Hozirgi kunda Oʻzbekiston Respublikasida jami 209496 km yoʻl mavjud boʻlib, bular oʻz tarkibiga umum foydalanuvdagi yoʻllar, Shahar koʻchalari, qishloq va xoʻjalik yoʻllarini oladi

4.1 Ekskavotor yordamida karerdan tashiladigan gruntidan yo‘l poyi ko‘tarmasini qurish
SHNQ 4.02.01-04 ning (E1-1-13-7) bandiga asosan mashina-mexanizmlarning ish unumdorligini aniqlash
Mashina-mexanizmlarning ish unumdorligini aniqlash
Karerdan tashiladigan gruntidan yo‘l poyi ko‘tarmasini qurish uchun etakchi mexanizm sifatida ekskavatordan foydalaniladi va markasini tanlanadi (tanlangan mashina markasi yoziladi).
Tanlangan ekskavatorning ish unumdorligi quyidagi SHNQ 4.02.01-04 (E1-1-13-7) ga asosan topiladi:

bu yerda T – bir smena ish vaqtining davomiyligi (8_s);
H_vaq. – 1000 m3 gruntlarni qayta islash uchun belgilangan vaqt me’yori.

Ekskavator yordamida bir smenada 390 m³ gruntni qayta ishlaydi. Keyingi jarayon ekskavator yordamida jami ish hajimini necha smenada bajarishini aniqlaymiz.

bu yerda V – ekskavator yordamida bajariladigan to‘liq ish hajmi, m³;
П_eks. – ekskavotorning ish unumdorligi.


=V/Пeks = bajarishini aniqlaymiz.
Demak hisoblash natijasi bo‘yicha to‘liq ish hajmini ekskavator yordamida bir smenali ish kuni bilan 53 smenada, ya‘ni 53 kun davomida bajaradi.
FIK va ish vaqtini aniqlaymiz:
FIKini topamiz.
Ish vaqti, t= F· =0,99*8=7,92 soat
Ish ko‘lami = =71,69 m,


Bir dona ekskavatorning ishiga kerak bo‘ladigan avtosamosvallarni sonini aniqlab olamiz.
= = 3,92 – bir dona ekskavatorga.
Bir dona ekskavatorga hisob bo‘yicha 4 dona avtosamosval kerak bo‘ladi.
Karerdan gruntlarni tashib keltiradigan bir smenadagi avtosamosvallarning soni – 4 dona ekan.
FIK va ish vaqtini aniqlaymiz:
FIKini topamiz.
Ish vaqti, t= F· =0,98*8=7,8 soat
4.2 Karerdan tashib keltirilgan gruntlarni buldozer yordamida yoyish