I bob tezis haqida tshuncha

2. Tezis tuzish uchun qo`yiladigan talablar.
1.Yuqorida aytganimizdek, o‘qib chiqilgan asarning yoki tayyorlanayotgan nutqning asosiy mag‘zini qisqacha bayon qilish-tezis ekan, dastavval, asar yoki materialning mazmunini bilish uchun uni to‘liq o‘qish lozim. O‘qish jarayonida yangicha tushunchalarga, yangicha qarashlarga diqqat qaratiladi va ular belgilab qo‘yiladi.
2.O‘rganilayotgan asar mazmuni bir nechta yaxlit ma’noli bo‘lakka ajratiladi va har bir bo‘lak (parcha)ning asosiy ifodalangan joyining tagiga chizib, ta’kidlab qo‘yiladi.
3.Ta’kidlangan parchalarning mazmunini o‘z so‘zlaringiz bilan umumiy xulosalar shakliga keltiring; agarda matn parchasi asarning g‘oyaviy mazmunini Sizdan ko‘ra siqiq, tushunarli tarzda ifodalagan bo‘lsa, o‘zini qoldirishingiz ham mumkin, lekin uni yanada boyitish Sizning iqtidoringizga bog‘liq ekanligini unutmang.
4.Yaxshisi, «oz gapirib, ko‘p fikr aytishga» urining. Qolip, takror so‘zlar o‘rniga dolzarb muammoga tegishli so‘zlarni ishlating. Jumladan, «ishchi va dehqonlar sinfi» o‘rniga «mulkdorlar sinfi», «bugungi davr» o‘rniga «Bozorli iqtisod» kabi.
5. O‘rganilayotgan asarda isbotlar, misollar, tushuntirishlar, takrorlar ko‘p bo‘lishi tabiiy, tezislarda esa muhim fikr, xulosa va umumlashma jamlanadi. SHuni doimo esda tutish lozim.
Bu atamani tushuntirish uchun ikkita fikr mavjud. Ba'zilar fikricha, tezis katta hajmli matnga asoslangan mazmunli materialdir. Boshqalar esa, aksincha, tezislar asosida batafsil materiallar yaratilganini da'vo qilishadi. Ikkala fikr ham to'g'ri, tezislar ikkalasi uchun ishlatiladi.
Ko'pincha ilmiy tezislarga duch kelinadi, chunki murakkab mavzu qisqa shaklda berilishi kerak. Qisqartirish haqida gapiradigan bo'lsak, agar siz buni bir nechta so'z deb hisoblasangiz, adashasiz. Asosiy atamalar bir nechta sahifada yozilgan. Masalan, agar ular konferentsiya uchun tuzilgan bo'lsa.⁴

Biz "tezis" so'zining ma'nosini batafsilroq tushuntirish uchun kopirayterlik mavzusidan biroz uzoqlashdik. Ammo endi siz ushbu material nima ekanligini tushunasiz.

Tezislarga misollarni Internetda topish mumkin, ular bu sahifadagi matndan bir necha barobar katta bo'lishi mumkin.
Agar siz katta maqola yaratish uchun ishlatiladigan tezisning ikkinchi ma'nosiga nazar tashlasangiz, ko'pincha bu savollarga javoblar to'plami. Masalan, xaridor kompaniya haqida matn yozishni so'raydi. Qanday qilib kopirayter kompaniya nima qilayotganini, aynan nima sotayotganini, bozorda qanday ajralib turishini va boshqalarni biladi.

Sizga kerakli ma'lumotlarni olish uchun, mijozga savollar beriladi:

• 
  nima sotiladi;
  
• 
  u qanday ishlab chiqariladi;
  
• 
  xususiyatlari va xususiyatlari;
  
• 
  Afzalliklari va kamchiliklari;
  
• 
  analoglardan nimasi bilan farq qiladi;
  
• 
  sifatini nima tasdiqlaydi;
  
• 
  maqsadli auditoriya.
  

Qabul qilingan javoblarni tezis deb hisoblash mumkin, ular katta hajmli materiallarni yig'ishda ishlatiladi. Umuman olganda, yirik kompaniyalar ushbu ma'lumotni mualliflarga topshirish uchun oldindan tayyorlab qo'yishga harakat qilishadi, aks holda maqola etarli darajada ma'lumotga ega bo'lmaydi.