Hamza imomberdiyev

Xalqda: “Birovga chuqur qazisang, unga oʻzing qulaysan”, degan naql bor. Bu borada “Kalila va Dimna”da juda ibratomuz bir hikoya bor. U har qanday odamga taʼsir qiladi:

• 
  Xalqda: “Birovga chuqur qazisang, unga oʻzing qulaysan”, degan naql bor. Bu borada “Kalila va Dimna”da juda ibratomuz bir hikoya bor. U har qanday odamga taʼsir qiladi:
  
• 
  “Bir kuni Qoraquloq oʻrmon chetiga chiqib oʻtirgan edi, bir sichqonning jahd-u jadal bilan daraxt tomirini kemirayotganini koʻrib qoladi.
  
• 
  Daraxt tilga kirib unga dedi:
  
• 
  – Ey, dilozor va sitamkor! Nima uchun jonim rishtalarini qirqyapsan?
  

Sichqon uning nola-yu zoriga eʼtibor bermay, oʻz ishini davom ettiraverdi. Nogah bir burchakdan ilon chiqib, sichqonga hamla qildi va bir zumda yutib yubordi. Qoraquloq bu voqeadan “Dilozorning jazosi ozor ekan”, degan xulosa chiqarib oldi.

• 
  Sichqon uning nola-yu zoriga eʼtibor bermay, oʻz ishini davom ettiraverdi. Nogah bir burchakdan ilon chiqib, sichqonga hamla qildi va bir zumda yutib yubordi. Qoraquloq bu voqeadan “Dilozorning jazosi ozor ekan”, degan xulosa chiqarib oldi.
  
• 
  Shu vaqt bir tarafdan tipratikan kelib, ilonning dumidan tishladi-yu, boshini ichiga tortib gʻujanak boʻlib oldi. Ilon jahl bilan unga oʻzini ura boshlagan edi, aʼzoyi badanini tikanlar pora-pora qilib yubordi. Ilon oʻsha zahoti oʻldi. Qoraquloq bundan ibrat darsi oldi. Ilon oʻlgach, tipratikan boshini chiqarib, uning yaxshiyaxshi joyidan tanlab yedi. Qorni toʻygach, daraxt soyasida koptokdek boʻlib yumalab, huzur qilib yotgan edi, nogah bir och tulki kelib qoldi. 
  

 Tipratikan yomgʻir yogʻyapti shekilli deb oʻylab, boshini chiqargan ham ediki, tulki bir hamla bilan uni choʻrt uzdi, boʻshashib qorni ochilib qolgan tipratikanni ishtaha bilan yeb oldi. Shu vaqt boʻriga oʻxshagan vahshiy bir it kelib, tulkini turgan yerida boʻgʻib, uning goʻshti bilan ochligini qondirdi.

• 
   Tipratikan yomgʻir yogʻyapti shekilli deb oʻylab, boshini chiqargan ham ediki, tulki bir hamla bilan uni choʻrt uzdi, boʻshashib qorni ochilib qolgan tipratikanni ishtaha bilan yeb oldi. Shu vaqt boʻriga oʻxshagan vahshiy bir it kelib, tulkini turgan yerida boʻgʻib, uning goʻshti bilan ochligini qondirdi.
  
• 
  Qoraquloq bu ajoyibotlarni koʻrib, hayron qolib yotar edi.
  
• 
  It endi dam olishga hozirlik koʻrayotganda bir qoplon kelib, uning siynasidan oldi. Qoplon hali itni tugatmagan ham edi, ovchi kelib, bir oʻq bilan uni tinchitdi. Qoplonning joni hali uzilmagan edi, u yerdan bir otliq oʻtib qoldi.