorizontal talabga duch kelishadi
~ bir xil turdagi tovarlarni ishlab chiqarishadi }

Boshqa sharoitlar o‘zgarmas bo‘lgan sharoitda yer rentasi o‘sib boradi, agar:

{= yerga bo‘lgan talab oshsa
~ yer narxi arzonlashs
~ yer taklifi ko‘pays
~ yerga bo‘lgan talab qisqarsa }

Mikroiqtisodiyot fanida iqtisodiy umumlashtirilgan faktlarga asoslangan bo’lsa unda tahlilning bunday usuli:

{= deduktiv usul
~ iqtisodiy-matematik usul
~ induktiv usul
~ matematik modellashtirish usuli }

Agar tarmoq uchun Xerfindal-Xirshman indeksi yuqori bo’lsa, tarmoq uchun Lerner indeksi qanday bo’ladi?

{= yuqori
~ nolga teng
~ birga teng
~ past bo’ladi }

Subekt o‘z pul mablag‘ini davlat qimmatli qog‘ozlarini sotib olishga sarflaydi, agar:

{= foiz stavka hozirgiga qaraganda ancha tushadigan bo‘lsa
~ foiz stavka hozirgiga qaraganda yetarli darajada ko‘tariladigan bo‘lsa
~ foiz stavka dastlabida ko‘tarilib, so‘ngra tushadigan bo‘lsa
~ d.foiz stavka o‘zgarmaydigan bo‘lsa }

Foydani maksimallashtirishga harakat qilayotgan monopolist o‘z mahsulotining narxini pasaytiradi, agar:

{= chekli daromad chekli xarajatdan katta bo‘lsa
~ reklama xarajatlari ko‘payib ketsa
~ o‘rtacha xarajatlar tushib borsa
~ chekli daromad chekli xarajatga teng bo‘lsa }

Foiz stavkaning ko‘tarilishi:

{= zayom mablag‘lari taklifi hajmini oshiradi
~ zayom mablag‘lari taklifini ko‘paytiradi
~ zayom mablag‘lari taklifini kamaytiradi
~ zayom mablag‘lariga bo‘lgan talabni oshiradi }

Monopolist qachon iqtisodiy foyda ko’radi?

{= uzoq muddatli oraliqda ham, qisqa muddatli oraliqda ham faqat qisqa muddatli oraliqda
~ faqat uzoq muddatli oraliqda
~ hech qachon
~ faqat qisqa muddatli oraliqda }

Yer mulkdorlari umuman rentaga ega bo‘lmasliklari mumkin, agar:

{= egri taklif chizig‘i egri talab chizig‘idan o‘ngda joylashs
~ yer uchastkasiga bo‘lgan talab va taklif o‘zaro bir-biri bilan kesishs
~ yer resurslari taklifi mutloq noelastik.
~ yer solig‘i mavjud bo‘lsa }

Quyida keltirilganlardan qaysi biri sohada raqobatninig yo’qligidan dalolat beradi?

{= boshqa firmalar ushbu sohaga "kirish" imkoniyatiga ega bo’lmasa
~ ushbu sohadagi firmalar ishlab chiqarishni kengaytirish imkoniyatiga ega bo’lmasa
~ iqtisodiyotdagi foyda darajasi normadagidan past bo’lsa
~ sohada mehnatga haq to’lash davlatdagi o’rtacha haq to’lash darajasidan pastroq darajada bo’lsa }

Ko’pgina kamchiliklari bo’lgan baho mexanizmi iqror qilib bo’lmaydigan yagona ustunlikka ega:

{= resurslarni samarali taqsimlashda ifodalanadi
~ bozordagi hamma agentlarga shaxsiy erkinlik berishda ifodalanadi
~ daromadni teng taqsimlashda ifodalanadi
~ iqtisodiyotni barqaror rivojlantirishda ifodalanadi }

Qaysi hollarda firma iste’molchi ortiqchaligini to‘liq egallashi mumkin?

{= narx diskrinimatsiyasini qo‘llaganda
~ monopollashgan bozor sharoitida
~ chekli daromad va chekli xarajatlar o‘rtasida farqni maksimallashtiradigan bo‘lsa
~ yalpi foydani maksimallashtirsa }

Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsulotning narxidan past bo‘ladi, chunki:

{= narx chekli daromaddan yuqori
~ narx chekli daromaddan pastdir.
~ chekli xarajat o‘rtacha xarajatlardan past
~ chekli xarajat o‘rtacha xarajatdan yuqoridir }

Qaysi hollarda firma iste’molchi ortiqchaligini to‘liq egallashi mumkin

{= Narx diskrinimatsiyasini qo‘llaganda
~ Monopollashgan bozor sharoitida
~ Chekli daromad va chekli xarajatlar o‘rtasida farqni maksimallashtiradigan bo‘lsa
~ Yalpi foydani maksimallashtirsa }

Foydani maksimallashtirishga harakat qilayotgan monopolist o‘z mahsulotining narxini pasaytiradi, agar:

{= Chekli daromad chekli xarajatdan katta bo‘lsa..
~ O‘rtacha xarajatlar tushib borsa.
~ Reklama xarajatlari ko‘payib ketsa.
~ Chekli daromad chekli xarajatga teng bo‘lsa.. }

Qaysi hollarda monopolist foydani maksimallashtirishga erishishi mumkin?

