I bob. Logopedik ritmikaning tamoyillari va usullari 1 Logopedik ritmikaning tamoyillari

O‘ziga xos tamoyillar. Rivojlanish tamoyili ko‘pgina parametrlarni inobatga olishni ko‘zda tutadi: nutqiy buzilishi bo‘lgan inson shaxsining rivojlanishi; patologik nutqiy bo‘lmagan va nutqiy jarayonlarning o‘zini; saqlangan funktsional tizimlar va nutqida buzilishi bo‘lgan odamning organizmida, harakatlanish doirasida va nutqida bo‘ladigan o‘zgarishlar. Rivojlanish tamoyili aqliy, ma’naviy, estetik va sensor tarbiyaning harakatlanish faoliyati jarayonida bir vaqtning o‘zida amalga oshirilishini shart qilib qo‘yadi.
Xar tomonlama ta’sir tamoyili butun organizmga ta’sir ko‘rsatadi. Ritmik va logoritmik vositalar organizmning umumiy malaka qosil qilishini ko‘taradi, organizmning funktsional tizimlariaro yangi o‘zaro munosabatni yaratgan qolda asab reflektorlari mexanizmini boshqarishni takomillashtiradi.
Etiopatogenetik tamoyil nutqiy buzilishning patogenezi va sababiga boqliq ravishda logoritmiy mashg‘ulotlarning differentsiatsiyalangan qurilishini tushuntiradi. Duduqlanishda, dislaliya, dizartriya, rinolaliya, afaziya va boshqa buzilishlarda mashg‘ulotlar turlicha tuziladi. Masalan, duduqlanishda logoritmik mashg‘ulotlar motor buzilishlarini korrektsiyalashga, diqqatni, tormoz qurilmalarini, ixtiyoriy axloqni, nutqiy va umumiy motorika aro aloqani, duduqlanuvchining nutqiga tegishli maxsus vositalar ta’sirini tarbiyalashga yo‘naltirilgan; rinolaliyada esa eshitish diqqatini, oqiz va burun nafas olishni differentsiatsiyalash, burunlashishni olib tashlash va q.k. larni tarbiyalashga aloxida e’tibor qaratiladi.

Simptomatikani hisobga olish tamoyili nutqiy patologiyasi bo‘lgan odamlarning jismoniy imkoniyatlarini, duduqligi, alaliya, paralich va parezi (yoki boshqa asabiy simptomatikasi) bo‘lgan, alaliyada, afaziyada, dizartriyada, tayanch-harakat apparatida buzilishi bo‘lgan bemorlarning harakatdagi cheklanishi qisman yoki o‘rtacha darajada namoyon bo‘lgan bolalarning darmonsizlanishini aniqlaydi.
Komplekslilik tamoyili logopedik ritmikaning tibbiy-psixologikpedagogik ta’siri va musiqiy faoliyatning asosiy turlari (musiqani tinglash, kuylash, musiqiy-ritmik harakat va q.k.) bilan aloqani ko‘zda tutadi. Masalan, duduqlanuvchilar bilan logoritmik mashg‘ulotlarda psixoterapiya seanslari vaqtida va logopedik mashg‘ulotlarda ular olgan ko‘rsatmalarga tayanish yoki dizartriyasi bo‘lgan bolalarda dorilar terapiyasi yoki fizioterapiyadan keyin me’yorga yaqinlashuvchi muskullar tonusi qolatidan foydalanish lozim.