Хоразм маъмун академияси ахборотномаси
XORAZM MA’MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOMASI –6-1/2023
Download 7.27 Mb. Pdf ko'rish
|
2023-6-1 merged
XORAZM MA’MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOMASI –6-1/2023___________
17 ketma-ketliklarning murakkab tartibini o'z ichiga olgan bo'lsa, ketma-ketlik ma'lumotlari orqali aniqlangan genetik polimorfizm darajasi sezilarli darajada oshishi mumkin. Takroriy tuzilmalar murakkab bo'lishi mumkin va ular almashtirishlar, kiritishlar, o'chirishlar, bir nechta nukleotid ketma- ketliklarining o'zgaruvchan tandem takroriy tartiblari va yonbosh mintaqadagi SNPlarni o'z ichiga olishi mumkin[]. O'rnatilgan kapillyar elektroforez allel tavsiflari STR allel nomenklaturasining yangi tizimi bilan to'ldirilishi kerak, u hozirgi vaqtda milliy DNK ma'lumotlar bazalarini to'ldiruvchi va kelgusi yillarda ishlab chiqarishda davom etadigan ma'lumotlari bilan muvofiqlikni saqlaydi. Shunday qilib, an'anaviy ma’lumotlar tizimlaridan olingan hozirgi vaqtda ishlatiladigan takroriy allel nomenklaturasi bilan taqqoslash imkonini beruvchi murakkab ketma-ketliklarni tavsiflash uchun standartlashtirilgan asosni yaratish zarurati mavjud. O'rnatilgan va kelajakdagi ma'lumotlar o'rtasidagi muvofiqlikni saqlash uchun zarur bo'lgan variant annotatsiyasi va ketma-ketlikni taqqoslash tizimini yanada takomillashtirish zarurdir. Ushbu tizim DNK mutaxassisi tomonidan universal foydalanish mumkin bo'lgan genom yig'ilishiga asoslangan va keng miqyosda ketma-ketlik ma'lumotlarini yaratish uchun umumiy sud-tibbiy hamjamiyat tomonidan MPS qabul qilinishidan oldin foydalanish va talqin qilish uchun qulay bo'lishi kerak. Ma’lumotlar asosidagi STR tahlili uchun belgilangan nomenklatura kelajakda foydalanilmasdan qolsa-da, ketma-ketlikka asoslangan STR genotiplari nomenklaturasi yangilangan qoidalarga amal qilishi va muvofiqlikni kafolatlash uchun MPS ketma-ketliklarini Idoralar konventsiyalariga moslashtirish uchun tarjima qiluvchi ekspert tizimlari tomonidan yaratilishi kerak. STR ma'lumotlarining turli avlodlari o'rtasida. Ushbu tizim DNK mutaxassisi tomonidan universal foydalanish mumkin bo'lgan genom yig'ilishiga asoslangan va keng miqyosda ketma-ketlik ma'lumotlarini yaratish uchun umumiy sud-tibbiy hamjamiyat tomonidan MPS qabul qilinishidan oldin foydalanish va talqin qilish uchun qulay bo'lishi kerak. Idoralar asosidagi STR tahlili uchun belgilangan nomenklatura kelajakda o'zgarishsiz qolsa- da, ketma-ketlikka asoslangan STR genotiplari nomenklaturasi yangilangan qoidalarga amal qilishi va muvofiqlikni kafolatlash uchun MPS ketma-ketliklarini Idoralar konventsiyalariga moslashtirish uchun tarjima qiluvchi ekspert tizimlari tomonidan yaratilishi kerak. STR ma'lumotlarining turli avlodlari o'rtasida. Ushbu tizim DNK mutaxassisi tomonidan universal foydalanish mumkin bo'lgan genom yig'ilishiga asoslangan va keng miqyosda ketma-ketlik ma'lumotlarini yaratish uchun umumiy sud-tibbiy hamjamiyat tomonidan MPS qabul qilinishidan oldin foydalanish va talqin qilish uchun qulay bo'lishi kerak. Idoralar asosidagi STR tahlili uchun belgilangan nomenklatura kelajakda o'zgarishsiz qolsa-da, ketma-ketlikka asoslangan STR genotiplari nomenklaturasi yangilangan qoidalarga amal qilishi va muvofiqlikni kafolatlash uchun MPS ketma-ketliklarini ma’lumotlar konventsiyalariga moslashtirish uchun transilatsiya qiluvchi ekspert tizimlari tomonidan yaratilishi kerak[5,9,11]. Tadqiqotchilar uchun ushbu innovatsiyalarni sud-tibbiyot amaliyotiga qanday tatbiq etish mumkinligini sinchkovlik bilan ko'rib chiqish, ularning potentsial foydalarini maksimal darajada oshirishni ta'minlash asosiy muammo bo'ladi. Epigenetika va to'qimalar turini aniqlash va yoshni taxmin qilish uchun DNK ketma-ketligini tahlil qilish va sud genetik genealogiyasining rivojlanayotgan sohasi hisoblanadi. Maqsad. O‘zbekistonda yashovchi fuqorolardan olingan namunalar asosida yaratilgan bazadagi ma’lumotlarga asoslanib, sodir etilgan turli xildagi jinoyat joyidan topilgan qon, sperma, tupik, teri, soch-tuklardagi DNK namunalari bilan taqqoslash natijalari o’tkaziladi. Bazadagi va namunadagi DNK ketma-ketligi asosida uning shaxsini aniqlash imkonini beradi. Bundan tashqari turli xildagi zo‘ravonlikdan keyingi asoratlarda: ko‘kargan joylarda barmoq izi topilmagan holatlarda epidermis hujayralari qoldiqlarini orqali tadqiqot o‘tkazish imkonini beradi. Shaxsi noma’lum murda bo‘laklari yoki a’zolardan DNK na’munasini olish va uni baza orqali qidirib topish, uni korellatsiya orqali tiklab aniqlashdan ancha oson hisoblanadi. Ko‘chadan topilgan bolalarning ota onasini aniqlash bunda bola DNKsini olish va baza orqali shunga eng yuqori mos keladigan profilni qidirish, buning uchun bizga ota-ona materiallari talab qilinmaydi. Topilgan ma’lumotlar murda shaxsi, yoshi, tug’ulgan joyi, jinoyatchi shaxsi, ma’lumotlari boshqa usullarga qaraganda aniqligi yuqori bo‘ladi. Download 7.27 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling