Humoyunbek Qayumjonovning Kompyuterning tashkil etilishi fanidan 8-amaliy ishi. Savollar

653-19 guruh talabasi Humoyunbek Qayumjonovning
Kompyuterning tashkil etilishi fanidan 8-amaliy ishi.
Savollar:
1. Markaziy protsessor nima va uning asosiy tuzlmasi qanday?
2. Markaziy protsessor funksiyalari haqida ma’lumot bering.
3. Markaziy protsessor arxitekturasi qanday? Uning sxemasini keltiring.
4. Markaziy protsessorning eng so’nggi avlodi qaysi, u haqida ma’lumot bering.
Javoblar:
1. Markaziy protsessor - bu ma'lumotlarni qayta ishlash operatsiyalarini bajaradigan va kompyuterning tashqi qurilmalarini boshqaradigan kompyuterning markaziy birligi. To'rtinchi avlod va undan katta yoshdagi kompyuterlarda markaziy protsessorning funktsiyalari murakkab mikroelektronik texnologiyalar yordamida yarimo'tkazgich kristalida tizimli ravishda yaratilgan bir necha million elementlarni o'z ichiga olgan mikroprotsessor tomonidan bajariladi.
2.Markaziy protsessor quyidagilarni o'z ichiga oladi:
• boshqarish moslamasi (UU);
• arifmetik mantiqiy birlik (ALU);
• protsessor xotirasi registrlari va protsessor keshiga asoslangan xotira qurilmasi (xotira);
• soat chastotasi generatori.
Boshqarish moslamasi dasturlarni bajarish jarayonini tashkil qiladi va uning ishlashi davomida barcha kompyuter qurilmalarining o'zaro ta'sirini muvofiqlashtiradi. Arifmetik mantiqiy birlik ma'lumotlar bo'yicha arifmetik va mantiqiy operatsiyalarni bajaradi: qo'shish, ayirish, ko'paytirish, bo'lish, taqqoslash va hk. Saqlash moslamasi protsessorning ichki xotirasi. Registrlar oraliq tezkor xotira vazifasini bajaradi, uning yordamida protsessor hisob-kitoblarni amalga oshiradi va oraliq natijalarni saqlaydi. RAM bilan ishlashni tezlashtirish uchun protsessor uchun keyingi operatsiyalar uchun zarur bo'lgan buyruqlar va operativ xotiradan ma'lumotlar oldindan yuboriladi. Soat generatori kompyuterning barcha tarkibiy qismlarining ishlashini sinxronlashtiradigan elektr impulslarini hosil qiladi. Markaziy protsessor soat generatori ritmida ishlaydi.

3.

Tanlash. Har bir buyruq xotirada saqlanadi va o'z manziliga ega. Protsessor ushbu manzilni dasturiy ta'minot hisoblagichidan eslab qoladi, u protsessor qaysi buyruqni keyingi bajarishi kerakligini kuzatib boradi.
Rasshifrovka. Amalga oshiriladigan barcha dasturlar Assambler tiliga tarjima qilinadi. Assembler kodi protsessor tushunadigan ikkilik ko'rsatmalarda bajariladi. Ushbu qadam dekodlash deb nomlanadi.
Bajarilshi. Ko'rsatmani bajarishda protsessor uchta narsadan birini bajarishi mumkin: ko'rsatmalarni ALU ga (arifmetik mantiqiy birlik) o'tkazish, ma'lumotlarni xotiraning bir joyidan boshqasiga ko'chirish yoki boshqa manzilga o'tish.
Natija. Protsessor ko'rsatmalarni bajargandan so'ng natijalarni uzatishi kerak, bu chiqish xotiraga yoziladi.
4.Markaziy protsessorning so`ngi avlodi core I11 bo`lib u hozirda Intel firmasining so`ngi modeli bo`lib chiqmoqda.Uning eng ajoib xususiyatlaridan biri shuki uning ishlash chastotasi minimal 2.5 GHz dan 4.9 GHz gacha ko`tarilishi aytilgan.
Bu protsessorning unumdorligi RYZEN protsesorlaridan maksimal 11% gacha yuqori bo`lishi aytilmoqda.