{= Chekli daromad chekli xarajatga teng bo‘lganda.
~ Chekli xarajatlar mahsulotning narxiga teng bo‘lganda.
~ Chekli xarajat umumiy xarajatga teng bo‘lganda.
~ Chekli daromad umumiy xarajatga teng bo‘lganda. }

Maksimal foydani ko‘zlab xarakat qilayotgan firma qo‘shimcha ishchilarni yollaydi, agar:

{= Pul ko‘rinishidagi mehnatning chekli mahsuloti ish xaqidan yuqori bo‘lsa.
~ Umumiy tushum umumiy xarajatdan past bo‘lsa.
~ Qiymat ko‘rinishidagi chekli mahsulotning miqdori pasayganda.
~ Qiymat ko‘rinishidagi chekli mahsulotning miqdori ko‘tarilganda. }

Quyidagi tenliklardan qaysi biri bajarilguncha monopolist firma qo‘shimcha ishchilarni yollayveradi:

{= Chekli daromadning mehnatning chekli mahsulotiga ko‘paytmasi ish haqiga teng bo‘lsa
~ Narxni mehnatning chekli mahsulotiga ko‘paytmasining ish haqiga nisbati
~ Narxning ish haqiga nisbati mehnatning chekli mahsulotiga teng bo‘lsa
~ Chekli daromadning mehnatning chekli mahsulotiga nisbati ish haqiga teng bo‘lsa }

Ish xaqi stavkasi ko‘tarilganda:

{= Bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo‘lgan talab elastik bo‘lsa.
~ Bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo‘lgan talab mutloq noelastik bo‘lsa.
~ Bandlik miqdori oshadi, agar mehnatga bo‘lgan talab elastik bo‘lsa.
~ Bandlik miqdori oshadi, agar mehnatga bo‘lgan talab noelastik bo‘lsa. }

Maksimal foyda olishni koz‘layotgan firmaning ish xaqi stavkasi qiymat ko‘rinishidagi mehnatning chekli mahsulotga teng bo‘lmaydi, agar:

{= Mehnat bozorida firma monopsonistik mavqega ega bo‘lsa.
~ Firma mahsulotlar bozorida monopolistik mavqega ega bo‘lsa.
~ Ishchilar kasaba uyushmaga birlashgan bo‘lsa.
~ Ishchilar kasaba uyushmaga birlashmagan bo‘lsa. }

Boshqa sharoitlar o‘zgarmas bo‘lgan sharoitda, mehnatga bo‘lgan talab elastikligi kichik bo‘ladi, agar ushbu mahsulotga bo‘lgan talab

{= Noelastik bo‘lsa.
~ Elastik bo‘lsa.
~ Birlik elastik bo‘lsa.
~ Mutloq elastik bo‘lsa. }

Quyidagi qayd etilganlarda qaysi biri mehnatga bo‘lgan talabga ta’sir ko‘rsatmaydi?

{= Inflyatsiya natijasida sodir bo‘lgan nominal ish xaqining o‘zgarishi.
~ Yakunlangan mahsulotga bo‘lgan talab.
~ Ishlab chiqarish texnologiyasi.
~ Mehnatning chekli mahsuloti bilan boshqa resurslarning chekli mahsuloti o‘rtasidagi munosabat. }

Mehnatga bo‘lgan talab elastikligi yuqori bo‘lsa:

{= Tayyor mahsulotning narxga bog‘liq talab elastikligi yuqori bo‘ladi
~ Firma harajatlari tarkibida mehnat harajatlari kamayadi
~ Tayyor mahsulot narxi arzon bo‘ladi
~ Mazkur ishlab chiqarish jarayonida mehnatni kapital bilan almashtirish imkoniyati cheklanadi }

Mehnatga bo’lgan talab elastikligi yuqori bo’lsa:

{= tayor mahsulot narxi arzon bo’ladi
~ firmaning xarajatlarida mehnat xarajatlarining ulushi kamayadi
~ tayor mahsulotning narxga bo’g’liq talab elastikligi yoqori bo’ladi
~ mabjud ishlab chiqarish jarayonida mehnatni kapitalga almashtirish imkoniyati ramayadi }

Boshqa sharoitlar o‘zgarmas bo‘lgan sharoitda yer rentasi o‘sib boradi, agar:

{= Yerga bo‘lgan talab oshsa.
~ Yer narxi arzonlashsa.
~ Yer taklifi ko‘paysa.
~ Yerga bo‘lgan talab qisqarsa. }

Agar nominal foiz stavkasi 10 foizni, inflyatsiya darajasi yiliga 4 foizni tashkil etsa, u holda real foiz stavkasi:

