Ibrohimov Afzalbek
Yorituvchanlikxuddiyoritilganlikkabiлм/м2hisobidaifodalanadi. Biroqbuyerdabukattalikolinayotganoqimgaemas, balkichiqayotganoqimgategishli
Download 123.61 Kb.
|
Afzalbek Fizika 1
Yorituvchanlikxuddiyoritilganlikkabiлм/м2hisobidaifodalanadi. Biroqbuyerdabukattalikolinayotganoqimgaemas, balkichiqayotganoqimgategishli.RavshanlikВbirligisifatidao‘zigaperpendikulyaryo‘nalishdaharbirkvadratmetrdan 1 kdyorug‘likkuchiberadiganyuzaningravshanligiolinadi. Shunday qilib, ravshanlik birligi kvadrat metrga kandela bo‘ladi kd/м2.Ilmiy adabiyotlarda quyida sanab o‘tilgan boshqa birliklar ham ishlatiladi:
|
Kattaliklar | Belgisi | Birligi | Simvoli | EnergetikBirligi |
Yorug‘lik oqimi | F | Lyumen | Lm | Vatt |
Yorug‘lik kuchi | J | Kandela | Kd | vatt/steradian |
Ravshanlik | В | Kandela/m2 | Kd /m2 | vatt/st(m2) |
Intensivlik | R | Kandela/m2 | Kd /m2 | vatt/st(m2) |
Yorituvchanlik | S | lyumen/m2 | lm/m2 | vatt/m2 |
Yoritilganlik | E | Lyuks | Lk | vatt/m2 |
Fotometrlar.Sirtlarning yoritilganligini tenglashtirish yo‘li bilan ikki manbaning yorug‘lik kuchi taqqoslanadi. Shu maqsadda ishlatiladigan asboblar fotometrlar deb ataladi. Eng soda fotometrlardan birining chizmasi 1.4–rasmda ko‘rsatilgan. Uchburchakli АВS prizmaning oqrangga bo‘yalgan АS va ВS yoqlariga manbalardan yorug‘lik tushadi. Prizmaning har bir yog‘ini faqat bir maromda yoritadi.
1.4-rasm
Yoritilganlik S tomondan ko‘z bilan kuzatiladi. Fotometrni manbalar orasida u yoki bu tomonga siljitib, prizmaning ВS va АS yoqlari bir xil yoritilishiga erishiladi va shundan so‘ng quyidagi mulohazalarga muvofiq manbaning yorug‘lik kuchi hisoblanadi: yorug‘lik kuchi I1 bo‘lgan S1 manba prizmadan r1masofada turib
yoritilganlik hosil qiladi, yorug‘lik kuchi I2 bo‘lgan S2 manba prizmadan r2 masofada turib
Yoritilganlik hosil qiladi. Fotometrni Е1=Е2 bo‘ladigan qilib joylashtirganimizuchunquyidaginiyozaolamiz:
(1.10)
Ikkimanbaning yorug‘lik kuchlarini nisbati yorug‘lik manbalaridan birday yoritilgan sirtgacha bo‘lgan masofalar kvadratlarining nisbati kabidir.
III.Xulosa
Yuqoridagi (1.10) ifoda bir manbaning yorug‘lik kuchi ma’lum bo‘lganda ikkinchi manbaning yorug‘lik kuchini topishga imkon beradi.
Faqat ikkala taqqoslanuvchi sirtlarning rangi bir xil bo‘lgandagina ravshanliklarning tengligini ko‘z bilan yetarli darajada aniq belgilash mumkin. Sirtlarning rangi bir-biridan ozgina farq qilganda hamma ravshanliklarni taqqoslash juda qiyinlashadi, faqat farq katta bo‘lganda esa ravshanliklarni taqqoslash mumkin bo‘lmay qoladi.
IV.Foydalanilgan adabiyotlar va internet saytlari
1.Fayllar.org
2.Arxiv.uz
Download 123.61 Kb.
Do'stlaringiz bilan baham:
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling