I. A. Karimov qachon va qaysi vakolatli organ tomonidan O’zbekiston ssr prezidenti etib saylandi?

Nazorat uchun savollar:

1.Oʼzbekiston Respublikasi tashkil etilishida qaysi jixatlarga koʼproq eʼtibor

berildi?

2.Oʼzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining tarixiy axamiyati nimada?

3.Taraqqiyotning «Oʼzbek modeli» xaqida soʼzlang?

4.Bozor iqtisodiyotiga oʼtishning besh asosiy tamoyilini sharxlab bering?

5.Oʼzbekistonda milliy davlatchilik xususiyatlarini ochib bering?

6. O’zbekistonda qachon norasmiy tashkilot va harakatlar vujudga keldi, nima

uchun ular xalq orasida tayanch va ishonchga ega bo‘la olmadi?

7. Farg‘ona fojiasi nima sababdan sodir bo’ldi, uning oqibatlarini bilasizmi?

8. O’zbekiston Prezidenti lavozimi qachon ta’sis etildi, uning ahamiyatini

bilasizmi?

9. I. A. Karimov qachon va qaysi vakolatli organ tomonidan O’zbekiston SSR

Prezidenti etib saylandi?

10. Mustaqillik Deklaratsiyasi qachon qabul qilindi?

11. O’zbek tiliga davlat tili maqomini berish to’g’risidagi Qonun qachon qabul

qilindi, uning ahamiyati nimadan iborat?

Javoblar

1.Bozor munosabatlarga o’tish mobaynida milliy urf odatlarimizga to’g’ri keladigan yo’nalishlarga etibor berildi.Aholini shaharga ko’chirmasdan qishloq joylariga yangi korxonalar qurish. O’zbekiston taraqqiyot yo’lini ishlab chiqishda respublikaning qulay jug‘rofiy-siyosiy imkoniyati hisobga olindi. O’zbekistonning bozor munosabatlariga o‘tishida ijtimoiy ong, ijtimoiy psixologiya masalasini hisobga olish lozimligi ham ko‘rsatib berildi. hukumat mustaqil O’zbekiston siyosatini bel- gilashda islom diniga munosabatni tubdan o'zgartirish lozimligini qayta-qayta uqtirdi.

2.Konstitutsiyamiz Qur’on kitobi asosida yozilganligi uchun xalqimiz qonunlarga og’ishmay rioya qiladi.

3. Birinchi ustuvor yo’nalish mustaqillikni asrab avaylash, himoya qilish va

mustahkamlash. Uni har bir fuqaro qadru qimmati, shaxsiyati, oriyati darajasida

anglash.

Ikkinchi ustuvor yo’nalish - mamlakatimizda xavfsizlik va barqarorlikni

ta’minlash, davlatimizni hududiy yaxlitligini, sar- hadlarimiz daxlsizligini,

fuqarolarimiz tinchligi va osoyishtaligini ta’minlash.

Uchinchi ustuvor yo’nalish - bozor islohotlarini yanada chu- qurlashtirish, kuchli

bozor infratuzilmasini yaratish, barqaror va mustahkam iqtisodiyotning muhim

sharti boigan erkin iqtisodiyot tamoyillarini joriy etish.

To‘rtinchi ustuvor yo‘na!ish - inson huquqlari va erkinliklarini, so’zva matbuot

erkinligini, shuningdek, oshkoralikni, jamiyatda amalga oshirilayotgan

islohotlaming ochiqligini ta’minlaydigan demokratik tamoyillami amalda joriy

etish.

Beshinchi ustuvor yo’nalish - jamiyat hayotida nodavlat va notijorat

tashkilotlarining o‘mi va rolini oshirish, ulaming faoliyat doirasini kengaytirish

orqali fuqarolik jamiyatini barpo etish jara- yonlarini chuqurlashtirish, «Kuchli

davlatdan - kuchli jamiyat sari» tamoyilini amalga oshirish.