{= 0,06
~ 0,14
~ 2.5%
~ -6% ni tashkil etadi. }

Subyekt o‘z pul mablag‘ini davlat qimmatli qog‘ozlarini sotib olishga sarflaydi, agar:

{= Foiz stavka hozirgiga qaraganda ancha tushadigan bo‘lsa.
~ Foiz stavka hozirgiga qaraganda yetarli darajada ko‘tariladigan bo‘lsa.
~ Foiz stavka dastlabida ko‘tarilib, so‘ngra tushadigan bo‘lsa.
~ Foiz stavka o‘zgarmaydigan bo‘lsa. }

Foiz stavkasini oshirganda:

{= Loyihaning ichki iqoplash normasi foiz stavkaga bog‘liq emas
~ Loyihaning ichki qoplash normasi oshib boradi
~ Yetishtirilgan qishloq xo`jalik mahsulotini sotish;
~ Loyihaning ichki qoplash normasi kamayadi }

Asosiy kapital sirasiga nimalar kiradi:

{= Texnika va texnologiyalar
~ Tashkilotning hisobida mavjud bo‘lgan mablag‘i
~ Davlat obligatsiyalari
~ Tashkilot kassasidagi qoldiq pullar }

Asosiy kapital sirasiga nimalar kiradi

{= texnika va texnologiyalar
~ tashkilotning hisobida mavjud bo’lgan mablag’i
~ davlat obligatsiyalari
~ tashkilot kassasidagi qoldiq pullar }

Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari ko‘paysa, u holda:

{= iqtisodiyot tovar va xizmatlar ishlab chiqarishini ko‘paytirish imkoniga ega bo‘ladi
~ tovar va xizmatlar yoki ishlab chiqarish ko‘payadi
~ ishlab chiqarish texnologiyasi yaxshilanadi
~ hayot kechirish farovonligi oshadi }

Agar resurs taklifi mutloq noelastik bo’lsa, iqtisodiy renta:

{= resurs narxiga teng bo’ladi
~ nolga teng bo’ladi
~ resurs uchun to’lov miqdoriga teng bo’ladi
~ noldan katta bo’ladi }

Yer narxi quyidagilarga bog’liq:

{= yuqoridagi barcha omillar yer narxiga ta’sir qiladi yillik renta hajmiga
~ bank foiz stavkasiga
~ yer sotib oluvchining alternativ daromad hajmiga bog’liq
~ yillik renta hajmiga }

Quyida keltirilganlardan qaysi biri ijtimoiy ne’matga taaluqli emas?

{= Elektr energiY.
~ MilitsiY.
~ Mamlakat mudofaasi.
~ Suv bosishidan himoY. }

Mulkka egalik huquqi nazariyasining asoschisi :

{= R. Kouz
~ A.Smit
~ S. Peyovich
~ O. Uilyamson }

Atrof-muhitni zararlash huquqining taklif egri chizig‘i:

{= Mutloq elastik bo‘lmagan
~ Mutloq elastik
~ Manfiy egiluvchanlikka ega
~ Musbat egiluvchanlikka ega }

Tartibga solinadigan soliqlar tamoyili kim tomonidan taklif qilingan:

{= F. Fon Xayek
~ A.Pigu
~ J.M.Keyns
~ R. Kouz }

Dastlabki makroiqtisodiy tahlil elementlari qo’llangan jadval nomini belgilang?

{= Kene jadvali
~ Mid jadvali
~ Paashe jadvali
~ Ouken jadvali }

“Makroiqtisodiyot” fanining asoschisi kim?

{= J.Keyns
~ A.Ouken
~ R.Solou
~ M.Fridmen }

Makroiqtisodiyotda agregatlash bu - …. .

{= umumlashtirish
~ qiyoslash
~ bashorat
~ takrorlash }

Makroiqtisodiyotda “daromadlar-xarajatlar” va “resurslar-mahsulotlar” oqimini ifodalovchi model nima deb ataladi?

{= Doiraviy aylanish modeli
~ Iqtisodiy qiyinchiliklar modeli
~ Iqtisodiy spiral modeli
~ Davriy rivojlanish modeli }

“Ish bilan bandlilik, foiz va pulning umumiy nazariyasi” asarini kim yozgan?

{= J.Keyns
~ K.Marks
~ J.Sey
~ A.Pigu }

YaIMni hisoblashning nechta usuli bor?

{= 3
~ 4
~ 5
~ 2 }

Qaysi usulda hisoblangan YaIMda yakuniy tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarishning turli bosqichlarida qо‘shilgan qiymatlar yig‘indisi hisoblanadi?

{= ishlab chiqarish usulida
~ taqsimot usulida
~ daromadlar usulida
~ xarajatlar usulida }

Tovar va xizmatlarning davlat xaridiga (G) qaysi turdagi xarajatlar kiritilmaydi?

{= davlatning transfert to’lovlari
~ boshqaruv xarajatlari
~ mudofa xarajatlari
~ davlat korxonalarida tо‘lanadigan ish haqi }

Mamlakatning import va eksport operatsiyalari bо‘yicha xarajatlar о‘rtasidagi farq nima deb ataladi?

{= sof eksport
~ profitsit
~ defitsit
~ restessiya }

Iste’mol, investitsiya, davlat xaridi va sof eksport xarajatlari yig‘indisi nimaga teng?

{= YaIM
~ SIM
~ Xn
~ MD }

SIM nimaga teng?

{= YaIMdan amortizatsiya xarajatlari ayirmasiga
~ MDdan YaIMning ayirmasiga
~ MDdan amortizatsiya xarajatlari ayirmasiga
~ MD va amortizatsiya xarajatlari yig’indisiga }

SMD nimaga teng?

{= YaMDdan amortizatsiya xarajatlari ayirmasiga
~ YaIMdan MDning ayirmasiga
~ YaIM va amortizatsiya xarajatlari yig’indisiga
~ MD va iste’mol xarajatlari yig’indisiga }

Shaxsiy tasarrufdagi daromad nimaga teng?

{= iste’mol va jamg’armaning yig’indisiga
~ investitsiya va jamg’armaning yig’indisiga
~ Iste’mol va amortizatsiya o’rtasidagi farqqa
~ Amortizatsiyа va jamg’armaning ayirmasiga }

Davlat jamg‘armalari 0 dan kichik bo’lsa nima deyiladi?

{= defitsit
~ profitsit
~ muvozanatlashgan
~ rejalashtirilgan }

Davlat jamg‘armalari 0 ga teng bo’lsa nima deyiladi?

{= muvozanatlashgan
~ rejalashtirilmagan
~ defitsit
~ profitsit }

Fisher indeksi nimani ifodalaydi?

{= baho indeksini
~ ishsizlik darajasini
~ investitsion lagni
~ bozor holatini }

Paashe indeksi nima uchun hisoblanadi?

{= inflyatsiya darajasini aniqlash
~ ishsizlik darajasini aniqlash
~ sof foydani aniqlash
~ foiz stavkasini aniqlash }

Laspeyres indeksi nima uchun xisoblanadi?

{= inflyatsiya darajasini aniqlash
~ ishsizlik darajasini aniqlash
~ sof foydani aniqlash
~ foiz stavkasini aniqlash }

Deflyatorni xisoblashni kim fanga kiritgan?

{= Paashe
~ Laspeyres
~ Ouken
~ Fisher }

INIni xisoblashni kim fanga kiritgan?

{= Laspeyres
~ Ouken
~ Fisher
~ Paashe }

YaIM inflyatsiya darajasini xisobga olinganda qanday nomlanadi?

{= real YaIM
~ nominal YaIM
~ MD
~ YaMTD }

YaIM inflyatsiya darajasini xisobga olinmaganda qanday nomlanadi?

{= nominal YaIM
~ MD
~ YaMTD
~ real YaIM }

Ishlab chiqarish, bandlilik va inflyatsiya darajasining davriy tebranishga …………………deyiladi.

{= iqtisodiy davr (sikl)lar
~ iqtisodiy inqirozlar
~ iqtisodiy turg’unlik
~ iqtisodiy yuksalish }

Iqtisodiy davr (sikl)lar necha bosqichdan iborat?

{= 4
~ 3
~ 2
~ 6 }

………….– bu, ishchi kuchining bir qismi bо‘lib, ijtimoiy ishlab chiqarishda band bо‘lmagan, lekin ishlashni hohlovchi va faol ish qidirayotgan aholidir

{= Ishsizlar
~ Korxonalar
~ Uy xo’jaliklari
~ Emigrantlar }

Ishsizlik indeksi qanday topiladi?

{= ishsizlar sonini ishchi kuchi soniga taqsimlab
~ ishchi kuchi sonini ishsizlar soniga taqsimlab
~ umumiy aholi sonini ishchi kuchi soniga taqsimlab
~ ishsizlar sonini umumiy aholi sonidan ayirib }

Ish qidirayotgan yoki yaqin vaqtlar ichida ish bilan ta’minlanishni kutayotgan ishchi kuchi qaysi tur ishsizlikka kiradi?

{= Friksion ishsizlikka
~ Tarkibiy ishsizlikka
~ Davriy ishsizlikka
~ Mavsumiy ishsizlikka }

Ishlab chiqarish strukturasining о‘zgarishi natijasida ishchi kuchiga talab tarkibining о‘zgarishi va oqibatda ishsiz qolganlar qaysi tur ishsizlikka kiradi?

{= Tarkibiy ishsizlikka
~ Mavsumiy ishsizlikka
~ Friksion ishsizlikka
~ Davriy ishsizlikka }

Asosan ishlab chiqarishning pasayishi natijasida ishchi kuchiga bо‘lgan talabning kamayishidan paydo bо‘ladigan ishsizlik qanday ataladi?

