Havoning absalyut va nisbiy namligini aniqlash

Havoning absalyut va nisbiy namligini aniqlash.

1. Nam havo xususiyatlarini oprganishdan maqsad - qishloq va suv xopjaligi inshootlarida, binolarida, issiqlik va energetik mashinalari ishlash jarayonlariga nam havo tarkibidagi suv bugpi va issiqlik miqdorlari tapsiri, ularning parametrlarini hisoblash, psixrometr, gigrometr va anemometr oplchov asboblari yordamida nam havoning Hd –diagrammadagi parametrlarini topish, hisoblash tartiblarini bilish haqida asosiy tushunchalar, psixrometr (haroratlar farqini oplchash), gigrometr (namlikni oplchash) va anemometr (havo sarfini oplchash) asboblarining tuzilishini oprganish, ishlash tartiblarini tekshirish, foydalanish koprsatkichlarini aniqlash va talabalarning nam havo haqidagi tassavurini mustahkamlashdan iborat.

Havoning absolyut namligi deb suv bugpining bir metr kub (m 3 ) havo 6 tarkibidagi massaviy (massa birligidagi) miqdoriga aytiladi (berilgan havo bosimi Rb va harorati T uchun). Bir metr kub nam havo tarkibidagi suv bugpi opzining parsialbosimi bilan bir metr kub hajmni egallashligini (1) hisobga olib, absolyut namlik berilgan bugpning parsialbosimi va havo harorati uchun son jihatdan bugpning zichligiga yoki solishtirma ogpirligiga teng.

Havoning nisbiy namligi deb havoning berilgan absolyut namligi Rb qiymatining havoning berilgan haroratdagi boplishi mumkin boplgan maksimal absolyut namligi Rmax qiymatiga nisbati olinadi. Nisbiy namlik φ bilan belgilanadi. Ko’p holatlarda ham nisbiy namlikni foizlarda ifodalanadi.

SHudring nuqtasi haqida tushuncha Agar topyingan nam havo haroratini kamaytirsak, uning bosimini doimiy saqlasak (tabiiyki, bu holda bugpning parsialbosimi doimiy saqlanadi, masalan, rasm-3 dagi 1-7 chiziq bopyicha), topyinish holatiga yetamiz (7 nuqta). Sovutishni davom ettirsak havodan shudring shaklida nam ajraladi va bugpning parsialbosimi kamayadi. Ushbu holatdagi bugpning parsialbosimi Rp ga topgpri keladigan topyinish harorati shudring nuqtasi deyiladi va tsh bilan belgilanadi. (rasm-3). SHudring harorati gigrometr yordamida aniqlanishi mumkin. Gigrometr bu yupqa 9 devorli metall silindr boplib, tashqi tomondan silliqlangan. Silindr ichida efir bugplanadi va harorat pasayib boradiki toki silindrning silliqlangan tashqi sirtida shudring hosil bopladi. Efir harorati (ushbu holat uchun belgilab qopyiladi) shudring nutasiga mos keladi. Topyingan bugp jadvalidan foydalanib mos ravishda topyinish bosimini aniqlash mumkin, qaysiki nam havo tarkibidagi bugpning parsialbosimi Rp ga teng. Ushbu jadvaldan havo haroratiga topgpri keladigan topyinish bosimi ham aniqlanadi. (7a) ifodadan havoning nisbiy namligi φ aniqldanadi. Boshqa turdagi gigrometr ishlashi bapzi moddalarning havo namligiga nisbatan opz chiziqli oplchamlarini opzgartirish xususiyatlariga asoslangan. Jumladan ushbu xususiyatlarga insonning yogpsizlartirilgan sochlari ega (sochli gigrometr). Amaliyotda havoning nisbiy namligini aniqlash uchun psixrometrasbobi ishlatiladi.