Oltinchi ustuvor vo‘nalish sud-huquq sohasini isloh qilish, sud-huquq

idoralarining mustaqilligi va ta’sirchan faoliyatini ta’minlash, qonun ustuvorligini,

inson haq-huquqlarini, edpnliklarini himoya qilish, huquq organlarini «jazolovchi»

organlarâan fuqaro manfaatini himoya qiladigan, uni erkin yashashiga kafolat

beradigan organlarga aylantirish.

Yettinchi ustuvor yo’nalish - islohotlaming samaradorligini belgilab beradigan

asosiy tayanch - inson omilini kuchaytirish de- mografik va boshqa milliy

xususiyatlami hisobga olib kuchli ijtimoiy siyosatni amalga oshirish, ijtimoiy

infratuzilmani, ta’lim va sog‘liqni saqlash sohalarini yanada rivojlantirish, nafaqa

bilan ta’minlash tizi- mini takomillashtirish, ekologik va boshqa xavf-xatarlardan

himoya qilish.

4. Birinchidan, iqtisodiy islohotlar hech qachon siyosat ortida qolmasligi kerak, u

biror mafkuraga bo‘ysundirilishi mumkin emas. Buning ma’nosi shuki, iqtisodiyot

siyosatdan ustun turishi kerak. Ham ichki, ham tashqi iqtisodiy munosabatlami

mafkuradan holi qilish kerak.

Ikkinchidan, o‘tish davrida davlat bosh islohotchi bo‘lishi lozim. U islohotlaming

ustuvor yo’nalishlarini belgilab beri- shi, o’zgartishlar siyosatini ishlab chiqishi va

uni izchillik bilan o‘tkazishi shart.

Uchinchidan, qonun, qonunlarga rioya etish ustuvor bo‘lishi lozim. Buning

ma’nosi shuki, demokratik yo’l bilan qabul qilingan yangi Konstitutsiya va

qonunlami hech istisnosiz hamma hurmat qi- lishi va ularga og’ishmay rioya etishi

lozim.To‘rtinchidan, aholining demografik tarkibini hisobga oigan holda kuchli ijtimoiy

siyosat o’tkazish.

Bozor munosabatlarini joriy etish bilan bir vaqtda aholini ijtimoiy himoyalash

yuzasidan oldindan ta’sirchan choralar ko‘rilishi lozim. Bu bozor iqtisodiy oti

yo’lidagi eng dolzarb vazifa bo’lib kel- di va bundan key in ham shunday bo’lib

qoladi.

Beshinchidan, bozor iqtisodiyotiga o‘tish obyektiv iqtisodiy qonunlar talablarini

hisobga oigan holda, yaqin o’tmishimizdagi

«inqilobiy sakrash»larsiz, ya’ni evolutsion yo’l bilan puxta o‘ylab, bosqichma

Bosqich amalga oshirilishi kerak.

5. hokimiyat boshqaruvining jahon tan olgan qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo’ysinish tamoyilini joriy etish .

11.1989-yil 21-oktabr kuni O’zbek tiliga davlat tili maqomi berildi

 8.Oʻzbekiston Respublikasida davlat va ijro etuvchi hokimiyat boshligʻi. Oʻzbekistonda prezidentlik lavozim sifatida 1990-yil 24-martda taʼsis etilgan. Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 90-moddasiga binoan, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga 35 yoshdan kichik boʻlmagan, davlat tilini yaxshi biladigan, bevosita saylovgacha kamida 10 yil Oʻzbekiston hududida muqim yashayotgan Oʻzbekiston Respublikasi fuqarosi saylanishi mumkin. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi mamlakatning 18 yoshga toʻlgan fuqarolari umumiy, teng va toʻgʻridantoʻgʻri saylov huquqi asosida yashirin ovoz berishi yoʻli bilan oʻtkaziladi. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti 7 yil muddatga saylanadi. Prezidentni saylash tartibi „Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi toʻgʻrisida“gi qonun (1991-yil 18-noyabr) va uning yangi tahririda (2004-yil 3-dekabr) qabul qilingan tegishli moddalarida belgilangan.