{= Davriy ishsizlik
~ Friksion ishsizlik
~ Mavsumiy ishsizlik
~ Tarkibiy ishsizlik }

Barcha mavjud resurslardan tо‘liq foydalanish yoki ishsizlikning tabiiy darajasi holatida iqtisodiyotda yaratilishi mumkin bо‘lgan mahsulot hajmini iqtisodiyotning ……………… deb ataladi

{= ishlab chiqarish potensiali
~ ishlab chiqarish xarajatlari
~ ishlab chiqarish daromadlari
~ ishlab chiqarish uzilishi }

Ishsizlik darajasi va YaIM uzilishi о‘rtasidagi miqdoriy nisbatni qaysi iqtisodchi olim matematik holda isbotlab bergan?

{= A.Ouken
~ J.Keyns
~ V.Leontev
~ D.Ricardo }

A.Ouken qonuniga ko’ra, davriy ishsizlik 1 foizni tashkil etsa, milliy iqtisodiyot YaIMni necha foizga kam yaratadi?

{= 2,5
~ 2
~ 3,5
~ 3 }

Inflyatsiya so’zining lug’aviy ma’nosi nima?

{= shishish
~ qayrilish
~ kamayish
~ pasayish }

Ma’lum davr mobaynida mamlakatda baholar о‘rtacha (umumiy) darajasining barqaror о‘sishi, pulning xarid qobiliyatini uzoq muddatli pasayishi nima deb ataladi?

{= inflyatsiya
~ adaptatsiya
~ konsignatsiya
~ deflyatsiya }

Qaysi usul narxlarning barqaror о‘sishi sharoitida inflyatsiya darajasi necha yilda ikki baravarga oshishini aniqlash imkonini beradi?

{= 70-miqdor qoidasi
~ Iste’mol narxlari indeksi
~ Deflyator
~ Fisher indeksi }

Iqtisodiyotda talab keskin oshib ketishi va uni ishlab chiqarishning real hajmi bilan qondirish mumkin bо‘lmay qolgan sharoitlarda kelib chiqadigan inflyatsiya turini belgilang?

{= Talab inflyatsiyasi
~ Taklif inflyatsiyasi
~ Kutilayotgan inflyatsiya
~ Kutilmagan inflyatsiya }

Giperinflyatsiyaning rasmiy mezoni qaysi iqtisodchi olim tomonidan kiritilgan?

{= F.Kegan
~ J.Keyns
~ A.Marshal
~ T.Maltus }

Ishsizlik va inflyatsiya kо‘rsatkichlari о‘rtasidagi о‘zaro bog‘liqlikni qaysi chiziq ifodalaydi?

{= Fillips egri chizig’i
~ Lorens egri chizig’i
~ Pigu egri chizig’i
~ Xansen egri chizig’i }

…………… – baholar umumiy darajasini barqarorlashtirish, inflyatsion keskinlikni yumshatishga yо‘naltirilgan makroiqtisodiy siyosat

{= Aksilinflyatsiya siyosati
~ Adaptatsiya siyosati
~ Deformatsiya siyosati
~ Graduallash siyosati }

Daromadlarning va baholarning nominal darajalarini о‘zgartirmagan holda eski pullarni belgilangan nisbatda yangisiga almashtirishtirish nima deb ataladi?

{= Karaxt qilib davolash
~ Graduallash
~ Adaptatsiya
~ Demping }

Monetaristlar tomonidan taklif qilinayotgan aksilinflyatsiya siyosatiya’ni inflyatsiya sur’atlarini asta sekinlik bilan pasaytirib borish qanday ataladi?

{= Graduallash
~ Demping
~ Adaptatsiya
~ Karaxt qilib davolash }

……….. shuni bildiradiki, yalpi talabning egri chiziq bо‘yicha surilishi narxlar darajasi о‘zgarishining foiz stavkasiga bо‘lgan ta’siriga bog‘liq.

{= Foiz stavkasi samarasi
~ Import xaridlar samarasi
~ Real kassa qoldiqlari samarasi
~ Boylik samarasi }

………………. shuni bildiradiki, narxlar darajasining oshishi, jamg‘arilgan moliyaviy aktivlar (omonatlar, obligatsiyalar) real xarid qobiliyatini pasaytirib yuboradi.

{= Boylik samarasi yoki real kassa qoldiqlari samarasi
~ Foiz stavkasi samarasi
~ Import xaridlar samarasi
~ Eksport samarasi }

………………………. shuni bildiradiki, biror mamlakatda tovar va xizmatlarning ichki narxlari tashqi narxlarga nisbatan oshib borsa, shu mamlakatda ishlab chiqarilayotgan tovar va xizmatlarga talab kamayadi va о‘z navbatida shu mamlakatda import mahsulotlarga bо‘lgan talab oshadi.

{= Import xaridlar samarasi
~ Foiz stavkasi samarasi
~ Boylik samarasi
~ Import xaridlar samarasi }

Qaysi model umumiy makroiqtisodiy muvozanat modeli bо‘lib, milliy bozorni qisqa va uzoq muddatga tahlil qilish imkonini beradi?

