I rahmonov, A. Ashirboyev

a 
b
96-shakl
Harflarning yuqori qismlari pastki qismlariga nisbatan olisroqdek 
tuyuladi.
M atn tuzishda uning badiiy tuzilishi mukammal b o ‘lishi uchun 
yuqorida ta ’kidlab o ’tilgan kam chiliklardan xolis bo‘lishga intilib, un- 
dagi harflarning yozilishi qoidaga qat’iyan bo‘ysundirilmog‘i va ritmga 
mos tushm og‘i lozim.
Harflardagi asosiy vertikal shtrixlar ularning negizini tashkil etadi. 
Eng oldin shu asosiy shtrix y o ‘nalishi (tik yoki qiya) va shtrixning 
qalinligi tanlab olinadi va unga nisbatan bog‘lovchi shtrix, chiqiq, 
o ‘sma kabi unsurlari yo‘g‘onligi tanlanadi. Bunda harflarning m atnda 
bir butun tusni saqlashi hisobga olinadi. Bunday holni amalga oshirish 
uchun matndagi harflarning tusiga qarab ularni tekislash (to ‘g ‘rilash) 
ga to ‘g‘ri keladi. Tekislash deganda birinchi navbatda chiqiq va 
o ‘smalar tartibga solinadi, ya’ni ularni harfning tusi bir butun bo‘lishga 
b o ‘ysundiriladi. Keyin bog‘lovchi shtrix, so‘ngra asosiy shtrix ko'zdan 
kechiriladi. Bunda asosiy shtrixning yo‘g‘onligini o'zgartirmaslikka 
harakat qilinadi va harflardagi tus yaxlitlanadi. M asalan, A harfi- 
ning uchi (97-shakl, a) to ‘g‘rilangandan keyin (97-shakl, b) ancha 
badiiylashgan.
AA AA
a 
b
97-shakl
Harflardagi asosiy va bog‘lovchi shtrixlar birlashadigan joylar harf­
ning tusiga ancha ta ’sir etadi. Shuning uchun jumladagi harflarning 
o ‘zaro tutashadigan joylarining tusi bir xil bo‘lishiga ahamiyat beriladi. 
M atndagi so‘zlar tusi bir xil bo'lishi uchun harflardagi optik alda-

---

nishlar to ‘g‘rilanadi. Buning uchun har qaysi harf orasidagi ravshanlik, 
shtrixlarning yo‘g ‘onligi (chiqiq, o ‘sma, asosiy va bog'lovchi shtrix) 
m a’lum darajada to ‘g‘rilanadi, ya’ni m e’yorida kattalashtiriladi yoki 
kichiklashtiriladi.