Huzuridagi bilim va malakalarni baholash agentligi

@
Turkcha
Testlar
BÖLÜM 2 
11-20 sorular aşağıdaki parçaya göre cevaplandırılacak. 
 
Çırağan Sarayı 
Çırağan’ın bugün Beşiktaş ve Ortaköy arasında bulunan yeri 17. yüzyılda “Kazancıoğlu 
Bahçeleri” diye bilinirdi. 18. yüzyılda Beşiktaş kıyılarını süsleyen denize nazır saraylar ve 
bahçeler Lale Devri diye bilinen ‘Çiçek ve Müzik Aşkı’ döneminin en önemli simgelerinden 
sayılmıştır. Bu dönem, bir eğlence olduğu kadar bir kültür parlaklığı devriydi. Dönemin 
hükümdarı olan III. Ahmet buradaki mülkünü gözde Vezir-i Azam’ı İbrahim Paşa’ya hediye etmiş 
ve ilk yalı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından eşi Fatma Sultan (III.Ahmet’in kızı) için inşa 
ettirilmiştir. Kendisi burada Çırağan Şenlikleri denilen meş’ale şenliklerini düzenletmiştir. İşte bu 
olaylar dolayısıyla bu alan Farsça’da ışık anlamına gelen ‘Çırağan’ ismiyle anılmaya başlanmıştır. 
Sultan II. Mahmut 1834’te bu alanı yeniden yapılandırma kararı alır. Önce mevcut olan yalıyı 
yıktırır. Yapının etrafında bulunan okul ve cami ortadan kaldırılır ve mevlevihane yakınında 
bulunan bir yalıya nakledilir. Yeni saray için büyük ölçüde ahşap kullanılır gibi görünmesine 
rağmen esas bölümün temelinin yapımında tamamen taş kullanılmıştır. 40 adet sütun dikilerek 
klasik bir görünüm verilmiştir. 
Abdülmecit 1857’de Sultan II.Mahmut’un yaptırdığı ilk sarayı yıktırmış. Batı mimarisi tarzında 
bir saray yaptırmayı planlamış. Ancak 1863’te vefat ettiğinden ve parasal sıkıntılar yüzünden 
sarayın yapımı yarım kalmıştır. 
Abdülaziz, yeni sarayın inşaatını 1871’de tamamlatmış ancak stil olarak batı değil, doğu mimarisi 
seçilmiş ve Kuzey Afrika İslam Mimarisi uygulanmıştır. Sarayın müteahhitliğini Sarkis Balyan ve 
ortağı Kirkor Narsisyan yapmıştır. Eski Çırağan Sarayı’nın tahta binası yıkılarak yerine yenisinin 
taştan temelleri konmuştur. Sarayın paha biçilmez işlemeli kapılarından bin altın değerinde olan 
biri Vortik Kemhacıyan’ın elinden çıkmış. Sultan II. Abdülhamid bu kapılardan bir tanesini, onları 
çok beğenen dostu Almanya İmparatoru Kayzer II. Wilhelm’e armağan etmiştir. Dünyanın her 
yanından nadide mermer, porfir, sedef gibi maddeler getirtilerek sarayın yapımı için kullanılmıştır. 
Yalnız sahil inşasında 400.000 Osmanlı lirası harcanmıştır. Yapımına 1863’te başlanan Çırağan 
Sarayı 1871’de bitirilirken 2,5 milyon altın harcanmıştır. 
Son kez 1876 yılının Mart ayında buraya gelerek bir süre dinlenen Sultan Abdülaziz, halk 
arasında Beşiktaş Mevlevîhânesi’nin yıktırılarak saray arsasına katılmasının uğursuzluk getireceği 
gibi söylentiler çıkması üzerine Çırağan Sarayı’nı terk ederek Dolmabahçe Sarayına yerleşmiştir. 
Sultan Albdülaziz’in yeğeni olan V.Murat 30 Mayıs 1876’da padişah olmuş, 31 Ağustos 1876’da 
tahttan akli dengesini yitirdiği için indirilmiş ve bugün Beşiktaş Lisesi olarak kullanılan Harem 
binasına nakledilmiştir. 29 Ağustos 1904 tarihinde de bu ikametgahında vefat etmiştir. 
14Kasım1909’da Çırağan Sarayı Meclis-i Mebusan Binası olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu 
dönemde sarayda II.Abdülhamid’in büyük sanat koleksiyonundan Rembrandt ve Ayvazovski’nin 
eserlerine yer verilmiştir. 
20 Ocak 1910 yılında Meclis-i Mebusan Salonu’nun üst bölümünde ve çatı katındaki kalorifer 
bacasından çıkan bir yangınla saray 5 saat içerinde yanmıştır. Çok değerli antikalar, 
II.Abdülhamid’in özel koleksiyonu ve V.Murat’ın kütüphanesi de yanarak kül olmuştur. 
I.Dünya Savaşı sonunda İstanbul’un işgal altında bulunduğu dönem içerisinde Çırağan Sarayı 
harabeleri ‘Bizo Kışlası’ ismiyle bir Fransız istihkam kıtası tarafından kullanılmıştır. 
1930’da Saray’ın bahçesi, Beşiktaş Futbol Kulübü tarafından ulu ağaçlar kesilerek “Şeref Stadı” 

---

11