{= AD-AS modeli
~ Ouken modeli
~ IS-LM modeli
~ Akselerator modeli }

Ixtiyordagi yoki shaxsiy tasarrufdagi daromad nimaga teng?

{= Iste’mol va jamg’arma yig’indisiga
~ Daromad va jamg’arma ayirmasiga
~ Daromad va jamg’arma yig’indisiga
~ Iste’mol va jamg’arma ayirmasiga }

Iste’molga о‘rtacha moyillik deganda …………………. tushuniladi

{= tasarrufidagi daromaddagi iste’mol xarajatlarining ulushi
~ tasarrufidagi daromaddagi jamg’armaning ulushi
~ iste’mol va jamg’armaning ayirmasi
~ iste’mol va jamg’armaning yig’indisi }

Hali buyumlashmagan, lekin ishlab chiqarish vositalariga qо‘yilgan kapital nima deyiladi?

{= Investitsiya
~ Daromad
~ Iste’mol
~ Transfert }

Investitsiyalar hajmining YaIM yoki daromadlar darajasiga bog‘liqligini qaysi model aks ettiradi?

{= Akselerator modeli
~ AD-AS modeli
~ IS-LM modeli
~ Kembridj modeli }

Qaysi nazariyaga ko’ra bozor mexanizmi yalpi talab va yalpi taklif muvozanatini doimiy barqaror ushlab tura olmasligi e’tirof etiladi?

{= Keyns nazariyasida
~ Klassik nazariyada
~ Maltus nazariyasida
~ Xansen nazariyasida }

“Daromadlar - xarajatlar” modeli – ……

{= Keyns xochi
~ Kuznets topishmog’i
~ Fesher samarasi
~ Likvidlilik tuzog’i }

Yalpi talabning yetishmasligi iqtisodiyotga qanday ta’sir kо‘rsatadi?

{= depressiv
~ progressiv
~ ta’siri yo’q
~ deformativ }

…………… - iqtisodiy beqarorlik omili hisoblanadi.

{= Multiplikator
~ Akselerator
~ Baho shoki
~ Soliq stavkasi }

Iqtisodiy tebranishlar darajasini kuchaytiruvchi omil nima?

{= Multiplikator
~ Akselerator
~ Baho shoki
~ Soliq stavkasi }

YaIMni tо‘liq bandlilikning noinflyatsion darajasiga qadar о‘stirish uchun jami talab (jami xarajatlar) kо‘paytirilishi zarur bо‘lgan miqdor ……………….. uzilish deyiladi.

{= retsession
~ inflyatsion
~ stagnatsion
~ investitsion }

Undan qutilish yо‘li bilan foydalanish mumkin bо‘lgan yagona tovar bu - ….. .

{= Pul
~ Avtomobil
~ Turar-joy
~ Qimmatli qog’oz }

Pulning likvidliligi deganda nimani tushunasiz?

{= Almashish qobiliyatini
~ Jamg’arilish xususiyatini
~ Qiymat o’lchoviligi
~ Jahon puli ekanligini }

Bank tizimidan tashqaridagi naqd pullar va zarur bо‘lganda iqtisodiy agentlar bitimlar uchun ishlatishi mumkin bо‘lgan depozitlar yig’indisi qanday ataladi?

{= Pul taklifi deyiladi
~ Pulga talab deyiladi
~ Pul multiplikatori deyiladi
~ Pul emissiyasi deyiladi }

Pul taklifining pul bazasiga nisbati nima?

{= pul multiplikatori
~ pul taklifi
~ pul bazasi
~ depozit }

Pul bozorida muvozanat nuqtani nima belgilaydi?

{= foiz stavkasi
~ soliq stavkasi
~ depozitlar miqdori
~ pul agregatlari }

……………. – bu, pul yoki natura kо‘rinishidagi yordam turi bо‘lib, byudjet va byudjetdan tashqari fondlardan kо‘rsatiladi.

{= subsidiyalar
~ dotatsiyalar
~ subvensiyalar
~ transfertlar }

Progressiv soliq stavkasining mohiyati?

{= o’suvchi
~ kamayuvchi
~ o’zgarmas
~ 0 ga teng }

Regressiv soliq stavkasining mohiyati?

{= kamayuvchi
~ o’zgarmas
~ 0 ga teng
~ o’suvchi }

…………. deganda noinflyatsion YaIM ishlab chiqarish sharoitida iqtisodiyotda tо‘liq bandlilikni, tо‘lov balansining muvozanatini va iqtisodiy о‘sishni ta’minlashga qaratilgan davlat xarajatlari va soliqlarini о‘zgartirishni о‘z ichiga olgan chora tadbirlar tushuniladi.

{= Byudjet-soliq siyosati
~ Pul-kredit siyosati
~ Barqarorlashtirish shartlari
~ Taraqqiyot kafolatlari }

Qaysi tur soliq stavkasi soliq tizimi multiplikatori samarasini yumshatadi?

