Hayot faoliyati

Yurak to‘xtashining belgilari va alomatlari

-behushlik holati;

-nafas yo‘qligi;

-tomir urmasligi.

Garchi yurak ba’zan yurak xuruji natijasida to‘xtasa ham, u

yurak xurujining biron-bir belgilari yoki alomatlarisiz bexosdan

to‘xtab qolishi mumkin. Buni to‘satdan sodir bo‘lgan o‘lim

deyiladi.

179

Yurak-o‘pka faoliyatini tiklash (reanimatsiya)

Miya va boshqa hayotiy muhim organlar

yurak to‘xtaganidan keyin bir necha

minutgina ishlashi mumkinligini hisobga

olib, jabrlanuvchida faoliyatni tiklash tadbirlarini

(suniy o‘pka ventilyatsiyasini bemorning

to‘shini bosish bilan bir mahalda)

o‘tkazish hamda shoshilinch tibbiy yordam

ko‘rsatish zarur. To‘shni bosish yurak qisqarmayotgan

vaqtda qon aylanishini ta’-

minlaydi. Sun’iy o‘pka ventilyatsiyasi va

to‘shni bosish yurak bilan o‘pkani qisman

bo‘lsa-da ishlashga majbur etadi.

Faoliyatni tiklash tadbirlari malakali

tibbiy yordam yetib kelguniga qadar jabrlanuvchining

miyasini kislorod bilan taminlash

hisobiga tirik qolish imkoniyatini oshiradi.

Faoliyatni tiklashning bunday tadbirlari

o‘tkazilmasa miya 4-6 minut ichida

o‘ladi. Faoliyatni tiklash tadbirlari miya va yurak uchun zarur

bo‘lgan minimal (normaning 25-35 %) miqdordagi qon bilan

ta’minlaydi. Agar jabrlanuvchiga malakali tibbiy yordam tez

ko‘rsatilmasa, faqat faoliyatni tiklash tadbirlari bilan uning

hayotini saqlab qolish imkoniyati juda kam bo‘ladi.