Ifodali o’qish vositalari. - Ifodali o’qish mashg’ulotlari badiiy asarni tahlil qilishga, yozuvchi yoki shoirning g’oyaviy-badiiy niyatini to’g’ri tushunishga o’rgatish bilan bir qatorda talabani yasriy yoki she’riy asarlarning jozibador ohanglaridan zavqlanishga, ezgu va go’zal tuyg’ularning qaror topishiga ham yordam beradi.
4-ilova O'tmishdagi mashhur notiqlarning tajribasini o'rganayotganda quydagilarga e'tibor berish lozim: - Ifodali o`qish ijtimoiy hayotning turli sohalarida namoyon bo'ladi. Notiqlikning ijtimoiy-siyosiy notiqlik, sud notiqligi, akademik yoki ilmiy notiqlik, diplomat notiqligi, harbiy notiqlik, marosim, urf-odat notiqligi kabi turlari bor.
- Notiqlik tarixiy voqeadir. Har bir davr minbarga o'z notig'ini chiqaradi, har bir sinf o'z notig'ini etishtiradi.
- Notiq auditoriya bilan mustahkam aloqada bo'lganida, uning nutqi xalqning o'ylari va ishlarini ifoda etgandagina muvaffaqiyatga erisha oladi. Notiqning nutqi sub'ektiv fazilatlari bilangina emas, balki nutq so'zlanayotgan ob'ektiv shart sharoitlari bilan ham belgilanadi. Madaniy saviya, masalan chuqur bilish va nutq so'zlash malakalari notiqning muvaffaqiyatlarini belgilaydi.
5-ilova - "Va'z" so'zi arabcha targ'ib qilish, pand-nasihat degan ma'nolarni anglatadi; "voiz" so'zi esa va'z aytuvchi, nutq so'zlovchi shaxs ma'nosini bildiradi. Voizlik san'ati tinglovchining, jamoaning ongiga, his-tuyg'usiga ta'sir etish mahorati bo'lib, hozirgi vaqtda u Ifodali o`qish deb yuritilmoqda.
6-ilova XII asrda yozilgan voizlik san'ati nazariyasi va amaliyotini talqin etuvchi ilmiy, tarixiy, uslubiy risolalar - Muhammad Rafiiq Voizning "Avob ul Jinon“;
- Muhammad Rafiiq Voizning "Avob ul Jinon“;
- Voiz Qaznaviyning "Zilolu maqol“;
- Voiz Shirvoniyning "Ahsan ul-ahodis“;
- Muhammad Voizning "Hidoyat ul-taqvim“;
- Quraysh Saidiyning "Anis ul-voizin“;
- Voiz Samarqandiyning "Ravozat ul-voizin“;
- Qozi O'shiyning "Miftoq ul najjix“;
- Voiz Koshifiyning "Dah majlis",
- "Mahzan un-insho“.
Do'stlaringiz bilan baham: |