{= progressiv
~ regressiv
~ mulkdan olinadigan
~ oborotdan olinadigan }

Hukumatning bandlik darajasi, ishlab chiqarish hajmi, inflyatsiya sur’atlari va tо‘lov balansi holatini о‘zgartirishga yо‘naltirilgan maxsus qarorlarni qabul qilishi natijasida davlat xarajatlari, soliqlar va davlat byudjeti qoldig‘ini maqsadli о‘zgartirishi ……… deyiladi

{= diskret fiskal siyosat
~ nodiskret fiskal siyosat
~ passiv fiskal siyosat
~ aktiv fiskal siyosat }

Markaziy bankning bosh maqsadi nimadan iborat?

{= valyutaning barqarorligini ta’minlash
~ kredit berishni ta’minlash
~ valyuta kursini belgilash
~ omonatga pul olish ta’minlash }

Quyidagilardan qaysi monetar siyosatni hamda valyutani tartibga solish sohasidagi siyosatni shakllantirish, qabul qilish va amalga oshirish bilan shug’ullanadi?

{= bank
~ g’aznachilik
~ moliya
~ mahkama }

………………. deganda, tо‘liq bandlik sharoitida YaIMni ishlab chiqarishga inflyatsiyaning ta’sirini kamaytirish yoki bartaraf etish maqsadida muomaladagi pul miqdorini о‘zgartirishga qaratilgan chora-tadbirlar tushuniladi.

{= Pul-kredit siyosati
~ Byudjet-soliq siyosati
~ Strategik rejalashtirish
~ Barqaror rivojlanish }

Majburiy bank zahirasi meyorini kо‘tarish pul taklifini ……… .

{= kamaytiradi
~ ko’paytiradi
~ o’zgartirmaydi
~ aylanishini tezlashtiradi }

……………………….. – Markaziy bank tomonidan davlat obligatsiyalarini (qimmatli qog‘ozlarni) tijorat banklari va aholidan sotib olish va ularga sotish bо‘yicha operatsiyalardir

{= Ochiq bozordagi operatsiyalar
~ Majburiy zahiralash nornasi
~ Pul emissiyasi
~ Hisob stavkasi }

Pul taklifini oshirishga qaratilgan siyosat nima deyiladi?

{= Yumshoq pul-kredit siyosati
~ Qattiq pul-kredit siyosati
~ Soliq siyosati
~ Fiskal siyosat }

Pul taklifini kamayrishga qaratilgan siyosat nima deyiladi?

{= Qattiq pul-kredit siyosati
~ Yumshoq pul-kredit siyosati
~ Fiskal siyosat
~ Soliq siyosati }

Tovar va pul bozorida umumiy muvozanatga erishish shartlari va makroiqtisodiy siyosat tadbirlarining bu ikki bozorga ta’sirini umumlashtirib о‘rganish qaysi model yordamida bajariladi?

{= IS-LM modeli
~ AD-AS modeli
~ Domar modeli
~ Xarrod modeli }

Yalpi talab funksiyasini belgilovchi iqtisodiy omillarni aniqlash imkonini beruvchi tovar-pul muvozanati modelini qanday nomlanadi?

{= IS-LM modeli
~ AD-AS modeli
~ A.Solou modeli
~ Xarrod modeli }

Kens xochi va investitsiya funksiyasi grafiklari yordamida nimani keltirib chiqarish mumkin?

{= IS-egri chizig’ini
~ LM- egri chizig’ini
~ AD-egri chizig’ini
~ AS-egri chizig’ini }

LM-egri chizig’i tenglamasi qanday topiladi?

{= pulga talab funksiyasini R va Yga nisbatan echiladi
~ pul taklifi funksiyasini R va Yga nisbatan echiladi
~ pulga talab funksiyasini I va Rga nisbatan echiladi
~ pulga talab funksiyasini I va Yga nisbatan echiladi }

Investitsiyalarga talab foiz stakasi о‘zgarishiga ta’sirchan (elastik) bо‘lmagan, masalan investorlar kelajakdagi bozor konyukturasining noaniqligi sababli о‘z investitsiyalari istiqboliga tushkun baho bersalar qanday vaziyat yuzaga keladi?

{= Investitsion tuzoq
~ Investitsion tuzoq
~ Retsession uzilish
~ Inflyatsion uzilish }

Iqtisodiy о‘sish qо‘shimcha resurslarni jalb etish hisobiga ta’minlansa va jamiyatdagi resurslardan foydalanishning shakllangan о‘rtacha samaradorligi darajasini oshirmasa ……………….. deb ataladi

{= ekstensiv iqtisodiy о‘sish
~ intensiv iqtisodiy о‘sish
~ integral iqtisodiy о‘sish
~ progressiv iqtisodiy о‘sish }

Kimning modelida yalpi taklif Kobb-Duglasning ishlab chiqarish funksiya bilan ifodalangan?

{= Solou modelida
~ IS-LM modelida
~ AD-AS modelida
~ Xarrod modelida }

Kimning modelida yalpi taklif Kobb-Duglasning ishlab chiqarish funksiya bilan ifodalangan?

