Hayot faoliyati xavfsizligining xuquqiy

Majburiy tibbiy ko‘riklar 
Ish beruvchi o‘n sakkiz yoshga to‘lmagan shaxslarning va umumiy belgilangan 
pensiya yoshiga etgan shaxslarning, nogironlarning, shuningdek bir qator kasblar va 
ishlab chiqarishlar xodimlarining O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash 
vazirligi tomonidan belgilangan tartibda dastlabki tarzda (ishga kirayotganda) va 
davriy (mehnat faoliyati davomida) majburiy tibbiy ko‘riklardan o‘tkazilishini 
tashkil etishi shart. 
Tibbiy ko‘riklar tashkilotlarga tibbiy xizmatlar ko‘rsatuvchi davolash-
profilaktika muassasalari tomonidan, bunday muassasalar mavjud bo‘lmagan 
taqdirda esa tashkilot joylashgan erdagi hududiy davolash-profilaktika muassasasi 
tomonidan o‘tkaziladi. 
Qonun hujjatlariga muvofiq majburiy tibbiy ko‘riklardan o‘tishi lozim bo‘lgan 
shaxslar boshqa ishga o‘tkazilgan taqdirda ham tibbiy ko‘riklarni o‘tkazish 
majburiyati ish beruvchining zimmasiga yuklatiladi. 
Tibbiy ko‘riklardan o‘tilishi munosabati bilan xodimlar chiqimdor 
bo‘lmaydilar. 
Xodimlar tibbiy ko‘riklardan o‘tishdan bo‘yin tovlashga haqli emas. 
Xodimlar tibbiy ko‘riklardan o‘tishdan bo‘yin tovlagan yoki ular o‘tkazilgan 
tekshiruvlar natijalariga ko‘ra tibbiy komissiyalar tomonidan berilgan tavsiyalarni 
bajarmagan taqdirda ish beruvchi ularni ishga qo‘ymaslikka haqli. 
Agar xodim o‘z sog‘lig‘ining holati mehnat sharoitlari bilan bog‘liq holda 
yomonlashgan deb hisoblasa, u navbatdan tashqari tibbiy ko‘rik o‘tkazilishini talab 
qilish huquqiga ega. 
Tibbiy ko‘riklarni o‘tkazish vaqtida xodimning ish joyi (lavozimi) va o‘rtacha 
oylik ish haqi saqlanadi. 
Xodimlarga mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha yo‘l-yo‘riqlar berish va 
ularni o‘qitish  
Ish beruvchi barcha yangi ishga kirayotgan, shuningdek boshqa ishga 
o‘tkazilayotgan xodimlar uchun mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha yo‘l-yo‘riqlar 
berishi, ishlarni bajarishning xavfsiz uslublari va usullarini hamda baxtsiz 
hodisalardan jabrlanganlarga yordam ko‘rsatishga o‘qitishni tashkil etishi shart. 
Xavfliligi yuqori bo‘lgan ishlab chiqarishga ishga kirayotgan yoki kasbiy 
tanlov talab etiladigan ishga kirayotgan xodimlar uchun ishlarni bajarishning xavfsiz 
uslublari va usullariga dastlabki tarzda tayyorlash, kasb bo‘yicha imtihonlar 
topshirgan holda bir oy mobaynida stajirovka va so‘ngra mehnatni muhofaza qilish 
masalalari bo‘yicha davriy attestatsiya o‘tkaziladi. 
Tashkilotlarning xodimlari, shu jumladan rahbarlari o‘z kasblari va ish turlari 
uchun mehnatni muhofaza qilishning davlat boshqaruvini amalga oshiruvchi davlat 

---

organlari tomonidan belgilangan tartibda hamda muddatlarda mehnatni muhofaza 
qilish masalalari bo‘yicha o‘quvdan o‘tishi, yo‘l-yo‘riqlar olishi, bilimlari 
tekshirilishi va attestatsiyadan o‘tishi kerak. 
Mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha belgilangan tartibda o‘quvdan o‘tmagan, 
yo‘l-yo‘riqlar olmagan va bilimlari tekshirilmagan shaxslarni ishga qo‘yish 
taqiqlanadi. 
Nazorat savollari. 
 
1. Mehnatni muhofaza qilish to`g`risidagi qonunning 25-moddasida nima 
haqida gapirilgan. 
2. Mehnat kodeksi necha moddadan iborat. 
3. Ish beruvchinig huquq va majburiyati.