Hududlаrdа turizmni innоvаtsiоn rivоjlаntirishdа klаstеrlаrning аhаmiyati

shaharlar: 
Samarqand sh 
490 
9 
417 
14 
23 
36 
Kattaqurg‘on sh 
23 
1 
23 
- 
- 
- 
tumanlar: 
Bulung‘ur 
25 
- 
6 
19 
- 
- 
Jomboy 
45 
- 
6 
39 
- 
- 
Ishtixon 
70 
- 
8 
62 
- 
- 
Kattaqurg‘on 
50 
- 
8 
42 
- 
- 
Qushrabot 
57 
- 
3 
54 
- 
- 
Narpay 
56 
- 
10 
46 
- 
- 
Nurobod 
55 
1 
5 
50 
- 
- 
Oqdaryo 
114 
- 
8 
105 
1 
- 
Payariq 
97 
- 
6 
91 
- 
- 
Pastdarg‘om 
148 
- 
3 
144 
1 
- 
Paxtachi 
41 
- 
9 
32 
- 
- 
Samarqand 
140 
- 
34 
102 
4 
- 
Tayloq 
71 
- 
13 
58 
- 
- 
Urgut 
144 
- 
22 
117 
5 
- 
Jаdvаl: Samarqand viloyati Madaniy meros ob’ektlarini muxofaza qilish va ulardan 
foydalanish Davlat inspeksiyasining ma’lumotiga asosida mualliflar tomonidan 
tuzildi 
Darhaqiqat, Samarqand viloyati o‘zining ulkan turistik salohiyati bilan jahonga 
mashhurdir. Ammo viloyatning tumanlaridagi turistik salohiyatidan samarali 
foydalanish uchun imkoniyatlar yuqori bo‘lishiga qaramasdan ulardan samarali 
foydalanilmayapti. Buni quyidagi jadval ma’lumotlaridan ko‘rin mumkin[3]. 
Yuqoridagi jadvaldan ko‘rinib turibdiki, viloyatning aksariyat tumanlarida 
turistik ob’ektlar mavjud. Ammo mavjud imkoniyatlardan barcha tumanlar ham 
foydalana olmayapti. Chunki, turizmning innovatsion imkoniyatlari hududlarda yangi 
ish o‘rinlari yaratish, qo‘shimcha daromad manbai sifatida ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlanishiga turtki beradi. 
"Science and Education" Scientific Journal / ISSN 2181-0842
October 2021 / Volume 2 Issue 10
www.openscience.uz
701

---

Innovatsiya - foydalanish uchun kiritilgan yangi yoki sezilarli darajada 
yaxshilangan mahsulot (tovar, xizmat) yoki jarayon, sotuvlarning yangicha uslubi 
yoki ish amaliyotidagi, ish o‘rinlarini tashkil etishdagi va tashqi aloqalarni 
o‘rnatishdagi yangi tashkiliy uslub hisoblanadi. SHu jihatdan turmahsulot qay 
darajada yangi bo‘lishi, turistik tovar va xizmatlarning hudud sharoitidan kelib 
chiqqan holda yaratilishi turistik innovatsiyani yanada rivojlantirishga xizmat qiladi. 
Nazarimizda biz uchun odatiy xolatga aylanib qolgan tur ob’ekt, ekolandshaft, 
obidalar, aynan boshqa hududdan kelgan turist uchun qiziqarli innovatsion turistik 
mahsulot hisoblanishini nazardan chetda qoldirmaslik lozimdir. SHuning uchun 
turistik mahsulotning naqadar jozibadorligi turistik innovatsion loyihalarni yaratish, 
jumladan geografik tadqiqotlar darajasida izlanishlar olib borishni taqozo etadi.
Xulosa vа tаkliflаr 
Hududlar turizm imkoniyatini innovatsion rivojlantirish avvalo kalsterlarni 
hududiy tashkil etish va rivojlantirish orqali majmuali yondoshuv geografik 
tadqiqotlar olib boorish lizimdir. 
Hududning geografik o‘rni va joylashuvidan kelib chiqqan holda turizm 
sohasiga klaster yondoshish;
- tabiiy sharoit va o‘ziga xos iqlim xususiyatlaridan kelib chiqqan holda 
tanishuv, rekreatsiya va dam olish va sog‘lomlashtirish maskanlarini kartalashtirish 
va turist qabul qilish yukini geografik va ekologik baholash;
- turizm klasterlari keng rivojlangan mintaqalarda “erkin turistik zonalar” tashkil 
etish;
- turistik mahsulotlar turini yanada ko‘paytirish;
- turizm moddiy texnik bazasini yanada kuchaytirish;
- sog‘lomlashtirish va dam olish, kurortlar tizimiga xorijiy sayyohlarni jalb 
qilish orqali rekreatsiya turizmiga e’tiborni kuchaytirish;
- turizmga oid qonunchilik bazasini takomillashtirish;
- turistik tadqiqotlar olib borish, shu bilan birga ushbu yo‘nalishda innovatsion 
va investitsion hamkorlikni yanada kuchaytirish va xorij tajribasidan foydalanish 
lozimdir.