Hoshimov, S. S

R_ya » 0,5(1-h_n)R_n = 0,5(1-0,845)•3,73 = 0,288 W,
dvigatelning salt yurish tezligi:
w_о= ^wn U _n .
U _n I _n R_n

о
 = ³¹⁴  220» 340 rad/ s,
22059 0,288
bu yerda
dvigatelning tabiiy tavsifi w_o = 340 rad/s, I = 0 va w_n = 314 rad/s,
I_n = 59A nuqtalaridan o‘tadigan to‘g‘ri chiziqni tashkil qiladi.

2. 
   misol. Mustaqil qo‘zg‘atishli P91 rusumli dvigatel uchun ishga tushirish reostatini tanlash talab etiladi. Dvigatelni ishga tushirish to‘rt pog‘onada amalga oshiriladi. Dvigatelning pasport ma’lumotlari: P_n = 32,0 kW, U_n = 220 V, I_n = 172A, h_n = 1000 ayl/min va R_ya = 0,049 R_n.
   

Yechimi. Nisbiy birliklarda tabiiy mexanik tavsifni quramiz. Buning uchun quyidagi koordinatlarga ega bo‘lgan nuqtalardan to‘g‘ri chiziq o‘tkazamiz:
n_o = 1, m = 0

n_n = 1-Dn_n = 1-0,049 = 0,951, m = 1

Maksimal ishga tushirish momentini m₁ = 2 ga teng deb qabul qilamiz.
2.3- rasm. Mustaqil qo‘zg‘atishli o‘zgarmas tok dvigatelini ishga tushirish reostatlari qiymatini hisoblash.

Barcha reostatlar ulangandagi tavsifni n_o, 0 va 0, m₁ nuqtalarni birlashtirib olamiz.

Minimal ishga tushirish momenti m₂ ni shunday tanlash lozimki, 2.3- rasmga muvofiq grafik qurilganda to‘rtta pog‘ona qarshiligi olinsin. Qurilgan grafikdan m₂ = 1,1 ni olamiz.
ad kesmasi dvigatelning nominal qarshiligiga to‘g‘ri keladi:


R = ^{U n} = ²²⁰=1, 28W.

n _{I n}
172

Ishga tushirish reostatining pog‘ona qarshiliklari:

1 n
R = ^ef R = 0, 22  1, 28= 0, 282W.
a



2 n
R = ^de R = 0,125  1, 28= 0,16W.
a



3 n
R = ^cd R = 0, 0625  1, 28= 0, 08W.
a

R₄ =
^bc R = 0, 04  1, 28= 0, 051W.

n
a

Ishga tushirish reostatining to‘la qarshiligi:



r n
R = ^bf R = 0, 4475  1, 28= 0, 573W.
a

Yakorga berilayotgan kuchlanishning turli qiymatlarida va yakor zanjiridagi qarshilikning o‘zgarmas qiymatida 2.4- rasmda ko‘rsatilgan bir-biriga parallel bo‘lgan mexanik tavsiflarni olamiz.
Dvigatel mexanik tavsiflari ikkita nuqta bo‘yicha hisoblanadi va quriladi. Bular ideal salt yurish nuq


2.4- rasm. Dvigatel yakoriga berilayotgan kuchlanish o‘zgartirilgandagi mexanik tavsiflar.

tasi (w-w₀, M = 0) va nominal rejimda ishlash nuqtasi (w = w_nom,

M = M_nom). U holda (2—21) tenglamaga asosan:


K_E = (U_t - DU_Sh - I_nomR_ya)/w_nom. (2.23) Bundan keyin quyidagilarni aniqlaymiz:
w₀ = U_nom/K_E; M_nom = K_M/I_nom,

bu yerda: K_M = K_E ga teng.

Shuni hisobga olish kerakki, ni aniqlashda elektromagnit momentni emas, balki dvigatel o‘qidagi momentning qiymati olinadi.
Tenglama (2.20) ni tadbiq etgan holda uni U = const va R = var hol uchun nisbiy birlikda yozamiz:

n= 1  ^{RK M I nom} = 1  ^{RI nom} = 1 r = 1 b.

0
K _EK _M w
^U nom
(2.24)

Shunday qilib, yuklama M_nom ga teng bo‘lganida tezlikning statik
tushishi son jihatdan yakor zanjiri qarshiligining nisbiy qiymatiga yoki qiyalik koeffitsiyenti b ning qiymatiga teng:

Dn = 1-n = r = b , (2.25)

bu yerda: tezlikning nisbiy tushishi o‘zgarmas tok dvigatel sirpanishi S

ni ham aniqlaydi, ya’ni:


S = (w₀-w)/w₀ = 1-n = Dn = r = b . (2.26)