Хисоботи институтдан амалиёт раҳбари

4.Корхона бухгалтерияси тўғрисида Низом,унинг ташкилий шакли,тузулиши, функционал мажбуриятларнинг тақсимланишини ўрганиш
ҳисобчининг ва бухгалтернинг функсионал вазифалари билан танишиш
Жамият бухгалтерия ҳисоби нинг рахбари бошчилигида бухгалтерия ҳисоби
хизматларини ташкил этиш ёки шартнома асосида жалб этилган бухгалтер хизматидан
фойдаланиш, бухгалтерия ҳисобини юритишни ихтисослаштирилган ташкилотга
(аудиторлик ташкилотлари, солиқ маслахатчилари ташкилотлари ва уставид бухгалтерия
ҳисобини юритиш бўйича хизмат кўрсатиш назарда тутилган бошқа ташкилотлар)
шартнома асосида юклаш шакилларидан бирини қўллаган ҳолда корхона
бухгалтериясини юритади.
Бухгалтерия ҳисобида хўжалик фаолияти натижасида содир бўлаётган барча
операциялар ҳужжатлар асосида қайд қилиниб борилади. Хўжаликда оператив раҳбарлик
ва маблағлар ҳаракатини назорат қилиш учун шу маълумотлардан фойдаланилади.
Лекин туман, вилоят ва республикамиз тарққиётини белгилаш учун ҳар бир Жамият раҳбарлари ҳисобот маълумотлари асосида фаолият натижаларини ,маблағларнинг жойланиш , дебитор қарзларнинг ўзгаришини ва шу каби кўрсаткичларни оърганади. Жамият ходимлари учун меҳнат ҳақи ва иқтисодий рагъбатлантиришни яхшилаш учун даромадлилик ҳолати ва унинг ўзгариши қизиқарли.
Мол етказиб берувчилар , кредиторлар , банклар бухгалтерия ҳисоботлари маълумотлари асосида корхонанинг тўловга лаёқатлигини , молиявий барқарор ривожланаётганлигини таҳлил қилади.
Шунинг учун ҳам бухгалтерия ҳисоботи маълумотлари ҳаққоний реал воқеани (суммани) акс эттириши, даромад ва харажатлар ҳисобот даврига мос бўлиши, ҳисобот маълумотлари ўзаро таққослама бўлишлари, ҳамда уз муддатида тузилган бўлиши лозим.
Мамлакатимизда “Бухгалтерия ҳисоби тоъгърисида”ги қонуннинг 11-
моддасига мувофиқ хоъжалик юрутувчи субектларда Бухгалтерия ҳисоби ва ҳисоботини ташкил этишни бухгалтерия ҳисоби субектининг раҳбари амалга оширади . Жамиятлар бухгалтерия ҳисоби хизматининг раҳбари бошчилигида бухгалтерия ҳисоби хизматини ташкил этиш ёки шартнома асосида жалб қилинган бухгалтер хизматидан фойдаланиш , бухгалтерия ҳисобини юритишни ихтисослаштирилган ташкилотга ( аудиторлик ташкилотлари , солиқ маслаҳатчилари ташкилотлари ва уставида бухгалтерия ҳисобини юритиш боъйича хизмат
коърсатиш назарда тутилган бошқа ташкилотлар ) шартнома асосида юклаш
шаклларидан бирини қоъллаган ҳолда корхона бухгалтериясини юритади .
Мен малакавий амалиёти утаган «Сатурн Метал Кайта Ишлаш»
МЧЖда бухгалтерия ҳисобини МЧЖ бош ҳисобчиси Абдурасулов Ж
тамонидан амалга оширади .
Бухгалтерия ҳисоби субектининг раҳбари қуйидагиларни таъминлайди
хўжаликнинг жорий ҳисоб маълумотлари хали етарли эмас. Чунки ҳар бир хўжалик
бухгалтерия ҳисоби маълумотлари , фақат шу хўжалик мулки бўлган маблағлар
ҳолати ва уларнинг манбааларини ифодалайди. Мисол «асосий воситалар» счёти шу хўжаликда қанча сўмга қандай турдаги асосий воситалар борлигини, уларнинг

операциялари натижасида қандай ўзгарганлигини, "Материаллар" счёти эса шу хўжаликда қанча сўмлик ва қандай турдаги,қанча хом-ашё материаллар борлигини ва уларнинг ҳаракатини билдиради.

Хўжаликка яхши раҳбарлик қилиш учун, бу йил хом-ашё материалларимиз заҳираси утган йилдагидан кўпми ёки камми, шунингдек ишлаб чқариш харажатлари ва унинг ой, йилда қанча ва оътган ой, йилда қанча эди , ишлаб чиқарилган маҳсулотлар кўпайдими , қайси турлари кўпайди , тайёр маҳсулотлар қандай сотилаяпти , улардан қайси турларини ишлаб чқариш фойдалирок ва ҳоказолар.
Бу саволларга бирор худуд бўйича жавоб олиш учун бухгалтерия ҳисоботларини умумлаштириш зарур.Чунки шу каби саволларга ухшаш халқ хўжалигига раҳбарлик қилиш учун керакли бўладиган кўпгина маълумотларни беради. Жамият раҳбарлари ҳисобот маълумотларни беради.