{= Solou modelida
~ IS-LM modelida
~ AD-AS modelida
~ Xarrod modelida }

A.Lyuis o‘z modelini qaysi mamlakatlar uchun tо‘g‘ri kelmaydi deb hisoblagan?

{= industrial bosqichni о‘tgan g‘arbiy mamlakatlar
~ agrar bosqichdagi mamlakatlar
~ savdo-sotiq rivojlangan mamlakatlar
~ yopiq iqtisodiyotga ega mamlakatlar }

“Iqtisodiy о‘sishning neoklassik nazariyasi” asarining muallifi kim?

{= J.Mid
~ R.Solou
~ D.Ricardo
~ J.Keyns }

Kim Kobb-Duglas funksiyasining zamonaviylashtirilgan variantidan foydalanib, barqaror dinamik muvozanat imkoniyati tenglamasini keltirib chiqardi?

{= J.Mid
~ R.Solou
~ D.Ricardo
~ J.Keyns }

A.Lyuis o‘z modelini qaysi mamlakatlar uchun ishlab chiqqan?

{= rivojlanayotgan
~ rivojlanmagan
~ agrarlashgan
~ sanoatlashgan }

Mahsulotlarni chet mamlakatlarga chiqarib sotish nima deyiladi?

{= Eksport
~ Import
~ Reeksport
~ Reimport }

Avval import qilingan va qayta ishlov berilmagan mahsulotni chet elga olib chiqib sotish - ……….. deyiladi.

{= reeksport
~ import
~ eksport
~ reimport }

Mutlaq ustunlik nazariyasini kim yaratgan?

{= A.Smit
~ J.Keyns
~ J.Sey
~ K.Marks }

Xeksher-Olin konsepsiyasiga zid keladigan vaziyat fanda qanday nom oldi?

{= ”Leontyev taajjubi”
~ “Tejamkorlik paradoksi”
~ “Oltin qoida”
~ “Daromadlar tengsizligi” }

Import va eksport bojlarini joriy qilish tashqi savdoni cheklashning qaysi turiga kiradi?

{= ta’rif
~ nota’rif
~ kvotalash
~ litsenziyalash }

Kvota nima?

{= Miqdoran cheklash
~ Qiymatini cheklash
~ Tarkiban yangilash
~ Qiymatini belgilash }

………… — ma’lum davr mobaynida mamlakat rezidentlari va tashqi dunyo о‘rtasida bо‘ladigan bitimlar statistik qayd qilingan xujjatdir.

{= Tо‘lov balansi
~ Kvotalash
~ Xisobot
~ Depo }

Aktivlarni sotishdan tushadigan barcha tushumlardan xorijiy aktivlarni sotib olishga qilingan xarajatlar ayirmasi nimani bildiradi?

{= Kapital xarakati balansi
~ Jami xorijiy passivlar
~ Joriy aktivlar xarakati balansi
~ Sof milliy aktivlar }

………………. – bu, milliy rezidentlar tomonidan egallab turilgan xorij aktivlari va xorijliklar egalik qilgan mamlakat aktivlari о‘rtasidagi farq

{= Sof xorijiy aktivlar
~ Jami xorijiy aktivlar
~ Sof milliy aktivlar
~ Jami milliy aktivlar }

………. …………….. - bu, xalqaro ayirboshlashning barcha shakllariga xizmat qilishga va ularning samarali rivojlanashini ta’minlashga qaratilgan mamlakatlar о‘rtasidagi valyuta munosabatlarining yig‘indisidir.

{= Jahon valyuta tizimi
~ Butunjahon savdo tizimi
~ Dunyo banklari uyushmasi
~ Bazel qo’mitasi }

……………….. – bu, amaldagi kurs bо‘yicha har qanday boshqa xorijiy valyuta erkin va cheklanmagan miqdorda ayirboshlanadigan valyutadir.

{= Erkin konvertirlanadigan valyuta
~ Konvertirlanmaydigan valyuta
~ Qisman konvertirlanadigan valyuta
~ To’g’ri kotirovka }

…………….. – bu, faqat ba’zi xorijiy valyutalarga almashtiriladigan va xalqaro tо‘lov oborotini qisman qamrab oladigan milliy valyutadir.

{= Qisman konvertirlanadigan valyuta
~ Erkin konvertirlanadigan valyuta
~ Konvertirlanmaydigan valyuta
~ Teskari kotirovka }

……………. – bu, bir mamlakat pul birligining boshqa mamlakatlar pul birligida ifodalangan bahosidir

{= valyuta kursi
~ konvertatsiya
~ valyuta pariteti
~ valyutaning harid qobiliyati }

…………….. kichik ochiq iqtisodiyot modeli bо‘lib qayd qilingan va suzib yuruvchi valyuta kurslari sharoitida iqtisodiy siyosatning turldi kо‘rinishlarini amalga oshirish natijalarini baholash maqsadida qо‘llaniladi.

{= Mandell-Fleming modeli
~ IS-LM modeli
~ AD-AS modeli
~ R.Solou modeli }