Har XIL ishorali sonlarni qo‘shish 1

---

1 

 

HAR XIL ISHORALI SONLARNI QO‘SHISH 

 

1.  1) Har xil ishorali butun sonlarni qo‘shish qoidalarini ayting. 

      Son o‘qida tushuntiring. 

      2) Qarama

⎼qarshi sonlar yig‘indisi nechaga teng? 

      3) Son va nolning yig‘indisi nimaga teng? 

       Qo‘shishni bajaring (932—934): 

2.  

      

 

     

 

3.  

      

 

4.  

     

     

  

  

 

5. Misollarda tushuntiring. Qachon ikki sonning yig‘indisi: 

     1)  a) hamma vaqt musbat; b) hamma vaqt manfiy bo‘ladi? 

2)  a) musbat ham; b) manfiy ham bo‘lishi mumkin? 

6. Sonni, mumkin bo‘lsa: 1) ikkita manfiy; 2) musbat va manfiy sonning yig‘indisi 

ko‘rinishida yozing:   

⎼2; ⎼8; ⎼100; ⎼9,5;  

 

 

    

 

 

 

Namuna:  1)  

⎼28 = (⎼8) + (⎼20) = (⎼21) + (⎼7) = ...   .  

                 2) 

⎼2 = (⎼3) + (+l) = (+43) + 45)=   ... . 

---

2 

 

7. Jadvalni to‘ldiring: 

 

8. Jadvalni to‘ldiring: 

 

9. Yig‘indini toping: 

     

 

      Eslatma!      Yozuvni  qisqaroq  qilish  uchun,  odatda,  musbat  qo‘shiluvchi  oldidagi 

«+» ishorasi yozilmaydi. 

     Birinchi qo‘shiluvchi manfiy son bo‘lsa, uni qavsga olib yozish shart emas. 

     Masalan, (

⎼8) + (+4) o‘rniga ⎼8 + 4; (⎼31) + (⎼9) o‘rniga esa ⎼31 + (⎼9) yoziladi. 

10. Yig‘indini toping: 

      

 

11.  (

⎼3,14) sonning butun qismini toping. 

---

3 

 

        Y e c h i s h .   Sonning  butun  qismi-shu  sondan  katta  bo‘lmagan  eng  katta 

butun son. (

⎼3,14) dan katta bo‘lmagan eng katta butun son (⎼4) ga teng.      

      Javob:  

⎼4. 

12. Sonlarning butun qismini toping:

   

 

 

    

 

 

         

 

 

         

13. * o‘rniga >, <, = belgilaridan mosini qo‘ying: 

   

 

14. Jadvalni to‘ldiring: 

 

15. Ifodalarning son qiymatlarini taqqoslang: 

    

     

    

 

16. 37 soni 5 ta 3 yordamida yozilgan: 

             

 

 

  

      Qavslar va arifmetik amallardan foydalanib, 37 ni 5 ta 3 yordamida ifodalashning 

boshqa usullarini toping. Ko‘paytuvchilarning o‘rinlari almashgan hol boshqa usulga 

kirmaydi. 

17. Namunadan foydalanib, hisoblang: 

     

         

     

 

      Yig‘indini toping (18

⎼20): 

18.  

     

 

     

 

---

4 

 

19.  

     

 

     

 

20.  

      

 

     

 

21. * o‘rniga >, <, = belgilaridan mosini qo‘ying: 

  

 

   

 

22. Sonlarni qo‘shing: 

  

 

23.  Sonni,  mumkin  bo‘lsa:  1)  ikkita  manfiy;  2)  musbat  va  manfiy  qo‘shiluvchilar 

yig‘indisi ko‘rinishida tasvirlang: